Thủ tướng chỉ đạo khẩn trương điều tra, làm rõ nguồn nước sạch sông Đà bị ô nhiễm

Trong những ngày gần đây, dư luận phản ánh tình trạng nguồn nước bị ô nhiễm và việc cung cấp nước sạch từ Công ty cổ phần đầu tư nước sạch sông Đà không bảo đảm chất lượng, ảnh hưởng đến đời sống của hàng vạn người dân khu vực Tây Nam thành phố Hà Nội.

Về việc này, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có ý kiến chỉ đạo như sau: UBND tỉnh Hòa Bình chỉ đạo ngay Công ty cổ phần đầu tư nước sạch sông Đà khắc phục sự cố, kịp thời cung cấp nguồn nước sạch, bảo đảm chất lượng cho nhân dân.

UBND TP. Hà Nội, UBND tỉnh Hòa Bình có giải pháp kịp thời bổ sung, thay thế nguồn nước bị ô nhiễm, bảo đảm cung cấp đủ nước sạch, ổn định đời sống nhân dân khu vực trên.

Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường và các địa phương kiểm tra tình hình hoạt động của các nhà máy nước sạch trong cả nước để bảo đảm nguồn nước sạch, an toàn phục vụ nhân dân.

Bộ Công an khẩn trương điều tra, làm rõ nguyên nhân vụ việc nguồn nước bị ô nhiễm và việc cung cấp nước sạch từ Công ty cổ phần đầu tư nước sạch sông Đà không bảo đảm chất lượng, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Thủ tướng đề nghị các bộ, cơ quan khẩn trương thực hiện các nhiệm vụ nêu trên, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 25/10/2019.

Trước đó, UBND TP Hà Nội họp báo thông tin về vụ việc nước sạch có mùi lạ được người dân tại nhiều quận trên địa bàn thành phố phản ánh. Tại buổi họp báo, ông Lê Văn Dục, Giám đốc Sở Xây dựng TP.Hà Nội cho biết, từ ngày 10/10, khi nhận được phản ánh của nhân dân về vụ việc nước sinh hoạt có mùi lạ, UBND TP. Hà Nội đã xác định đây là một vụ việc đặc biệt nghiêm trọng.

Chủ tịch UBND TP. Hà Nội ngay sau đó đã cho thành lập ngay một tổ công tác do giám đốc Sở Xây dựng là trưởng đoàn, có sự tham gia của Sở Y tế, Sở Tài nguyên và Môi trường, Trung tâm kiểm soát bệnh tật TP (thuộc Sở Y tế), Công ty Cổ phần Đầu tư nước sạch sông Đà, Công ty TNHH MTV nước sạch Hà Đông, tổ chức kiểm tra ngay.

Đoàn liên ngành đã kiểm tra toàn bộ quá trình vận hành Nhà máy nước mặt sông Đà, lấy mẫu nước để xét nghiệm tại nhà máy (trước nguồn) sau khi xử lý các bể chứa trung gian, bể tăng áp tại huyện Thạch Thất, quận Nam Từ Liêm và tại bể chứa nước cấp nước của công ty tại khu vực quận Hà Đông, Thanh Xuân, Hoàng Mai, bể chứa của một số chung cư, vòi nước hộ gia đình. Đồng thời yêu cầu lãnh đạo Công ty Viwaco, Công ty TNHH MTV nước sạch Hà Đông và lãnh đạo Công ty Cổ phần Đầu tư nước sạch sông Đà báo cáo giải trình.

Theo ông Lê Văn Dục, đến nay đã xác định tại khu vực đầu nguồn tại khe núi ở xã Phú Minh, Kỳ Sơn, Hòa Bình có dấu hiệu đổ dầu nhớt thải trộm. Dầu này đã chảy lan ra suối rồi chảy vào hồ Đầm Bài (là hồ chứa nước để cấp cho nhà máy). Một số cán bộ của Công ty Cổ phần đầu tư nước sạch sông Đà có phát hiện việc này từ sáng 8/10 nhưng không có bất cứ báo cáo nào với các cơ quan chức năng của tỉnh Hòa Bình cũng như TP Hà Nội.

Công ty này cũng không có bất cứ hành động nào ứng cứu ngăn chặn ô nhiễm của nguồn dầu này theo quy định, mà cứ để mặc kệ, dẫn đến váng dầu chảy vào nguồn nước qua hệ thống xử lý nước của nhà máy, rồi chảy vào hệ thống phân phối đến người dân ở các vùng Hà Đông, Hoàng Mai, Thanh Xuân.

