Vũ khí ‘sát thủ diệt hạm’ có thể đốt cháy mọi mục tiêu dù đang di chuyển

Theo Russianspace, đầu năm 1940, các nhà thiết kế vũ khí của Đức quốc xã đã nghĩ đến ý tưởng phát triển một loại tên lửa không đối đất có điều khiển để tấn công các mục tiêu di chuyển, đặc biệt là các tàu chiến.

Dự án mang tên Hs 293, được phát triển dựa trên bom lượn Gustav Schwartz Propellerwerke. Tên lửa Hs 293 sử dụng một động cơ nhiên liệu lỏng HWK 109-507, tên lửa sử dụng hệ thống dẫn hướng bằng sóng radio.

Dẫn dắt dự án là tiến sĩ Herbert A. Wagner và quá trình sản xuất diễn ra tại công ty hàng không Henschel Flugzeugwerke. Mục tiêu của dự án là tạo ra một vũ khí để tấn công các tàu chiến không bọc giáp hoặc bọc giáp nhẹ, các tàu thương mại.

Tên lửa tiến hành thử nghiệm lần đầu vào cuối năm 1940, quá trình sản xuất hàng loạt bắt đầu vào năm 1942. Quân đội Đức quốc xã đưa vũ khí này vào sử dụng từ năm 1943. Thiết kế của tên lửa có 2 cánh ổn định ngang ở giữa thân, 2 cánh lái cùng một cánh ổn định dọc ở đuôi. Động cơ đẩy được bố trí dưới bụng của tên lửa.

Tên lửa được dẫn hướng theo cơ chế kiểm soát đường ngắm thủ công (MCLOS) bằng sóng radio. Đuôi tên lửa được gắn 5 pháo sáng màu để người điều khiển có thể nhìn thấy và điều khiển nó. Trong các nhiệm vụ tấn công ban đêm, một đèn nhấp nháy được sử dụng thay thế cho pháo sáng.

Tầm hoạt động của tên lửa phụ thuộc vào độ cao khi phóng, nếu tên lửa được phóng từ độ cao 1.400m, phạm vi hoạt động của nó khoảng 12km. Tên lửa Hs 293 có chiều dài 3,82m, rải cánh 3,1m, đường kính 0,47m, trọng lượng 1.045kg, đầu đạn nặng 295kg.

Vũ khí này được thiết kế để tấn công các tàu chiến không bọc giáp hoặc bọc giáp nhẹ, các tàu thương mại. Tên lửa tiến hành thử nghiệm đầu tiên vào cuối năm 1940, bắt đầu được sản xuất loạt vào năm 1942, đưa vào sử dụng từ năm 1943.

Tuy nhiên, nhược điểm của tên lửa này là sau khi phóng, phi công buộc phải bay một đường thẳng song song với tên lửa để duy trì đường ngắm cho đến khi chạm mục tiêu. Máy bay không được cơ động bởi như thế tên lửa sẽ mất điều khiển. Hạn chế này khiến máy bay phóng Hs 293 rất dễ bị tổn thương bởi các máy bay chiến đấu hay hỏa lực phòng không.

Sự xuất hiện của tên lửa chống hạm Hs 293 đã gây bất ngờ lớn cho hải quân đồng minh. Rất nhiều tàu chiến cũng như tàu thương mại của hải quân đồng minh đã bị Hs 293 đánh chìm hoặc hư hỏng nặng. Hs 293 trở thành cơn ác mộng của hải quân đồng minh cho đến khi phương pháp gây nhiễu điều khiển bằng sóng radio được phát triển thành công.

Mặt dù còn nhiều hạn chế nhưng Hs 293 đã mở ra khả năng tấn công các tàu chiến một cách chính xác từ xa. Sau nhiều nỗ lực hoạt động tình báo, lực lượng đồng minh đã có được bản thiết kế cũng như tên lửa Hs 293 từ một máy bay của Đức quốc xã bị bắn rơi.

Một mặt lực lượng đồng minh đã nghiên cứu cơ chế dẫn hướng của tên lửa Hs 293 để phát triển các biện pháp gây nhiễu. Đồng thời, dựa trên tài liệu kỹ thuật có được Mỹ đã phát triển bom lượn có điều khiển Bat được dẫn đường bằng radar chủ động. Bat được đưa vào sử dụng khoảng 1 năm sau khi tên lửa Hs 293 thực hiện vụ tấn công đầu tiên vào năm 1943.

Sau khi kết thúc chiến tranh thế giới thứ 2, Hải quân Mỹ đã phát triển Bat thành tên lửa chống hạm phóng từ trên không đầu tiên của họ. Với Liên Xô khi tiến vào Berlin họ đã thu thập được rất nhiều tài liệu kỹ thuật liên quan đến tên lửa Hs 293 cùng 12 tên lửa còn nguyên vẹn.

Tài liệu cùng nguyên mẫu tên lửa Hs 293 đã được bàn giao cho Phòng thiết kế KB-47 tiến hành nghiên cứu nhằm phát triển một vũ khí có tính năng tương tự. Trên cơ sở của Hs 293 năm 1955 Liên Xô đã phát triển thành công tên lửa chống hạm phóng trên không KS-1 Komet.

Chính vì lẽ đó mà tất cả những tên lửa chống hạm hiện đại ngày nay đều bắt nguồn từ tổ tiên Hs 293 của Đức quốc xã. Nó đã khai sáng kỷ nguyên của tên lửa chống hạm hiện đại và đây vẫn là mối đe dọa thường trực cho các tàu chiến hiện đại cho dù rất nhiều nỗ lực về gây nhiễu và đánh chặn đã được phát triển.

An Dương (T/h)