Thứ trưởng Trần Văn Tùng: Đổi mới công nghệ nâng cao năng lực cạnh tranh doanh nghiệp

author 10:50 26/11/2019

(VietQ.vn) - Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng khẳng định, đổi mới công nghệ có vai trò ngày càng quan trọng trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh hội nhập quốc tế và cách mạng công nghiệp 4.0 đang có tác động ngày một sâu rộng.

Đổi mới công nghệ vẫn chưa thành hoạt động phổ biến

Phát biểu tại Diễn đàn Đối thoại doanh nghiệp và đổi mới công nghệ 2019 với chủ đề “Công nghệ phục vụ phát triển bền vững” vừa diễn ra, Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng khẳng định, đổi mới công nghệ có vai trò ngày càng quan trọng trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh hội nhập quốc tế và cách mạng công nghiệp 4.0 đang có tác động ngày một sâu rộng.

Trong thời gian qua Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách nhằm khuyến khích doanh nghiệp đổi mới công nghệ. Các chính sách này được triển khai thông qua các công cụ thuế; các chương trình hỗ trợ cụ thể và các giải pháp tài chính như: trích lập Quỹ Khoa học và công nghệ, hỗ trợ tín dụng với lãi suất thấp và bảo lãnh tín dụng cho các khoản vay phục vụ đổi mới công nghệ…Trong đó, Chương trình Đổi mới công nghệ quốc gia đến năm 2020 đã được phê duyệt từ năm 2011 là một trong các giải pháp hiệu quả do Bộ KH&CN triển khai.

“Với các chính sách, giải pháp từ cơ quan quản lý nhà nước cùng với sự quyết tâm, nỗ lực từ phía doanh nghiệp, trong thời gian vừa qua chúng ta đã thấy ngày càng nhiều doanh nghiệp phát triển và lớn mạnh trên cơ sở đổi mới công nghệ. Tuy nhiên, hoạt động đổi mới công nghệ vẫn chưa thành hoạt động phổ biến, đặc biệt là tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa do nhiều nguyên nhân khác nhau như: nhận thức của doanh nghiệp về vai trò của công nghệ còn chưa đầy đủ; các công nghệ đang sử dụng có tuổi đời lớn; thiếu nguồn lực cho đổi mới công nghệ; thiếu thông tin về các cơ chế, chính sách hỗ trợ của Nhà nước…”, Thứ trưởng Tùng nói.

 Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng phát biểu tại diễn đàn. Ảnh: Dân trí 

Những rào cản làm chậm đổi mới công nghệ

Tại diễn đàn, nhiều ý kiến doanh nghiệp nói về nhu cầu đổi mới công nghệ, tuy nhiên do nguồn lực tài chính hạn chế; thiếu thông tin về các cơ chế, chính sách hỗ trợ của Nhà nước nên việc tiếp cận các nguồn tài chính hỗ trợ cho hoạt động này còn khó khăn.

Là người từng có nhiều năm hợp tác cùng các doanh nghiệp, PGS Dương Minh Hải, Đại học Quốc gia Singapore dẫn ví dụ từ quốc gia này các doanh nghiệp luôn sẵn sàng đổi mới công nghệ. Khi các nhà khoa học viết dự án nghiên cứu phải có doanh nghiệp hỗ trợ. Để làm được điều này, vấn đề nhà khoa học đặt ra phải trùng với sự quan tâm của doanh nghiệp. Nếu nghiên cứu đó giải được bài toán cho những khó khăn họ đang gặp phải thì việc cấp kinh phí không còn là chuyện khó khăn. Điều doanh nghiệp cần là làm sao đơn giản hóa trong sản xuất, nâng hiệu suất đầu tư.

Cùng quan điểm này, TS Alexander Redeker One cho rằng, các trường đại học, viện nghiên cứu khi thực hiện đề tài đều cần tiền. Ở Đức khi một giáo sư muốn đệ đơn lên xin dự án nghiên cứu thì ông ta buộc phải có doanh nghiệp đồng hành. Doanh nghiệp này đóng vai trò đánh giá và kiểm chứng tính thực tiễn của nghiên cứu, khi đó cơ quan xét duyệt mới đưa ra quyết định cuối cùng.

Những kinh nghiệm này minh chứng để liên kết viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp trước hết xuất phát từ nhu cầu của doanh nghiệp. "Khi có nhu cầu, doanh nghiệp cần có niềm tin vào năng lực của viện, trường và sẵn sàng chi trả. Việc còn lại là các đơn vị nghiên cứu cần nâng cao năng lực, đáp ứng nhu cầu này", ông Nguyễn Hồng Sơn, Phó trưởng ban Kinh tế Trung ương nói.

Cần một cơ chế "thoáng"

Theo ý kiến của các chuyên gia tham gia tại diễn đàn, cần có cơ chế để các doanh nghiệp phải đổi mới công nghệ, đây là giải pháp quan trọng để nâng cao chất lượng sản phẩm, khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Việt Nam là nước đi sau, đang phát triển cần phải lựa chọn các công nghệ phù hợp với mỗi địa phương và với doanh nghiệp của mình. Việt Nam cần chú ý xu hướng phát triển nền kinh tế tuần hoàn, phát triển ngành chế biến phụ phẩm, tạo giá trị gia tăng.

Việt Nam cũng cần phải dùng công nghệ để để thực hiện vừa phát triển kinh tế xã hội một cách bền vững, bảo vệ môi trường, dựa trên chính tài nguyên của chúng ta, của các địa phương, kể các rác thải cũng được coi là nguồn tài nguyên của chúng ta. Cần có sự liên kết chặt chẽ từ các nhà khoa học, doanh nghiệp với các cơ chế do nhà nước, Chính phủ, các bộ, ngành trong việc đổi mới công nghệ tại doanh nghiệp kể cả các đối tượng trong và ngoài nước.

Liên quan tới những ý kiến của chuyên gia, Thứ trưởng Trần Văn Tùng khẳng định, về phía Bộ KH&CN sẽ cùng với các bộ, ban, ngành đang coi doanh nghiệp là trung tâm và hỗ trợ để doanh nghiệp đổi mới công nghệ. Đề nghị các doanh nghiệp phối hợp, tham gia vào các chương trình đổi mới công nghệ của Bộ đang triển khai.

Bảo Lâm

Thích và chia sẻ bài viết:

tin liên quan

video hot

Về đầu trang