Sản xuất mứt, ô mai từ chanh quất thối ở nơi chăn thả gia súc

Theo tin tức từ báo Lao Động, PV trong vai một chủ cơ sở đi mua nguyên liệu để làm mứt tết và ô mai dễ dàng chứng kiến một vài quy trình sản xuất với công nghệ… chân tay thấy ớn tại phường Đồng Mai (Hà Đông, Hà Nội). Cơ sở này công khai ngay trong khu đất của Nhà văn hóa tổ 7, nhếch nhác, nơi nhiều người qua lại, cũng là nơi chăn thả gia súc, gia cầm.

Nơi phơi chanh quất thối làm ô mai, mứt tết. Ảnh: Lao Động

Đập vào mắt PV là một bãi phơi ngập ngụa quả chanh, quất lổn nhổn trên những miếng bạt nylon, bên cạnh là những con bò nhởn nhơ gặm cỏ, nhả phân, đàn gà cào, bới kiếm ăn, ruồi, nhặng bay vo ve. Một mùi hôi thối nồng nặc sộc lên mũi đến rùng mình.

Chưa khỏi sửng sốt, gần đó, trên con đường dẫn vào khu nghĩa địa, sát con sông Nhuệ với dòng nước đen kịt là 4-5 hố sâu được dùng để chôn, ủ chanh, quất; trên miệng hố là những dải nylon cáu bẩn, hoen ố vừa được móc lên từ dưới hố.

Ghi nhận của PV, quy trình ủ chanh, quất cho “thối” theo phương thức rất đơn giản. Chủ cơ sở này đào hố sâu khoảng 3-5m, rộng 2-3m, rồi dựng vài cái cột gỗ để lợp vài tấm fibroximăng che nắng, mưa. Sau đó, họ rắc một lớp vôi bột, rải nylon lên rồi đổ chanh, quất, sấu… cả những quả giập nát, ủng vàng đã chảy nước rồi rải một lớp muối lên, phủ một lớp nylon cho kín các miệng hố. 

Cứ vậy, khoảng 10 ngày sau khi chanh, quất chuyển vỏ thâm sì, chảy nước, bốc mùi, thì vớt lên phơi khô quắt lại rồi đóng bao nylon bán cho các cơ sở làm mứt, ô mai. Sau khi vớt những đống quả dưới hố đem đi phơi, họ không hề có động tác vệ sinh hố đất hay lớp nylon trải đựng sấu, quất, chanh ủ mà chỉ phơi khô qua loa, để vài hôm lại cho ủ mẻ khác, nhìn những hố này đều đục vàng, bốc mùi chua mốc.

Trước đó, đầu năm 2015, VTC News cũng đưa tin về quy trình chế biến mứt Tết bẩn kèm hóa chất. Khi nhắc đến sản xuất mứt Tết, người dân TP.HCM thường nghĩ ngay đến một số địa điểm lâu đời chuyên về sản xuất mứt như đường Xóm Đất, Thái Phiên (Q.11), khu Cư xá Đường Sắt (Q.3), Tỉnh Lộ 10 (Q.Bình Tân), v.v.. những nơi này vẫn giữ cách sản xuất thủ công, những ai chứng kiến không khỏi rùng mình, sởn gai ốc.

Dừa trái sau khi được thu nạp "thập cẩm" tại các chợ đầu mối, các nơi nhỏ lẻ về bóc tách vỏ và lấy cơm dừa. tiếp đó, dừa bỏ vào bên trong những thùng phi xanh được chứa một loại nước “đặc biệt” có khả năng tẩy trắng.

Mứt dừa được làm trong các thùng nhựa kém vệ sinh

Đây là giai đoạn “tẩy” nên cơm dừa được ngâm lâu có khi cả ngày liền. Để đánh tan vết bẩn và làm mềm dừa, một thanh niên dùng cây tre dài đảo qua lại dừa trong thùng phi nhiều lần. Nước sau khi ngâm xong được thải trực tiếp lênh láng ngay ống cống trước nhà với màu trắng bệch, đặc quánh, kèm mùi khó chịu, khi ngửi cảm giác buồn nôn.

Có khoảng 7 lao động, tay cầm miếng dừa múc đổ vào máy bào, máy cắt. Lúc ngứa thì dùng tay gãi đầu, mồ hôi nhễ nhại thì dùng tay quệt trán. Điều đáng nói, máy móc sản xuất thì gỉ sét, thô sơ, người làm thì không găng tay, không bảo hộ lao động. Sau đó, các loạn dừa được chuyển đến khâu sấy khô, keo đường, nhuộm phẩm màu, chất bảo quản... để ra sản phẩm bắt mắt, giữ lâu.

Thu Huyền (T/h)