Sau 5 năm, chỉ số đổi mới sáng tạo của Việt Nam tăng 26 bậc
Sự kiện: Hoạt động Khoa học & Công nghệ
Tăng cường hợp tác KH&CN, đổi mới sáng tạo giữa Việt Nam với Australia
Đổi mới sáng tạo: Động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế
Đột phá để doanh nghiệp trở thành trung tâm của hệ thống đổi mới sáng tạo
Nhiều chỉ số tăng hạng
Theo bà Nguyễn Minh Thảo, Trưởng ban Môi trường kinh doanh và Năng lực cạnh tranh, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), sau 5 năm triển khai Nghị quyết 19, môi trường kinh doanh được cải thiện cả về điểm số và thứ hạng, so với năm 2015, thứ hạng của Việt Nam đã tăng 21 bậc
Cụ thể, có 6 chỉ số tăng hạng bao gồm tiếp cận điện năng tăng 108 bậc, lên thứ 37; Nộp thuế và bảo hiểm tăng 42 bậc lên thứ 131; Bảo vệ nhà đầu tư tăng 28 bậc lên thứ 89; Khởi sự kinh doanh tăng 21 bậc lên thứ 104; Tiếp cận tín dụng tăng 4 bậc lên thứ 32 và Cấp phép xây dựng tăng 1 bậc lên thứ 21.
Bên cạnh đó, đổi mới sáng tạo của Việt Nam cũng tăng 26 bậc sau 5 năm với 6/7 chỉ số tăng hạng, chỉ duy nhất chỉ số Trình độ phát triển của doanh nghiệp giảm 7 bậc.
Vẫn còn những ‘điểm nghẽn’
Mặc dù có nhiều chỉ số tăng hạng nhưng bà Thảo cho rằng, thứ hạng các chỉ số môi trường kinh doanh của Việt Nam so với các nước vẫn còn rất thấp. Việt Nam hiện đứng thứ 69 thế giới và đứng thứ 5 trong ASEAN, cách xa so với Singapore (đứng thứ 2), Malaysia (thứ 15) và Thái Lan (thứ 27), thậm chí còn kém Brunei (thứ 55) 14 bậc.
Trưởng ban Môi trường kinh doanh và Năng lực cạnh tranh cho rằng, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết 19, môi trường kinh doanh của Việt Nam vẫn bộc lộ những hạn chế như: Chủ yếu tập trung vào các vấn đề được doanh nghiệp phản ánh thường xuyên, liên tục; các chỉ tiêu gián tiếp chưa được chú trọng cải thiện; một số chỉ tiêu không có chuyển biến.
Bên cạnh đó, sự phối hợp giữa các bộ, ngành, doanh nghiệp với địa phương còn chưa chặt chẽ, chủ động và một số cải cách còn mang tính hình thức, chưa thực chất, thái độ cán bộ, công chức thực thi nhiệm vụ chưa tích cực.
Bộ chỉ số đổi mới sáng tạo của Việt Nam tăng vọt sau 5 năm thực hiện Nghị quyết 19. Ảnh: IPP
Trong cắt giảm điều kiện kinh doanh, CIEM cho rằng vẫn còn một số bộ, ngành, địa phương thực hiện chậm hoặc chưa thực chất trên một số lĩnh vực nên vẫn còn rào cản với doanh nghiệp.
Ví dụ như ngành giáo dục chậm chuyển biến, rào cản điều kiện kinh doanh còn phổ biến trong lĩnh vực này. Vấn đề kiểm tra chất lượng, kiểm tra hiệu suất năng lượng tối thiểu đối với hàng hóa xuất nhập khẩu còn nhiều trở ngại, tốn kém, lãng phí về thời gian, chi phí và gây rủi ro cho doanh nghiệp…
Về chất lượng cắt giảm điều kiện kinh doanh, theo CIEM thì thực chất chưa đạt yêu cầu cắt giảm 50%. Một số điều kiện kinh doanh cắt giảm, sửa đổi, nhưng không thật sự tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp.
Như, điều kiện kinh doanh cắt bỏ, nhưng lồng ghép vào các quy chuẩn kỹ thuật; sửa đổi điều kiện kinh doanh với mục đích tránh gây sự chú ý, nhưng bản chất không thay đổi, một số điều kiện kinh doanh sửa đổi thậm chí gây khó khăn hơn cho doanh nghiệp.
Bộ Công an tập trung hoàn thiện kho dữ liệu công dân, áp dụng thu phạt hành chính không dùng tiền mặt.
Vẫn còn nhiều quy định không rõ ràng, khó tiên liệu, tiềm ẩn rủi ro cho doanh nghiệp; Chứng chỉ hành nghề chỉ do các cơ quan quản lý nhà nước cấp tồn tại ở hầu hết các lĩnh vực (nhất là trong lĩnh vực xây dựng), rồi mở rộng thêm các quy định về điều kiện kinh doanh trong thành phần hồ sơ.
Chỉ số thanh toán điện tử còn khiêm tốn
Cũng theo đánh giá của Viện CIEM, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết 19 của Chính phủ về cải thiện môi trường kinh doanh, chỉ số thanh toán điện tử và dịch vụ công trực tuyến của Việt Nam vẫn còn khiêm tốn, mặc dù nhiều yếu tố khác đã tăng hạng đáng kể.
Số liệu từ Viện CIEM cho thấy, tỷ trọng thanh toán không dùng tiền mặt/ tổng phương tiện thanh toán thấp, chỉ chiếm 11,49%. Tỷ lệ sử dụng tiền mặt rất cao, chiếm gần 90% chi tiêu; trong đó 99% cho các mặt hàng dưới 100.000 đồng. Gần 85% giao dịch tại ATM chỉ đơn giản là rút tiền.
Tương tự, tỷ lệ thực hiện các dịch vụ công trực tuyến rất thấp, chỉ chưa đến 7% (chính xác là 6,98%). Cổng dịch vụ công quốc gia chưa vận hành, ứng dụng được coi là chưa thuận lợi cho người dân.
Bảo Lâm