Thực hư tác dụng chữa bệnh 'kì diệu' của đỉa

Dùng đỉa chữa bệnh trên thế giới

Theo tin tức từ báo Thanh Niên, với nam giới, Trung y lấy thủy điệt để chữa một số bệnh của nam khoa như tinh trùng yếu và ít (bằng cách kết hợp một số vị khác như hổ trượng, xuyên sơn giáp, địa long) dương cường bất đảo (dương vật luôn luôn cứng)… Với nữ, đỉa có tác dụng điều trị u nang buồng trứng, bằng cách kết hợp đan sâm, trạch lan.

Đỉa còn được dùng để chữa chứng mỡ máu cao, xuất huyết tụ nội sọ… Một nghiên cứu mới đây ở Trung Quốc cho thấy, trong số 48 trường hợp điều trị hút máu nội sọ bằng đỉa, có 16 ca được xác định khỏi, 20 ca tốt, 8 ca có chuyển biến, và 4 ca tử vong. Tổng cộng, tỷ lệ các ca có kết quả đạt 83%.

Các nhà khoa học Đức mới đây cho rằng, đỉa có thể xoa dịu đau đớn ở bệnh nhân viêm khớp gối, do trong dịch nước bọt của đỉa có chất chống viêm sưng. Người ta đã so sánh hiệu quả của hai liệu pháp, một là dùng Diclofenac (thuốc dùng điều trị viêm khớp gối), hai là dùng 4-6 con đỉa.

Số đỉa này được đặt vào các điểm đau trên đầu gối của 24 bệnh nhân viêm khớp trong vòng 70 phút. Sau 7 ngày, kết quả thu được rất khả quan, sự đau đớn tại vùng viêm khớp giảm đáng kể ở nhóm bệnh nhân dùng đỉa so với dùng Diclofenac.

Chữa bệnh bằng đỉa tại Việt Nam

Tại Việt Nam, sự xuất hiện của đỉa trong ngành y học được ghi nhận từ những năm 1330. Trong cuốn sách “Nam Dược Thần Hiệu” danh y Tuệ Tĩnh có ghi chú cẩn thận: con đỉa phơi khô, đốt xác, tán nhỏ, xao vàng kết hợp với các vị thuốc thảo dược như: can thìa, cam thảo, kỳ tử, có thể chữa đau bụng dưới, mụn nhọt, phong lở.

Dùng đỉa làm thuốc cũng có mặt lợi và hại

Ngoài ra, các ứng dụng từ đỉa để chữa bệnh tại Việt Nam còn được tìm thấy qua các bài thuốc Đông y như: Dùng đỉa phơi khô, tẩm cồn đốt, tán nhỏ kết hợp với hổ trượng, địa long, xuyên sơn giáp, sẽ có tác dụng chữa bệnh yếu sinh lý, ít tinh binh ở nam giới. Hay dùng đỉat kết hợp đan sam, trạch lan, chữa bệnh u nang buồn trứng ở nữ giới.

Nói về những ứng dụng từ đỉa trong nền y học Việt Nam hiện đại, Nguyễn Văn Phương- Khoa Hồi sức Cấp Cứu bệnh viện TW Quân đội 108 Hà Nội cho biết: "Trước đây, y học hiện đại ở Việt Nam thường dùng đỉa sống hút máu trực tiếp trong nhiều trường hợp bệnh nhân bi sưng phù, máu đông ứ đọng gây đau nhức. Nhưng việc dùng đỉa sống hút máu trực tiếp rất nguy hiểm vì có thể gây nhiễm trùng và truyền bệnh.

Ngày nay, chúng ta đa phần dùng đỉa làm nguyên liệu chiết xuất để chế biến thành dạng thuốc tiêm hoặc thuốc xoa điều trị nghẽn mạch huyết khối tĩnh mạch, đông máu trong lòng mạch, huyết khối gây nghẽn mạch não… Tuy nhiên, nhưng phương pháp này chưa được áp dụng phổ biến, nó chỉ được dùng trong một số trường hợp đặc biệt”, theo thông tin từ trang Sức khỏe gia đình. 

Cẩn trọng khi dùng đỉa chữa bệnh

Đỉa là một vị thuốc quý nhưng các bài thuốc từ đỉa không phải dễ chế biến và dễ dùng. Nếu không được điều chế đúng cách và không được chỉ định bởi thầy thuốc chuyên môn, có khi còn mang thêm bệnh vào người từ chính con đỉa.

Những năm gần đây do việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật nên đỉa cạn kiệt. Một số địa phương ở nước ta đang có hiện tượng săn lùng đỉa để xuất khẩu, đặc biệt xuất sang Trung Quốc. Từ nhu cầu thực tế đó, một số người có ý định nuôi đỉa, một vài chỗ đã nuôi thí điểm, và bán được giá cao.

Nhưng đỉa là sinh vật có hại. Nếu phát triển với số lượng lớn mà không đúng hướng, không được kiểm soát, sẽ dẫn đến hậu quả khôn lường.

Trong quá trình sử dụng đỉa trực tiếp chữa bệnh, dịch tiết ra từ mồm đỉa có khả năng lây lan các bệnh truyền nhiễm như: Viêm gan B, HIV, các bệnh lây lan qua đường máu.

Nếu dùng đỉa quá nhiều sẽ làm mất máu, vỡ động mạch gây tai biến cho bệnh nhân. Chống chỉ định với những phụ nữa đang mang thai do và những trường hợp có nguy cơ xuất huyết: xuất huyết trĩ, chảy máu cam, rong kinh…

Mỹ Linh (T/h)