Phát hiện thêm bằng chứng thuốc lá điện tử có thể gây ung thư

Một nhóm các nhà khoa học tại Trường Y khoa Keck đã tìm thấy biểu hiện của các biến đổi hóa học trong bộ gen và trong các phần của ADN của người hút vape tương đồng với những người hút thuốc lá.

Những biến đổi hóa học này, còn được gọi là thay đổi biểu sinh, có thể khiến các gen gặp vấn đề, vốn là hiện tượng xuất hiện trong hầu hết các loại ung thư cũng như các bệnh lý nghiêm trọng khác.

Phát hiện mới này đã nối dài danh sách các vấn đề về sức khỏe liên quan đến vape, vốn được nhiều người coi là sự thay thế an toàn hơn cho hút thuốc lá truyền thống. Việc sử dụng thuốc lá điện tử đã tăng vọt trong giới trẻ trong vài năm trở lại đây.

Theo tác giả của công trình khoa học này là PGS.TS Ahmad Besaratinia và cộng sự đã tiến hành khảo sát trên các tình nguyện viên có cùng độ tuổi, giới tính và chủng tộc, chia thành ba nhóm: Chỉ hút thuốc lá, chỉ hút vape và nhóm đối chứng gồm những người không hút bất kì loại thuốc nào.

Trong thí nghiệm này, các tình nguyện viên được lấy máu để xét nghiệm sự thay đổi hàm lượng của 2 nhóm hóa chất đặc trưng cho ADN có khả năng tác động đến hoạt động hoặc chức năng của gen. Sự thay đổi hàm lượng của các nhóm hóa chất này rất quan trọng đối với tính ổn định của bộ gen và cơ chế điều hòa biểu hiện gen, trong các giai đoạn phát triển khác nhau, cũng như trong các bệnh lý bao gồm cả ung thư.

Kết quả chỉ ra rằng, trong số 45 người tham gia nghiên cứu, cả người hút vape và người hút thuốc lá, đều cho thấy sự giảm đáng kể về hàm lượng của 2 nhóm hóa chất so với nhóm đối chứng. Đây là nghiên cứu đầu tiên cho thấy người hút vape cũng có những thay đổi quan trọng về mặt sinh học, trong các tế bào máu của họ, giống như người hút thuốc lá.

"Điều đó không có nghĩa là những người này sẽ phát triển ung thư", PGS.TS Besaratinia nói. "Nhưng những gì chúng ta đang thấy là những thay đổi về hàm lượng các nhóm hóa chất trong người hút thuốc lá và hút vape cũng tương tự như thứ quan sát được trong khối u từ bệnh nhân ung thư".

Trong một nghiên cứu được công bố vào năm 2019 của PGS.TS Besaratinia, tập trung vào phân tích những thay đổi về biểu hiện gen trong các tế bào biểu mô, được lấy từ miệng của người hút vape và người hút thuốc lá so với nhóm đối chứng. Kết quả ghi nhận được là: Cả người hút vape và người hút thuốc lá đều cho thấy biểu hiện gen bất thường, trong một số lượng lớn gen liên quan đến ung thư.

"Nghiên cứu mới của chúng tôi bổ sung một phần quan trọng vào những bằng chứng khoa học thu được trước đây, bằng cách chứng minh rằng các cơ chế biểu sinh, cụ thể là thay đổi của các nhóm hóa chất liên quan đến ADN, có thể góp phần vào sự biểu hiện bất thường của gen ở người hút vape và người hút thuốc lá", chuyên gia này nhận định.

Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, trong thuốc lá điện tử chứa formaldehyde, benzene, nitrosamines (chất gây ung thư), acetaldehyde, các chất gây ung thư khác. Người hút trực tiếp có nguy cơ mắc hơn 25 loại bệnh tật như ung thư phổi, thanh quản, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, đột quỵ, xuất huyết não, ung thư dạ dày... hay các vấn đề sẽ ảnh đến chất lượng cuộc sống như vô sinh, liệt dương, dạ dày.

Thành phần của chất lỏng sử dụng trong thuốc lá điện tử thường bao gồm nicotine, nước, propylene glycol, glycerine, hương liệu, một số chất hoá học khác, các chất kim loại nặng... gây hại nặng nề. "Nhiều quảng cáo thuốc lá điện tử không nói về những tác hại này", giáo sư cho biết.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hiện nay chưa có bằng chứng quốc tế cho thấy thuốc lá điện tử là an toàn và có tác dụng cai nghiện thuốc lá điếu thông thường. Tổ chức Y tế Thế giới cũng khẳng định, các sản phẩm thuốc lá đều độc hại dưới mọi hình thức. Mỹ ghi nhận 7 người chết do hút thuốc lá điện tử và hơn 450 người mắc các bệnh lý nghi liên quan thuốc lá điện tử.

Canada cũng ghi nhận người đầu tiên nước này chết do hút thuốc lá điện tử. Nhiều nước đã cấm toàn diện thuốc lá điện tử, gần nhất là chính phủ Ấn Độ ban hành lệnh cấm.

Thuốc lá điện tử mô phỏng hình dạng, chức năng của thuốc lá thông thường, không sinh ra khói nhưng tạo ra luồng hơi có mùi vị, cảm giác giống thuốc lá thật. Thiết bị hoạt động bằng pin, cấu tạo gồm 4 phần đầu ngậm trong có chứa bình đựng chất lỏng, bộ phận làm nóng, pin, đèn LED. Thuốc lá điện tử được một bác sĩ người Hong Kong phát minh như phương pháp cai nghiện hay hạn chế hút thuốc lá truyền thống. Thiết bị này nhanh chóng trở thành xu hướng trên thế giới. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, loại thuốc lá này tiềm ẩn nguy cơ gây hại. Giáo sư, bác sĩ Ngô Quý Châu, Giám đốc Trung tâm Hô hấp Bệnh viện Bạch Mai, cho biết nhiều người nghĩ rằng thuốc lá điện tử không đốt cháy thuốc lá nên khói không chứa nhiều các chất độc, chất gây ung thư như thuốc lá truyền thống. Sự thật rằng thiết bị này có chứa các thành phần hóa chất độc hại có khả năng gây hại với sức khỏe cộng đồng. Người dùng còn có nguy cơ gặp một số tác dụng phụ như ho, buồn nôn, đau ngực, tăng huyết áp, tăng nhịp tim...Nhiều người tin rằng thuốc lá điện tử có thể giúp người hút giảm sự thèm nicotine. Tuy nhiên, đến nay, chưa có bằng chứng cho thấy điều này. Khi sử dụng nhiều, người dùng sẽ bị "nhờn", cơ thể bắt đầu khao khát nicotine. Nhiều trường hợp cảm thấy chán nản, mệt mỏi và cáu kỉnh. Chưa kể đến các chất lỏng dùng để đốt thuốc lá điện tử có mùi thơm thu hút trẻ con nên trẻ càng dễ nghiện.

An Dương (T/h)