Cũng tại họp báo, ông Dục cũng thông báo kết quả xét nghiệm của Trung tâm kiểm soát bệnh tật TP: các mẫu xét nghiệm đều có hàm lượng styren cao hơn giới hạn cho phép (20mg/l) theo QCVN 01:2009/BYT từ 1,3 đến 3,65 lần (tại các vòi hộ gia đình, hàm lượng styren thấp hơn tại nhà máy và các điểm chứa trung gian).

Các chỉ tiêu giám sát nước độ A: 8/8 mẫu nước đạt quy chuẩn đối với 14/15 chỉ tiêu giám sát. Chỉ tiêu mùi vị là không đạt. Từ kết quả xác minh, kết quả giám định xác định mùi "khét" có tại trong nguồn nước tại các nhà dân trong toàn bộ khu vực cấp nước của nhà máy tại các quận: Thanh Xuân, Hoàng Mai, Hà Đông là do chất Styren có từ dầu thải gây ra. Kết hợp với mùi nồng nặc của chất clo (kết quả xét nghiệm có hàm lượng 0,8mg/l - nằm trong giới hạn cho phép theo TCVN).

Trình bày tại cuộc họp báo, ông Nguyễn Văn Tốn, Tổng giám đốc Công ty cổ phần đầu tư nước sạch sông Đà cho biết khi sự việc xảy ra đã có báo cáo tới các cơ quan chức năng tỉnh Hoà Bình.

"Chúng tôi ở trên địa bàn tỉnh Hoà Bình thì có báo cáo tới cơ quan ở Hoà Bình chứ không báo cáo các cơ quan ở Hà Nội", ông Tốn nói.

Ông Tốn đính chính rằng công ty phát hiện dầu thải đổ trộm hôm 9/10 chứ không phải 8/10: "9h ngày 9/10 mới phát hiện có dầu tràn vào hồ Đầm Bài, khi đó mới thuê người cùng công nhân vớt dầu, dùng phao ngăn dầu lại. Chúng tôi thuê cả người dân nên người dân đều biết", ông Tốn giải thích. Sau đó lực lượng của công ty tìm ngược lại nguồn dầu mới phát hiện dầu đổ trộm ở khu vực núi, đã mua cát xử lý tạm thời.

"Công ty cũng gọi điện cho chính quyền địa phương xuống lập biên bản nhưng sáng hôm sau cơ quan chức năng mới xuống. Sở dĩ công ty làm báo cáo ngày 10/10 vì trước đó tập trung lực lượng vớt dầu, kể cả bộ phận kế toán cũng ra xử lý dầu tràn. Công ty dừng sản xuất đến 12h ngày 9/10", ông Tốn thông tin.

"Chia sẻ thật, lúc đó thâm tâm của tôi là 80% cho dừng cấp nước vì nghĩ nước có vấn đề, nước đó nhà tôi vẫn dùng. Nhưng tại sao vẫn cấp nước, vì ngày 10/10 phòng thí nghiệm xét nghiệm chỉ tiêu A và xác định không có vấn đề gì. Tôi cũng tham khảo một số chuyên gia, lúc đó họ phản biện cắt nước thì lý do gì, bảo ô nhiễm thì chứng cứ đâu. Sau đó công ty lấy mẫu nước đi phân tích chỉ tiêu B và C, nhưng phân tích phải 10-20 ngày. Quan trọng nhất là lúc đó lấy cớ gì dừng cấp nước, ảnh hưởng rất nhiều tới người dân. Tôi hội ý lãnh đạo và quyết định vẫn cấp nước. Có người bảo báo cáo thành phố nhưng báo cáo cái gì khi chất lượng nước theo chỉ tiêu A vẫn đảm bảo".

Cũng theo ông Tốn: Nếu phát hiện chất lượng nước có vấn đề thì báo cáo ngay. Còn để phát hiện ra chất này (styren) đòi hỏi phải có thời gian, thiết bị trong khi công ty không có khả năng kiểm định những chất trong nhóm C. Công ty chỉ kiểm tra chỉ tiêu A, nếu styren nằm trong chỉ tiêu A mà công ty vẫn cấp nước thì mới là có vấn đề.

Bảo Lâm