Siết chất lượng vú sữa xuất khẩu sang Hoa Kỳ, cần giải pháp nào?

Trà trộn vú sữa thiếu ‘chuẩn’ để xuất khẩu

Theo thông tin từ Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Sở NN&PTNT) Tiền Giang, dù mới được cấp phép xuất khẩu vú sữa sang thị trường Hoa Kỳ nhưng thời gian gần đây đã xuất hiện tình trạng do thiếu nguồn nguyên liệu, một số doanh nghiệp có hiện tượng pha trộn sản phẩm vú sữa ngoài vùng trồng được cấp mã code vào các lô hàng xuất khẩu sang Hoa Kỳ. Hành vi này được cho là có nguy cơ ảnh hưởng đến uy tín thương hiệu trái vú sữa Việt Nam.

Để khắc phục tình trạng này, Sở NN&PTNT tỉnh Tiền Giang đã có công văn gửi Cục Bảo vệ thực vật (Cục BVTV) yêu cầu kiểm soát chặt chẽ mã số vùng trồng cây vú sữa để xuất khẩu vào Hoa Kỳ.

Đồng thời, UBND tỉnh Tiền Giang cũng đã có công văn nêu rõ những hạn chế của một số doanh nghiệp xuất khẩu trái vú sữa làm ăn thiếu lành mạnh; đề nghị Bộ NN&PTNT chỉ đạo, yêu cầu các đơn vị chuyên ngành có liên quan trực thuộc Bộ phối hợp với các địa phương có xây dựng vùng trồng cây vú sữa kiểm tra, giám sát chặt chẽ về xuất xứ, mẫu mã, chất lượng các lô hàng trái vú sữa xuất khẩu của các doanh nghiệp trong nước trong quá trình làm thủ tục xuất khẩu.

Chia sẻ với báo chí về vấn đề này, ông Cao Văn Hóa - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Tiền Giang cho biết, Sở cũng đã tổ chức một số buổi làm việc với các doanh nghiệp tham gia hoạt động xuất khẩu trái vú sữa (thu mua tại Tiền Giang) để chấn chỉnh hoạt động này. Hiện tỉnh đang chỉ đạo chuẩn bị cho mùa vụ vú sữa mới 2018-2019 cho tốt, các doanh nghiệp cần phải ổn định và phát huy tốt vùng trồng đảm bảo chất lượng sản phẩm xuất khẩu.

Việc cấp mã số vùng trồng do Trung tâm Kiểm dịch thực vật sau nhập khẩu II (TTKDTVSNKII) kiểm tra, đánh giá, cấp mã số (điều kiện để được cấp mã số là diện tích trồng tối thiểu từ 10 ha trở lên và phải được định vị, có danh sách hộ nông dân tham gia vào vùng trồng và được UBND địa phương xác nhận) và cấp giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật trước khi xuất khẩu.

Ông Lê Văn Thiệt, Phó Cục trưởng Cục BVTV cho biết: “Vừa qua để xảy ra việc một số lô hàng vú sữa xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ không đạt chất lượng là rất đáng tiếc. Thực ra vấn đề này đối với kiểm dịch thì cho phép, nhưng người tiêu dùng của Mỹ lại lo sợ...”.

Theo ông Thiệt, trước tình hình đó, Cục BVTV đã kịp thời chấn chỉnh lại ở phía vùng trồng vú sữa của ta, tăng cường tần suất kiểm tra và số lượng mẫu kiểm. Nếu phát hiện lô hàng nào không đủ chuẩn thì sẽ không cho xuất khẩu. Đồng thời, trong mùa vú sữa mới buộc các nhà vườn phải áp dụng kỹ thuật bao trái 100%. Các đơn vị kinh doanh cần đưa ra kế hoạch xuất khẩu vú sữa cụ thể tương ứng với việc xây dựng vùng trồng.

