Sửa đổi, bổ sung chính sách, quản lý bền vững rừng phòng hộ

Ngày 13/10/2020 tại Hà Nội, Trung tâm nghiên cứu và Tư vấn Quản lý Tài nguyên (CORENARM) và Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature) phối hợp tổ chức hội thảo “Chính sách, đầu tư và quản lý bền vững hệ thống rừng phòng hộ Việt Nam”, nhằm hỗ trợ quá trình hoạch định chính sách lâm nghiệp cấp quốc gia và cấp tính cho hệ thống rừng phòng hộ.

Hội thảo “Chính sách, đầu tư và quản lý bền vững hệ thống rừng phòng hộ Việt Nam”

 

Theo ông Nguyễn Quốc Dựng- Viện Điều tra Quy hoạch rừng, rừng phòng hộ Việt Nam có diện tích 4,6 triệu ha, phòng hộ cho gần 4000 con sông, 385 công trình thủy điện cùng hàng trăm hồ tự nhiên khác. Tuy nhiên, thực tế những năm vừa qua cho thấy, các ban quản lý và chủ rừng phòng hộ đang gặp phải nhiều khó khăn, thách thức trong việc duy trì hoạt động và quản lý bền vững diện tích rừng được giao. Diện tích và chất lượng rừng phòng hộ ở nhiều địa phương có xu hướng giảm sút, bị tác động mạnh mẽ bởi các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội trong khi năng lực và đầu tư cho công tác quản lý bảo vệ rừng còn rất nhiều bất cập.

Ngoài ra, chính sách hưởng lợi từ việc quản lý bảo vệ rừng, đảm bảo đời sống kinh tế cho người dân sống gần rừng nhằm giảm áp lực lên diện tích RPH vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế.

Ông Đồng Anh Đài- chuyên viên Vụ quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ, Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ NN&PTNT) cho biết, Luật Lâm nghiệp 2017 quy định nhiệm vụ rừng phòng hộ gồm: Bảo vệ nguồn nước, đất, hạn chế thiên tai… và cung ứng các dịch vụ môi trường rừng. Tuy nhiên, một số địa phương ven biển đặt mục tiêu phát triển kinh tế nên đã chuyển đổi đai rừng phòng hộ thành khu nghỉ dưỡng, chế xuất… dẫn đến việc giảm diện tích rừng, gây hạn chế chức năng phòng hộ. Ông Đài nhấn mạnh, cần có những định hướng quản lý cụ thể về chính sách và quản lý rừng phòng hộ, như xây dựng nội dung chiến lược phát triển rừng phòng hộ giai đoạn 2020-2030 và tầm nhìn đến 2040, tích hợp chiến lược phát triển lâm nghiệp.

Ngoài ra, cần xác lập quyền sở hữu cho chủ rừng như: thực hiện giao đất, giao rừng cho các BQL rừng phòng hộ; xác định rõ ranh giới trên bản đồ, cắm mốc ngoài thực địa để phục vụ công tác quản lý rừng, theo dõi, thống kê, kiểm kê và lập hồ sơ quản lý rừng theo lô, khoảnh, tiểu khu rừng.

Đồng thời, củng cố, kiện toàn tổ chức lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách của các Ban Quản lý rừng phòng hộ đảm bảo hoạt động có hiệu quả đúng theo quy định; xây dựng cơ chế phối hợp giữa các Ban Quản lý rừng phòng hộ với chính quyền và các đoàn thể ở địa phương; xây dựng Nghị định chính sách đầu tư cho hệ thống rừng phòng hộ nằm trong chính sách đầu tư chung cho lĩnh vực lâm nghiệp.

Ông Đồng Anh Đài cũng cho rằng, cần xây dựng định mức kinh tế kỹ thuật phục vụ rừng phòng hộ. Đây là vấn đề quan trọng để hổ trợ các Ban quản lý và hệ thống quản lý Nhà nước thực hiện các hoạt động công ích…

Số liệu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho thấy, đến nay, Việt Nam đang có khoảng 4,64 triệu hecta rừng phòng hộ, bao gồm 3,84 triệu hecta rừng tự nhiên phòng hộ đầu nguồn và các loại hình khác như rừng chắn gió, chắn cát bay, chắn sóng ven biển, rừng bảo vệ môi trường. Đa số diện tích này được quản lý bởi 231 ban quản lý rừng phòng hộ thuộc các cấp khác nhau. Bên cạnh đó, có số diện tích nhỏ với khoảng trên 330 ngàn hecta đang được cộng đồng, các hộ gia đình, lực lượng vũ trang và các bên khác quản lý.

Lê Kim Liên