Thêm hàng loạt bộ kit xét nghiệm Sars-CoV-2 'siêu tốc' ra đời

Cơ quan Quản lý dược phẩm và thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) vừa cấp phép sử dụng khẩn cấp một bộ kit xét nghiệm Sars-CoV-2. Bộ kit này được phát triển bởi Công ty công nghệ sinh học Sherlock Bioscatics. Nhờ tích hợp công nghệ chỉnh sửa gene, bộ kit có thể nhanh chóng phát hiện các đoạn vật liệu di truyền của Sars-CoV-2 trong mẫu bệnh phẩm (từ mũi, miệng, cổ họng hoặc trong chất lỏng từ phổi) chỉ trong 1 giờ.

Tại Mỹ, mặc dù các cơ quan chức năng đã tăng cường xét nghiệm Sars-CoV-2 trong tuần qua với hiệu suất trung bình gần 250.000 xét nghiệm mỗi ngày. Tuy nhiên, tại nhiều địa phương vẫn xảy ra tình trạng thiếu dụng cụ xét nghiệm. Do đó, việc FDA chấp thuận đưa bộ kit xét nghiệm Sars-CoV-2 mới vào phục vụ công tác phòng chống dịch bệnh có thể giúp giảm bớt số các ca cần xét nghiệm còn tồn đọng và tăng cường phạm vi xét nghiệm.

Giám đốc điều hành của Sherlock Bioscience, Rahul Dhanda cho biết, công ty hiện đang đặt ra mục tiêu phát triển 1 bộ xét nghiệm cho phép người dân tự xét nghiệm tại nhà để giảm tải áp lực cho các nhân viên y tế.

Được biết, đây không phải là bộ xét ngiệm Sars-CoV-2 dựa trên công nghệ chỉnh sửa gene CRISPR đầu tiên trên thế giới. Tháng 4/2020, các nhà nghiên cứu ở San Francisco, California cũng đã công bố chi tiết về một xét nghiệm có thể trả kết quả trong khoảng 40 phút. Phương pháp tương tự cũng được các nhà khoa học ở Argentina và ở California quan tâm nghiên cứu trong thời gian qua.

Ảnh minh họa 

Trong khi đó, cơ quan y tế vùng Lombardy và Đại học Insubria (phía bắc Italia) đã phối hợp phát triển bộ kit xét nghiệm virus Sars-CoV-2 qua nước bọt và chỉ mất 3-6 phút để cho ra kết quả. Bộ kit mới có thể chẩn đoán bằng cơ chế xét nghiệm tương tự như thử thai. Nước bọt sẽ thu lại trên bộ kit xét nghiệm, được xử lý bằng thuốc thử đặc biệt và cho kết quả nếu xuất hiện một vạch là âm tính, 2 vạch là dương tính. Bộ kit này cho kết quả chính xác cao và cũng có thể chẩn đoán đối với những người không có triệu chứng bệnh.

Bên cạnh sự ra đời của hai bộ kit xét nghiệm Sars-CoV-2 tại Mỹ và Italia, hai nhóm nghiên cứu tại Singapore cũng đang nỗ lực đẩy nhanh quá trình chẩn đoán Sars-CoV-2 ở bệnh nhân với các bộ xét nghiệm có thể cho kết quả trong vài phút thay vì nhiều ngày. Việc này được thực hiện thông qua công nghệ phản ứng chuỗi polymerase (PCR).

Cụ thể, những nhà nghiên cứu tại Đại học Công nghệ Nanyang (NTU) và Liên minh Nghiên cứu và Công nghệ Singapore-MIT (SMART) đang phát triển một bộ xét nghiệm nhỏ gọn như dụng cụ thử thai, có thể cho kết quả sau 10 phút. Bộ xét nghiệm này được làm bằng giấy chứa các phân tử "có khả năng nhận biết" protein của virus Sars-CoV-2 trong mẫu xét nghiệm lâm sàng. Nếu các protein của virus được phát hiện, dải giấy sẽ chuyển từ màu trắng sang màu xanh.

Một nhóm nghiên cứu khác do Trợ lý Giáo sư Tan Meng hướng dẫn thuộc khoa Kỹ thuật Hóa học và Y sinh, Đại học Công nghệ Nanyang cũng đang nghiên cứu một bộ xét nghiệm chẩn đoán có thể mang lại kết quả sau 20 đến 30 phút. Tương tự PCR, bộ dụng cụ xét nghiệm phát triển bởi nhóm của Giáo sư Tan có thể nhận ra phân tử RNA có virus, nhưng thay vì sử dụng máy PCR để phát hiện virus, bộ xét nghiệm này sẽ sử dụng một công cụ chỉnh sửa gen được các nhà khoa học biết với cái tên Crispr-Cas.

"Công cụ này về cơ bản hoạt động giống như một "cặp kéo phân tử. Nó có thể được lập trình để cắt một phần của RNA có nhiễm virus Sars-CoV-2", Giáo sư Tan nhấn mạnh.

Bảo Lâm (Theo Science Direct, Medcity News)