Vũ khí 'thần chiến tranh' của Nga - 'bóng ma' ám ảnh đáng sợ trên chiến trường

Tên lửa đạn đạo chiến thuật SS-1 hay R-11 theo cách gọi của Nga cho dòng tên lửa đạn đạo Scud bắt đầu được đưa vào kho vũ khí của nước này từ cuối năm 1950.

Tên lửa SS-1d có thể đạt đến tầm bắn 600km, nhưng cái giá phải trả là độ sai lệch của nó quá lớn (sai số lệch mục tiêu lên tới 900 mét). Tuy nhiên, tên lửa đạn đạo SS-1d Scud lại có thể bù đắp lại sự thiếu chính xác của mình bằng cách sử dụng đầu đạn hạt nhân, mặc dù trong thực tế nó chỉ sử dụng đầu đạn nổ mạnh với khoảng 1000 kg thuốc nổ.

Một ưu điểm chính của tên lửa SS-1 là nó có thể vận hành hoàn toàn từ một xe chở-dựng-phóng cơ động. Các tướng lĩnh Nga khi đó hy vọng tên lửa này sẽ có thể tránh khỏi sự chú ý của máy bay địch hoặc lực lượng tên lửa đối phương trong lúc phóng tên lửa từ những vị trí kín đáo và nhanh chóng rời đi trước khi bị phát hiện.

Ban đầu, các quả tên lửa SS-1 Scud được đặt bên trên những gầm xe tăng hạng nặng hoán cải JS-III, nhưng sau đó được đổi sang chở bằng xe tải MAZ-543 (8x8) có bánh xe được thiết kế để có tính cơ động xuyên địa hình tốt hơn.

Theo các chuyên gia quân sự, tất cả các phiên bản tên lửa Scud đều có nguồn gốc từ loại tên lửa V-2 của Đức (giống như đa số các loại tên lửa và rocket thời kỳ đầu của Mỹ).

Những phiên bản tên lửa Scud ban đầu có tỷ lệ trật mục tiêu cao vì kết cấu của chúng thiếu một hệ thống dẫn đường điện tử chính xác (công nghệ này đến thập niên 1980 mới ra đời). Về mặt này, tên lửa Scud có thể được coi là một loại bom khu vực.

Tương tự như với một số loại tên lửa khác, lợi thế quân sự của loại vũ khí này là sự dễ dàng trong vận chuyển, chỉ cần một phương tiện TEL.

Tính cơ động cho phép việc lựa chọn vị trí phóng và tăng khả năng sống sót của hệ thống vũ khí (tới mức trong số gần 100 bệ phóng tên lửa được các phi công và các lực lượng đặc biệt của liên quân tuyên bố đã phá hủy trong Chiến tranh Vùng Vịnh, không một vụ nào được xác nhận chính thức sau đó). 

Cái tên Scud cũng được sử dụng để chỉ loại tên lửa đã được sửa đổi của Iraq. Được cải tiến để có tầm bắn xa hơn, nó đã trở thành loại vũ khí nổi bật.

Hệ thống tên lửa Patriot của Hoa Kỳ được tuyên bố là đã thành công trong việc bắn hạ nhiều tên lửa Scud, nhưng nhiều lời chỉ trích cho rằng mức độ chính xác của các tên lửa Patriot đã được phóng đại quá nhiều và trên thực tế tới 95% không trúng mục tiêu.

Một vấn đề là các tên lửa Scud tự hủy khi chúng tới gần mục tiêu có nghĩa là rất khó để biến nó thành mục tiêu và để phân biệt mảnh nào của nó là đầu đạn và mảnh nào là mảnh vỡ đơn thuần. 

An Dương (T/h)