Thực phẩm chức năng: Có quà là ngang nhiên vào địa phương?

Tình hình thực tế trên địa bàn tỉnh Nghệ An về vấn nạn hàng giả, hàng lậu là thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, dược phẩm được đại diện BCD 389 Nghệ An cho biết trong Hội nghị liên quan đến nội dung này trong sáng 4/12.

Báo cáo của BCĐ 389 (Tổng cục Hải quan) về việc phát động mở đợt cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, sản xuất, kinh doanh hàng giả là thực phẩm chức năng, dược phẩm, mỹ phẩm cho thấy: Thời gian qua, tình trạng buôn lậu, sản xuất, kinh doanh hàng giả hàng kém chất lượng và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ là dược phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm (DP, thực phẩm chức năng, MP) đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng, trực tiếp ảnh hưởng đến uy tín, thương hiệu của nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, dược phẩm là các mặt hàng nóng trong những đợt "quét" buôn lậu 

Để ngăn chặn tình trạng trên, Trưởng Ban Chỉ đạo 389 quốc gia phát động mở đợt cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, sản xuất, kinh doanh hàng giả là DP, thực phẩm chức năng, MP từ ngày 15/7 đến 15/10. Sau 3 tháng thực hiện cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, sản xuất, kinh doanh hàng giả là DP, thực phẩm chức năng, MP đã đạt được nhiều kết quả nổi bật.

Theo đó đã thanh tra, kiểm tra, phát hiện, xử lý 3.619 vụ việc vi phạm liên quan đến thực phẩm chức năng, DP, MP; thu nộp NSNN 21,622 tỷ đồng; trị giá hàng hóa, tang vật tiêu hủy 19,713 tỷ đồng; trị giá hàng hóa, tang vật tịch thu chưa tiêu hủy 14,890 tỷ đồng; khởi tố 4 vụ án hình sự với 5 đối tượng.

Đại diện BCD 389 Lạng Sơn thông tin, địa bàn này cũng chỉ có thể ngăn chặn một phần, diễn biến buôn lậu không thể hết mặc dù các lực lượng đã vào cuộc quyết liệt. Tuy nhiên, vị này khẳng định, so với cùng kỳ 2014, hiện nay tình trạng buôn lâu hàng giả, hàng nhái có giảm.

“Dược phẩm đi qua cửa khẩu Lạng Sơn chủ yếu là thuốc cổ truyền của Trung Quốc như tuần hoàn não. Ngoài đường mòn, lối mở, các đối tượng có lợi dụng thủ tục khai báo hải quan nhưng đánh giá mức độ bao nhiêu là khó”, đại diện Lạng Sơn nói.

Nói thêm về tình trạng nhập lậu dược phẩm Trung Quốc, ông Nguyễn Văn Cẩn, Chánh Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo 389 cho biết: Tuyến biên giới phía Bắc, nhất là Lạng Sơn có thực trạng thẩm lậu qua biên giới bằng nhiều hình thức. Lạng Sơn nổi lên là vấn đề dược liệu. Thuốc nam, thuốc bắc không đủ tiêu chuẩn được nhập lậu, bao bì, nhãn mác, hóa chất nguyên phụ liệu tuồn về xuôi làm mỹ phẩm, thực phẩm chức năng có một lượng tương đối lớn. 

“Như loại dược phẩm An Cung Ngưu, nấm linh chi….mang chủ yếu từ Trung Quốc về nhưng lại được gắn nhãn mác các nước khác”, ông Cẩn thông tin.

Địa bàn tỉnh Nghệ An được báo cáo, tuy không còn là điểm nóng buôn lậu như 10 năm trước nhưng do địa bàn phức tạp, tuyến biên giới biển, đường bộ dài... nên tình hình buôn lậu diễn biến phức tạp, khó kiểm soát.

Khó khăn ở địa bàn này là các doanh nghiệp lợi dụng nhập hàng số lượng lớn hơn kê khai; vận chuyển không có hóa đơn, khi bắt mới trình tạo điều kiện cho hóa đơn quay vòng. Trong khi đó, thực phẩm chức năng không phải đăng ký giá nên gian lận thương mại lớn.

Đặc biệt, chiêu trò bán hàng thực phẩm chức năng hiện rất tinh vi, bằng hình thức đa cấp, chủ yếu thâm nhập lên vùng sâu, vùng xa, nơi dân tri thấp, liên kết dòng họ các vùng miền núi lớn.

“Nhiều vùng dân tộc mất an ninh trật tự vì cái này. Vai trò kiểm tra giám sát chính quyền sở tại kém. Các đối tượng vào xã, có chút quà nho nhỏ là được. Trong khi đó, cơ quan chức năng rất mỏng, khi vào thì đã cao chạy xa bay”, đại diện tỉnh Nghệ An nói.

Trước diễn biến hết sức phức tạp của tình trạng hàng giả, hàng lậu, hàng kém chất lượng là thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, dược phẩm, đại diện tỉnh Nghệ An kiến nghị: Kiểm soát quảng cáo loại mặt hàng này bởi “đàn ông cứ thấy quảng cáo khỏe là mua; đàn bà cứ thấy đẹp là lao vào” trong khi không biết rõ thực hư tác dụng;  Hiệp hội ngành hàng nên phối hợp chặt với các lực lượng để phòng chống.

“Các hiệp hội nước ngoài họ rất quan tâm đến sở hữu trí tuê, bản quyền nhưng Việt Nam không mấy quan tâm và tự bảo vệ quyền lợi của mình. Công nghệ hàng giả rất tinh vi, bao bì, tem còn tốt hơn thật trong khi lực lượng chức năng khi phân biệt toàn bằng mắt nên sự tham gia của các họ và ngành hàng quan trọng”, vị này nói.