Tân dược "3 không" tràn ngập vùng cao

Điều nguy hiểm và đáng lo ngại nhất chính là những gói, vỉ, lọ thuốc được bày ngay dưới đất. Người bán chỉ cần trải một tấm ni lông hoặc đựng trên các sạp thuốc tự chế và thậm chí còn đi bán rong như bán… kem. Hướng dẫn sử dụng cũng như công dụng của nó “tự nhiên” như cách bán, và người mua chỉ biết tin và nghe theo chủ hàng thuốc nói, chứ thực chất thì chẳng biết đâu mà lần.

Tân dược được bày bán tràn lan ở các chợ phiên.

Bác sĩ Nguyễn Minh Phương, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa huyện Bắc Hà cho biết: Thời gian qua, bệnh viện đã tiếp nhận nhiều ca bị ngộ độc do sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc do bệnh nhân mua từ các chợ phiên. Có những trường hợp khi đến cấp cứu trong tình trạng hôn mê, đau đầu và tím tái cơ thể…

Qua khảo sát các chợ phiên vùng cao như Cốc Ly, Bảo Nhai, Nậm Lúc, Bắc Hà, Lùng Phình (huyện Bắc Hà), Cán Cấu, Si Ma Cai, Sín Chéng (Si Ma Cai) của tỉnh Lào Cai có thể thấy ngay việc người dân công khai bày bán các loại thuốc tân dược không rõ nguồn gốc, xuất xứ, cũng như không có giấy phép, chứng chỉ hành nghề.

Hầu hết các loại thuốc được bày bán ở các chợ này đều có nhãn mác và hướng dẫn sử dụng ghi bằng tiếng nước ngoài, nên cả người bán lẫn người mua không hiểu hết công dụng của thuốc mà chỉ theo thói quen. Do nắm bắt được tâm lý thích dùng những loại thuốc ngoại mà lại rẻ tiền, nhiều người dân mua thuốc về tự điều trị dẫn đến bị ngộ độc thuốc,  thậm chí bị tử vong.

Người bán không được trang bị bất kỳ một kiến thức nào về thuốc.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch UBND huyện Bắc Hà (Lào Cai) cho biết: “Việc kiểm soát hiện nay của chính quyền rất khó khăn bởi địa bàn vùng sâu, vùng xa khó đi lại nên không thể làm thường xuyên được. Khi có đội kiểm tra kiểm soát thì các đối tượng lẩn tránh sang chợ khác bán. Thêm vào đó, việc hạn chế về nhận thức của bà con là cái khó nhất hiện nay. Như việc bà con tự gửi nhau mua thuốc rồi tự dùng, quan niệm cứ dùng thuốc bôi, thuốc uống kiểu gì cũng được miễn là thuốc chữa bệnh…”

Ông Nông Tiến Cương, Giám đốc Sở Y tế Lào Cai cho biết, ngành y tế phối hợp với lực lượng biên phòng và quản lý thị trường khẩn trương thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành kiểm soát tình hình. Bên cạnh đó, Sở Y tế Lào Cai cũng giao nhiệm vụ trực tiếp tới những người đứng đầu cơ sở y tế các huyện kiểm tra thường xuyên hơn. Ngoài ra, lực lượng quản lý thị trường và biên phòng tăng cường tuần tra và kiểm soát các tuyến đường biên, nhằm hạn chế các đối tượng nhập thuốc từ bên kia biên giới.

Chính với những quan niệm thiếu hiểu biết này nên nguy hiểm rất cận kề, có thể dẫn đến tử vong từ cách “tự làm bác sỹ” của người dân.

Duy Anh