Quốc hội thông qua luật KHCN sửa đổi

Để giải quyết vấn đề nêu trên, Luật KHCN sửa đổi đã đề cập đến một số chính sách cơ bản sau. Trước hết, giao cho Chính phủ quy hoạch hệ thống các tổ chức KHCN của Nhà nước để bảo đảm phát triển đồng bộ các lĩnh vực KHCN, thực hiện có hiệu quả các hoạt động KHCN. Bổ sung một số quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân cho đầy đủ hơn, phù hợp với thực tiễn và theo hướng phát huy sức sáng tạo, khuyến khích tổ chức, cá nhân hoạt động KHCN.

Bổ sung quy định về đặt hàng thực hiện nhiệm vụ KHCN, về khuyến khích, hỗ trợ liên kết giữa tổ chức KHCN với doanh nghiệp để xác định và tổ chức thực hiện nhiệm vụ KHCN nhằm thúc đẩy sự gắn kết chặt chẽ giữa tổ chức KHCN với doanh nghiệp và về hợp đồng KHCN.

Quy định rõ trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước về KHCN các cấp trong việc xây dựng, phê duyệt theo thẩm quyền hoặc trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt dự toán ngân sách nhà nước cho hoạt động KHCN; đề xuất việc cân đối và phân bổ kinh phí sự nghiệp khoa học phù hợp với đặc thù và tiến độ kế hoạch hoạt động KHCN; quản lý, sử dụng đúng mục đích, có hiệu quả phần ngân sách nhà nước đầu tư cho KHCN; cơ quan kế hoạch và đầu tư, cơ quan tài chính các cấp có trách nhiệm phải căn cứ vào đề xuất của cơ quan quản lý KHCN để trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt việc cân đối, phân bổ kinh phí ngân sách nhà nước cho KHCN và bảo đảm cấp kinh phí đầy đủ, kịp thời phù hợp với đặc thù và tiến độ thực hiện nhiệm vụ KHCN.

Về cải cách cơ chế tài chính, thứ nhất, khoán chi cho các nhiệm vụ khoa học – công nghệ đến sản phẩm cuối cùng là một trong những giải pháp đổi mới đồng bộ cơ chế tài chính, góp phần tiết kiệm chi phí đầu vào, nâng cao chất lượng của các sản phẩm nghiên cứu. Thứ hai, huy động tối đa nguồn đầu tư ngoài ngân sách Nhà nước (chủ yếu là từ doanh nghiệp) cho phát triển KHCN, cụ thể là đưa ra các ưu đãi đối với doanh nghiệp KHCN.

Luật KHCN sửa đổi sẽ tạo môi trường thuận lợi, điều kiện vật chất để cán bộ KHCN phát triển bằng tài năng và hưởng lợi ích xứng đáng với giá trị lao động sáng tạo của mình; có chính sách cụ thể trọng dụng đối với cán bộ KHCN đầu ngành, cán bộ KHCN được giao chủ trì nhiệm vụ quan trọng của quốc gia, cán KHCN trẻ tài năng; có chính sách khen thưởng đối với tác giả các công trình công bố quốc tế, các sáng chế được bảo hộ trong nước và ở nước ngoài; hoàn thiện hệ thống chức danh khoa học, chức danh công nghệ, bổ sung quy định về “Ngày KHCN Việt Nam”, hệ thống giải thưởng KHCN, danh hiệu vinh dự Nhà nước cho cán bộ KHCN.

Ví dụ, nhà khoa học trẻ tài năng được ưu tiên xét cấp học bổng để nâng cao trình độ ở trong nước, ngoài nuớc; được thành lập nhóm nghiên cứu xuất sắc trong lĩnh vực chuyên môn của mình và được cấp hoặc hỗ trợ kinh phí cho hoạt động của nhóm này; được giao chủ trì thực hiện các nhiệm vụ khoa học và công nghệ tiềm năng và ưu tiên chủ trì, tham gia thực hiện các nhiệm vụ khoa học và công nghệ khác; được hỗ trợ kinh phí tham gia các hội nghị, hội thảo trong nước và quốc tế thuộc lĩnh vực chuyên môn.

Tùng Dương