Thực hư bí quyết nhịn ăn thanh lọc cơ thể

Được biết "Bí quyết thanh lọc cơ thể" gọi là Detox đang được nhiều người truyền nhau trên các trang diễn đàn, mạng xã hội. Giới thiệu phương pháp này tại Việt Nam là bác sĩ chuyên về khí công y đạo Đỗ Đức Ngọc. Trên trang web về khí công y học Việt Nam, bác sĩ Ngọc giải thích: Chúng ta ăn uống lâu ngày nhiều dầu mỡ, hóa chất hình thành độc tố tích tụ lâu ngày trong cơ thể, sinh bệnh tật. Phương pháp này sẽ giúp thải hết độc tố, thanh lọc cơ thể, thường được thực hiện mỗi năm 2 lần. Lần thứ nhất bắt đầu từ ngày nhập Hạ - rằm tháng 4, lần thứ hai bắt đầu vào ngày mãn Hạ - rằm tháng 7. Những người bị bệnh cao áp huyết, tiểu đường, cholesterol, đau thấp khớp, huyết hóa vôi, bệnh bao tử, đường ruột, gan thận, ung thư, nếu áp huyết không quá thấp đều có thể áp cách thanh lọc cơ thể này.

Nhịn ăn không đúng cách không những không thể thải độc mà còn gây nguy hiểm đến tính mạng. Ảnh minh họa

Đặc trưng của phương pháp giải độc cơ thể này là nhịn ăn, chỉ uống nước đường pha chanh với lượng khoảng 4-6 lít một ngày. Người nhịn ăn vẫn làm việc và sinh hoạt như bình thường. Người áp dụng có thể điều chỉnh độ chua - ngọt của dung dịch uống, chẳng hạn nếu người loét bao tử thì bớt chua tăng ngọt, người bệnh tiểu đường pha bớt ngọt nhưng khi uống không có cảm tưởng bị ê răng... Bác sĩ Ngọc giải thích rằng đường giúp cơ thể giữ năng lượng và thân nhiệt, không làm suy tim hay cơ bắp bị mệt mỏi khi làm việc, chanh để tẩy độc hạ áp huyết, cholesterol, tan mỡ, lọc máu… 

Nhịn ăn đột ngột gây hậu quả khủng cho sức khỏe

Chia sẻ với báo giới, PGS.TS Từ Ngữ, Phó chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam chia sẻ, con người chỉ nhịn thở được vài phút, nhịn uống được vài giờ và có thể nhịn ăn vài ngày. Nếu nhịn ăn đột ngột, các bộ phận nào của cơ thể bị yếu sẽ bị tổn thương. Do đó, muốn nhịn ăn dài ngày theo phương pháp này thì nên tập dần dần, nếu nhịn ngay 12 ngày thì nguy hiểm.

Việc người áp dụng, tự làm theo công thức tìm được, tử vong không ngoại trừ việc nạn nhân mắc bệnh nào đó chống chỉ định nhưng đã không biết áp dụng dẫn đến trường hợp tử vong.

Thạc sĩ Doãn Thị Tường Vi, nguyên trưởng khoa dinh dưỡng Bệnh viện 198 cho rằng, bà từng nghe nhiều người chia sẻ về phương pháp detox nói trên nhưng theo  bà, đây là một phương pháp không có cơ sở khoa học, có thể nguy hiểm cho người thực hiện. Chẳng hạn, thường khi đói dạ dày sẽ tăng tiết axit, nếu lại uống nước chanh sẽ càng khiến dịch axit nhiều, có thể gây loét dạ dày. Việc sau nhiều ngày nhịn ăn đi cầu ra chất nhầy, nâu có thể là xuất huyết dạ dày chứ không phải chất độc trong cơ thể. 

Ngoài ra, theo bác sĩ, một số người áp dụng cách này để giảm béo càng đáng thận trọng bởi người béo thường hay gặp vấn đề về đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, dễ hạ đường huyết... nên khi nhịn đói càng dễ gặp nguy hiểm. Đặc biệt, những người có bệnh mãn tính thì càng không nên áp dụng. Bà cho rằng thế giới lẫn Việt Nam đều chưa có nghiên cứu cụ thể nào chứng minh tính hiệu quả, khoa học của phương pháp này. 

Đồng ý kiến, bác sĩ CKII Đỗ Thị Ngọc Diệp, Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng TP HCM cho biết, xét về mặt sức khỏe lẫn dinh dưỡng thì chuyện nhịn ăn hoàn toàn trong 12 ngày hoặc một vài ngày để thanh lọc cơ thể hay giảm cân đều là phương pháp chưa có nghiên cứu khoa học cụ thể.“Bình thường cơ thể không hoạt động gì vẫn phải tiêu hao năng lượng để các bộ phận như tim, phổi hoạt động và để chuyển hóa chất cho tất cả các tế bào. Mức năng lượng mỗi ngày phải cung cấp vào cơ thể là không thể thiếu, thường khoảng 600-1.000 kcal, tùy theo thể trạng, giới tính, môi trường sống... của từng người. Nếu nhịn ăn trong thời gian dài sẽ dẫn đến thiếu năng lượng cho cơ thể hoạt động, có thể nguy hiểm đến tính mạng”, bác sĩ Diệp phân tích.

GS.TS Tiến sĩ Tạ Long, Chủ tịch Hội Tiêu hóa Việt Nam cũng khẳng định, việc nhịn ăn, chỉ uống nước chanh, nước muối là hoàn toàn phản khoa học và nguy hiểm. Bởi việc nhịn ăn khiến các cơ quan tiêu hóa không tiết dịch vị, tiết axit, lâu dần sẽ làm hỏng chức năng này, dẫn đến việc chán ăn, gầy yếu, suy giảm hệ miễn dịch, dễ mắc bệnh. Một số người có thể mắc thêm nhiều bệnh đường tiêu hóa như đau bụng, đi ngoài, táo bón, trầm cảm…

Cùng quan điểm này, TS Nguyễn Thị Lâm, Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng đánh giá  phương pháp này có thể gây hại cho sức khỏe, đặc biệt với những gười bị viêm dạ dày, huyết áp thấp, tiểu đường.

Chỉ cần 'ăn sạch', không cần nhịn hoàn toàn

Khi được hỏi, các chuyên gia ngành y cho biết phương pháp này chưa được công nhận, vì thế những người muốn giảm cân không nên áp dụng vì có thể gây tác hại xấu cho cơ thể. PGS.TS Lê Bạch Mai Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia cho rằng: Theo tác dụng truyền miệng thì khi nhịn ăn, cơ thể bắt đầu "ăn" những tế bào ung nhọt, những thứ dư thừa và tái tạo những tế bào mới. Đã có nhiều người tin rằng đây là phương pháp giúp giảm nguy cơ mắc ung thư, u nhọt, giảm cân. Tuy nhiên, tại Việt Nam chưa có công trình nghiên cứu nào khẳng định phương pháp này khoa học.

Một cơ thể sống bình thường cần năng lượng, nếu không có năng lượng từ thực phẩm thì cơ thể sẽ lấy năng lượng ở cơ và các bộ phận khác, do đó, không nên nhịn ăn vì điều đó sẽ gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.

PGS.TS Lê Bạch Mai khuyên, “thay vì thanh lọc bằng cách nhịn ăn hoàn toàn, mọi người nên áp dụng một chế độ ăn "sạch", tức là sử dụng thực phẩm sạch và cân đối các nhóm chất dinh dưỡng, ăn nhiều rau xanh, quả chín, giảm tinh bột, đạm… kết hợp với tập luyện thường xuyên”. 

Nguyễn Huyền (t/h)