Buôn lậu thuốc lá diễn biến phức tạp và cảnh báo ảnh hưởng nghiêm trọng sức khỏe

Đó là nhận định của Bộ Công Thương mới đây. Theo Bộ này, hoạt động của các đối tượng buôn lậu thuốc lá thường có sự cấu kết, thỏa thuận, tổ chức chặt chẽ từ đầu nậu, hộ kinh doanh cá thể, người canh đường, người theo dõi, người tham gia vận chuyển trái phép hàng lậu qua biên giới.

Đặc biệt, các đối tượng buôn lậu rất manh động, liều lĩnh. Hoạt động của chúng ngày càng tinh vi, thường xuyên thay đổi phương thức, thủ đoạn. Đối tượng buôn lậu tổ chức từng đoàn xe máy chở hàng lậu chạy với tốc độ cao, khiến công tác ngăn chặn, bắt giữ gặp nhiều khó khăn. Tình trạng chống người thi hành công vụ, giành giật tang vật, kích động diễn ra phức tạp. Tuy nhiên với công tác nghiệp vụ của lực lượng Quản lý thị trường các tỉnh đã phát hiện và thu giữ lượng lớn thuốc lá nhập lậu. 

Trong 5 năm qua, quản lý thị trường đã xử lý trên 32.000 vụ buôn lậu thuốc lá, tịch thu trên 6,4 triệu bao, tiêu hủy trên 4,3 triệu bao. Điều đáng lo là chưa xử lý được dứt điểm và hàm lượng chất gây hại trong thuốc lá lậu cao gấp 1,5 lần.

Bộ Công Thương cho rằng, những con số về thuốc lá nhập lậu cho thấy một "tảng băng" rất lớn đang tàn phá sức khỏe người hút thuốc từ thuốc lá nhập lậu.

Bộ Công Thương cũng nhấn mạnh, hiện đang có những điểm nóng thuốc lá lậu như tỉnh Long An (tập trung tại khu vực biên giới Đức Huệ, Kiến Tường và Đức Hòa), thuốc lá điếu ngoại nhập lậu từ biên giới Đức Huệ chở bằng xuồng cao tốc trên sông Vàm Cỏ Tây, tập kết tại chốt Cây Xoài và bến đồ Lộc Giang huyện Đức Hòa, rồi chia nhỏ cho các đối tượng vận chuyển thuê bằng xe gắn máy trung chuyển về Củ Chi, TP.HCM.

Tại tỉnh An Giang, hoạt động vận chuyển thuốc lá lậu chủ yếu tại khu vực phường Vĩnh Ngươn, Châu Đốc; khóm Xuân Biên thị trấn Tịnh Biên; xã Khánh An huyện An Phú... Thuốc lá ở đây chủ yếu đến Thành phố Cần Thơ.

Ngoài ra, tỉnh Kiên Giang, Đồng Tháp, Tây Ninh... cũng có những khu vực mua bán, vận chuyển thuốc lá lậu. Tổng cục Quản lý thị trường cho hay biên giới Tây Nam, một số vùng giáp ranh với Lào tại miền Trung là điểm nhập lậu và vận chuyển thuốc lá lậu, Hà Nội và TP.HCM là vùng trọng điểm tập kết và tiêu thụ thuốc lá lậu.

Tuy nhiên, Tổng cục Quản lý thị trường nhận định có khó khăn trong xử lý thuốc lá lậu, do lợi nhuận buôn lậu thuốc lá lên tới 400%, các đối tượng buôn lậu ngày càng manh động, liều lĩnh, đòi hỏi hoạt động kiểm tra, xử lý phải tiến hành thường xuyên.

Bên cạnh vai trò của quản lý thị trường, Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính cũng cho biết Cục Điều tra Chống buôn lậu thuộc tổng cục này cũng đã xác lập nhiều chuyên án đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá. Đáng chú ý là hoạt động buôn lậu thuốc lá trên biển tái diễn trở lại với quy mô lớn.

Theo khảo sát của Hiệp hội thuốc lá Việt Nam, khi tiến hành phân tích một số mẫu thuốc lá, đặc biệt là thuốc lá Jet và Hero, Viện Kinh tế kỹ thuật thuốc lá đã kết luận hàm lượng các chất gây hại, gây nghiện là tar và nicotin trong thuốc lá lậu cao hơn 1,5 lần so với tiêu chuẩn của Bộ Y tế.

Các mẫu thuốc lá này cũng có độ ẩm cao hơn so với độ ẩm của thuốc lá điếu sản xuất trong nước, dễ phát sinh nấm men, nấm mốc, ảnh hưởng sức khoẻ người sử dụng. Đặc biệt, Bộ Công Thương cũng cảnh báo thị trường thuốc lá kiểu mới được nhập lậu cũng đang tăng lên đáng kể ở châu Á.

An Dương (T/h)