Sữa công thức: Tiện cho mẹ nhưng không có lợi cho bé

Nguy cơ béo phì, táo bón

Tâm lý lo con gầy, thấp, bé... nên nhiều gia đình tìm mọi cách để đốc thúc con ăn nhiều, đặc biệt các thực phẩm giàu dinh dưỡng. Một trong số những thực phẩm đó là sữa công thức. Điều này dẫn đến tỷ lệ thừa cân béo phì của trẻ em Việt Nam ngày một tăng.

Theo Ths.BS Lê Thị Hải - nguyên Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng (Viện Dinh dưỡng Quốc gia), sữa công thức có thể được chế biến từ sữa động vật (bò, dê) với thành phần tương tự sữa tươi như chất đạm, chất béo, vitamin, khoáng chất…Tuy nhiên, loại sữa này bắt buộc phải qua một công đoạn sấy, hun khô và tách các chất để phù hợp với từng độ tuổi đồng thời thêm những thành phần để gần giống với sữa mẹ nhất.

Khi sản xuất sữa công thức, các doanh nghiệp thường đánh số 1-2-3-4 tùy theo hàm lượng đạm phù hợp với từng lứa tuổi của trẻ. Trẻ càng lớn nhu cầu đạm càng cao. Ngược lại, trẻ nhỏ nếu dùng sữa có hàm lượng đạm cao sẽ bị rối loạn tiêu hóa, táo bón. Do đó, việc lựa chọn sữa công thức không đơn giản.

Sữa công thức thường được bổ sung thêm đường sucrose. Ảnh minh họa

Cũng theo Ths. BS Lê Thị Hải, tỷ lệ thừa cân béo phì trẻ em Việt Nam tăng cao tại các thành phố lớn có nhiều nguyên nhân như sự thay đổi trong bữa ăn của hộ gia đình, của trẻ.

“Chính việc sử dụng nhiều sản phẩm thức uống trong đó sữa công thức có nhiều đường dẫn đến nguy cơ béo phì, bệnh tim mạch và tiểu đường cho trẻ”, Ths.BS Lê Thị Hải cho biết.

Theo bác sĩ Lê Thị Hải, trong sữa tự nhiên thành phần đường có nhưng ít. Ví dụ sữa mẹ có đường nhưng đường lactose ngọt nhạt, khô gắt. Tương tự, sản phẩm sữa bột công thức từ sữa bò tỷ lệ đường trong sữa tự nhiên không cao nhưng nhà sản xuất lại pha trộn thêm đường sucrose (đường từ mía, củ cải ngọt).

“Nhiều loại sữa công thức hiện nay thường cho thêm đường sucrose vào nên rất ngọt, độ ngọt càng cao càng không tốt cho trẻ”, bác sĩ Hải nhấn mạnh.

Trẻ còn nhỏ (0 - 3 tuổi), nếu sử dụng sữa công thức quá ngọt hoặc ăn bánh kẹo thường xuyên sẽ gây “nghiện”. Ảnh minh họa

Không nên cho trẻ uống sữa công thức từ sớm

Theo bác sĩ Hải, việc sử dụng đường quá sớm sẽ gây 3 tác hại xấu đến trẻ: Thứ nhất, tăng nguy cơ thừa cân béo phì. Trẻ còn nhỏ (0 - 3 tuổi), nếu sử dụng sữa công thức quá ngọt hoặc ăn bánh kẹo, nước ngọt có ga thường xuyên sẽ gây “nghiện”.

Thứ hai, ăn đồ ngọt nhiều sẽ gây nguy cơ sâu răng vì khi ăn thực phẩm có đường như sữa, bánh kẹo đường sẽ lên men thành axit, axit sẽ phá hủy men răng. 

Thứ ba, ăn đường quá sớm đặc biệt trước bữa ăn, gây ảnh hưởng tiêu hóa của trẻ.

“Đối với trẻ dưới 6 tháng, sữa mẹ luôn là tốt nhất. Sữa công thức dù có cố gắng bắt chước cũng không thể bằng sữa mẹ”, bác sĩ Hải khẳng định.

Còn theo chuyên gia dinh dưỡng, sữa mẹ là thức ăn hoàn chỉnh, thích hợp nhất đối với trẻ vì trong đó có đủ năng lượng và chất dinh dưỡng cần thiết như đạm, đường, mỡ, vitamin và muối khoáng với tỷ lệ thích hợp, phù hợp cho sự hấp thụ và phát triển cơ thể trẻ.

Ngọc Nga (T/h)