Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: Đóng cửa Formosa nếu tiếp tục vi phạm

Sáng 24/7, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc dẫn đầu đoàn công tác với lãnh đạo Văn phòng Chính phủ và một số bộ, ngành T.Ư, địa phương kiểm tra việc đảm bảo môi trường tại Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (FHS). Tại đây, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc kiểm tra hạng mục hồ sự cố và hồ chỉ thị sinh học của FHS.

Đoàn đến kiểm tra quá trình vận hành của lò cao và xưởng luyện thép. Lò cao số 1 được Formosa đưa vào vận hành ngày 29/5 vừa qua, qua đó hoàn thành và đưa vào vận hành dây chuyền sản xuất gang thép khép kín. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cũng đến kiểm tra thực tế quy mô, tình hình hoạt động của Cảng nước sâu Sơn Dương.

Tại cuộc làm việc với Thủ tướng, đại diện FHS cho biết, hiện tại tổng vốn đầu tư vào dự án là hơn 10,6 tỷ USD, dự kiến cuối năm sẽ tăng lên 11,6 tỷ USD. Đây là nhà máy gang thép khép kín lớn nhất Đông Nam Á. Theo đánh giá của các tổ chức nước ngoài các hệ thống thiết bị xử lý môi trường mà FHS đang sử dụng đều đạt tiêu chuẩn của nhà máy gang thép hiện đại hàng đầu thế giới.

FHS cho biết, đã hoàn thành lắp đặt hệ thống quan trắc tự động liên tục nước thải, khí thải xây lắp bể chỉ thị sinh học nuôi cá… Từ 29/5, FHS vận hành thử nghiệm Lò cao số 1 với công suất đạt 85% thiết kế.

Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà cho biết, FHS hoàn toàn kiểm soát được các nguồn thải ô nhiễm, an toàn môi trường, đã đầu tư bổ sung và đưa vào vận hành nhiều hạng mục cải thiện công trình bảo vệ môi trường, bảo đảm đạt tiêu chuẩn quốc tế theo cam kết với Chính phủ Việt Nam.

Về môi trường biển 4 tỉnh miền Trung, Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định, đã an toàn. Đại diện Bộ Y tế cho rằng, lấy mẫu hải sản để kiểm tra thì kết quả cho thấy, hải sản cả tầng nổi, tầng đáy ở 4 tỉnh miền Trung hoàn toàn an toàn.

Báo cáo với Thủ tướng, tỉnh Hà Tĩnh cho biết, FHS đã nghiêm túc chấp hành các cam kết. Đến nay, FHS đã khắc phục được 52/53 lỗi vi phạm. Riêng lỗi chuyển đổi phương pháp làm nguội cốc từ ướt sang khô sẽ hoàn thành hệ thống dập cốc khô số 1 hoàn thành trước 31/3/2018, hệ thống dập cốc khô số 2 trước 30/6/2019 (theo cam kết). Hoạt động du lịch biển, nuôi trồng, đánh bắt thủy, hải sản của tỉnh từng bước phục hồi, phát triển. Tổng sản lượng hải sản tăng 12% so với cùng kỳ.

Kết luận tại buổi làm việc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao sự cố gắng khắc phục nghiêm túc của FHS, như nhận lỗi trước nhân dân Việt Nam, khắc phục 52/53 lỗi và đang lắp đặt thiết bị hiện đại nhất để chuyển từ công nghệ dập cốc ướt sang dập cốc khô. “FHS phải tiếp tục coi vấn đề môi trường là vấn đề sống còn đối với dự án lớn này và xem đây là bài học đau đớn. Chính phủ Việt Nam sẽ tạo điều kiện cho FHS sau khi đã khắc phục. Tuy nhiên, nếu vi phạm trở lại nhất quyết đóng cửa. Tôi tin tưởng rằng Chủ tịch tỉnh có trách nhiệm trong quản lý và tin tưởng FHS không để phải đóng cửa nhà máy này”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng đề nghị FHS đã đầu tư rất lớn, công nghệ hiện đại thì nâng công suất nhà máy đi liền với kịch bản môi trường, kể cả môi trường nước, không khí, xử lý vấn đề nước thải, chất thải. “Thái độ của chúng ta rất rõ ràng, không bao che, dung túng cho những sai trái, đồng thời cũng yêu cầu các nhà đầu tư phải nghiêm túc bảo vệ môi trường sống cho nhân dân”, Thủ tướng nêu.

Đối với các bộ ngành liên quan, Thủ tướng giao trách nhiệm Bộ TN&MT phải chịu trách nhiệm trước Chính phủ trong công tác quản lý. Phải công khai hóa công tác quản lý cho nhân dân được biết. Liên quan đến vấn đề an toàn của hải sản, Thủ tướng yêu cầu trong vòng 15 ngày, Bộ Y tế cần ban hành quy chuẩn chỉ tiêu hải sản, đặc biệt ở vùng biển Hải Thanh (xã Kỳ Lợi, Kỳ Anh, Hà Tĩnh).

Đối với Bộ NN&PTNT phải ban hành kế hoạch sinh kế đối với vùng ven biển các tỉnh miền Trung. Thủ tướng giao Bộ Thông tin và Truyền thông tuyên truyền cho nhân dân hiểu về tinh thần khắc phục của FHS và tinh thần chỉ đạo của Chính phủ để nhân dân nắm rõ và thông cảm. “Chính phủ tiếp tục phân bổ kịp thời nguồn lực để tạo điều kiện khôi phục sản xuất, kể cả đối tượng gián tiếp bị ảnh hưởng một cách chặt chẽ, đúng pháp luật”, Thủ tướng nhấn mạnh.  

Liên quan đến vấn đề an toàn của hải sản, Thủ tướng yêu cầu trong vòng 15 ngày, Bộ Y tế cần ban hành quy chuẩn chỉ tiêu hải sản, đặc biệt ở vùng biển Hải Thanh (xã Kỳ Lợi, Kỳ Anh, Hà Tĩnh).

Sự cố môi trường ở miền Trung bắt đầu từ tháng 4.2016. Đến ngày 28.6.2016, Công ty Formosa Hà Tĩnh nhận trách nhiệm về việc gây ra sự cố môi trường; đồng thời cam kết bồi thường thiệt hại kinh tế cho người dân và hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp; bồi thường xử lý ô nhiễm và phục hồi môi trường biển tại 4 tỉnh miền Trung của Việt Nam với tổng số tiền tương đương trên 11.500 tỉ đồng (500 triệu USD).

Phong Lâm (T/h)