Giải pháp đảm bảo chất lượng vú sữa từ ‘gốc’

Ông Nguyễn Văn Mẫn, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Tiền Giang cho biết, để kiểm soát nghiêm ngặt, đảm bảo chất lượng trái vú sữa xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ, tỉnh sẽ chú trọng qui hoạch, xác định vùng trồng, chuyển giao kỹ thuật thâm canh và hướng dẫn nông dân quản lý chất lượng nông sản đầu vào. Bên cạnh đó, hỗ trợ doanh nghiệp xác định vùng trồng mới để được cấp mã Code đồng thời với mở rộng diện tích vùng đã được cấp mã Code.

Cũng theo ông Mẫn, ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn Tiền Giang định hướng sản xuất theo qui trình VietGAP cho các vùng trồng vú sữa đã được cấp mã code, đồng thời tiến tới chứng nhận VietGAP cho vùng trồng nhằm đảm bảo chất lượng trái vú sữa xuất khẩu. Qua đó, vừa đảm bảo vệ sinh, an toàn thực phẩm và truy xuất được nguồn gốc cũng như tiếp tục hỗ trợ cho nông dân vùng trồng vú sữa các loại thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc sinh học và túi bao trái đạt tiêu chuẩn,...

Để đảm bảo chất lượng trái vú sữa xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ, lãnh đạo Sở NN&PTNT tỉnh Tiền Giang cũng kiến nghị Cục BVTV tiếp tục rà soát việc cấp mã code cho các doanh nghiệp tham gia xuất khẩu trái vú sữa và kiểm tra chặt chẽ nguồn gốc, mẫu mã, chất lượng các lô trái vú sữa xuất khẩu của các doanh nghiệp trong quá trình làm thủ tục xuất khẩu, để không làm ảnh hưởng đến chất lượng và thương hiệu trái vú sữa Việt Nam.

Ngoài ra, Cục BVTV cần thường xuyên cung cấp thông tin cho các địa phương về tình hình kiểm dịch thực vật các lô trái vú sữa xuất khẩu để phối hợp chấn chỉnh kịp thời những sai phạm. Từ đó, không làm ảnh hưởng đến uy tín, chất lượng trái vú sữa Việt Nam khi vào thị trường Hoa Kỳ.

Mặt khác, tổ chức lại sản xuất, tiêu thụ theo chuỗi giá trị, lấy liên kết chuỗi làm trung tâm; củng cố và nâng chất các hợp tác xã, tổ hợp tác làm hạt nhân thực hiện liên kết chuỗi. Ngoài ra, tăng cường hoạt động quảng bá, xúc tiến thương mại, đẩy mạnh xuất khẩu trái vú sữa sang thị trường Hoa Kỳ cũng như mở rộng sang thị trường các nước khác trong tương lai.

Tại Đồng bằng sông Cửu Long, Tiền Giang là một trong ba tỉnh có diện tích trồng vú sữa tập trung lớn, trong đó giống vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim (Tiền Giang) là một trong các loại trái cây đặc sản của tỉnh, đã khẳng định được thương hiệu trong nước cũng như xuất khẩu. Cuối tháng 12/2017, tại Tiền Giang, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kết hợp với UBND tỉnh Tiền Giang long trọng tổ chức Lễ công bố "Xuất khẩu lô vú sữa Việt Nam đầu tiên sang thị trường Hoa Kỳ" sau một thời gian dài 10 năm đàm phán. Để đáp ứng nhu cầu xuất khẩu vú sữa sang Hoa Kỳ, Tiền Giang đã có vùng nguyên liệu trên 120 ha đã được cấp mã Code do 5 doanh nghiệp được cấp mã Code xuất khẩu vú sữa sang Hoa Kỳ đầu tư. Theo ông Võ Văn Men, Phó Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) tỉnh Tiền Giang, từ sau Lễ công bố đến nay, toàn tỉnh đã xuất khẩu được 73 tấn vú sữa sang Hoa Kỳ thông qua các doanh nghiệp chủ lực, như: Công ty TNHH Sản xuất và chế biến nông sản Cát Tường, Công ty TNHH Đại Lâm Mộc...

Phong Lâm