ISO/IEC 30141 - Vì một tương lai kết nối

author 06:42 18/10/2019

(VietQ.vn) - Việc áp dụng tiêu chuẩn ISO / IEC 30141 sẽ giúp cho IoT hoạt động hiệu quả, an toàn và linh hoạt hơn.

Năm 2018, tổ chức Tiêu chuẩn hóa quốc tế ISO cùng với Ủy ban kỹ thuật điện quốc tế (IEC) công bố kiến trúc tham chiếu tiêu chuẩn hài hòa đầu tiên trên thế giới cho Internet of Things - Vạn vật kết nối (IoT), tập hợp hàng tỷ thiết bị thông minh được kết nối thông qua Internet. Việc áp dụng tiêu chuẩn sẽ giúp cho IoT hoạt động hiệu quả, an toàn và linh hoạt hơn.

Đã hai năm trôi qua kể từ khi ISO Focus lần đầu tiên được báo cáo trên IoT vào năm 2016 đánh dấu sự ra đời của một tiểu ban mới được thành lập tập trung hoàn toàn vào việc phát triển các tiêu chuẩn như ISO / IEC 30141 cho lĩnh vực mở rộng nhanh chóng này. Thứ hai, những rủi ro tiềm ẩn của IoT đã chứng minh rằng sự ra đời của các tiêu chuẩn này là vô cùng thiết yếu.

Khoảng  20 năm trước, nhà tiên phong công nghệ người Anh Kevin Ashton đã đặt ra cụm từ Internet of Things, khi ông đang làm việc cho Procter & Gamble. Ashton đã trình bày trong một bài thuyết trình về cách công ty có thể sử dụng nhận dạng tần số vô tuyến hoặc RFID – kỹ thuật không dây hiện được áp dụng rộng rãi trong thanh toán không tiếp xúc và thẻ ID thông minh – để theo dõi các sản phẩm.

Định nghĩa chính thức của IoT do ISO và Ủy ban kỹ thuật điện quốc tế (IEC) xây dựng là một cơ sở hạ tầng của các thực thể, con người, hệ thống và tài nguyên thông tin được kết nối nhau với các dịch vụ xử lý và phản ứng với thông tin từ thế giới thực và thế giới ảo. Nhưng nói một cách đơn giản, IoT là một mạng lưới các thiết bị không dây được vi tính hóa và thường cho phép chúng ta cũng như máy móc, nhìn, cảm nhận, thậm chí kiểm soát phần lớn thế giới xung quanh chúng ta, cho dù ở cấp độ cá nhân hay quy mô toàn cầu, rộng hơn.

Thật vậy, các thiết bị và hệ thống IoT đã ngày càng tìm thấy vai trò trong hầu hết các khía cạnh của cuộc sống hiện đại. Rất nhiều thiết bị IoT nổi tiếng và thông dụng trên thị trường nội địa và tiêu dùng, nhưng những người sử dụng IoT lớn nhất hoạt động trong các lĩnh vực công nghiệp, y tế, thành phố và nông nghiệp. Nói một cách khác, bất kỳ công nghệ nào có chứa yếu tố thông minh đều có khả năng là một phần của hệ thống IoT đang phát triển nhanh chóng; ví dụ, đồng hồ thông minh, xe thông minh, thẻ thông minh, máy theo dõi thể dục thông minh, thành phố thông minh, điện thoại thông minh, tiện ích thông minh, nông nghiệp thông minh, chăm sóc sức khỏe thông minh và thậm chí là sản xuất thông minh, được cho là cuộc cách mạng công nghiệp tiếp theo.

Kết nối chúng ta gần nhau hơn

Nhìn chung, IoT có thể làm cho chúng ta kết nối nhiều hơn, hiểu biết, hiệu quả, và ít lãng phí. Nhưng nếu xử lý không chính xác, nó có thể làm cho mạng máy tính và dữ liệu của chúng ta kém an toàn và thiếu khả năng phục hồi. Đối với nó, sự đơn giản tương đối của các thiết bị IoT tạo ra nhiều thách thức như cơ hội.

Lợi ích rất nhiều nhưng đồng thời, rủi ro lớn nhất là khả năng phục hồi và bảo mật, nhận xét của Francois Coallier, Chủ tịch ủy ban kỹ thuật chung ISO / IEC JTC 1, Công nghệ thông tin, tiểu ban SC 41, Internet of Things và các công nghệ liên quan. ISO và IEC thành lập JTC 1 / SC 41 để tập trung vào các tiêu chuẩn cho IoT, trong khi chính JTC 1 chịu trách nhiệm về tiêu chuẩn hóa quốc tế trong lĩnh vực CNTT và đã công bố hơn ba nghìn tiêu chuẩn kể từ khi thành lập năm 1987.

Sự tham gia của các tiêu chuẩn cho IoT

Đây là nơi Tiêu chuẩn quốc tế sẽ củng cố khả năng hoạt động và khả năng phục hồi cho hệ thống IoT. Vậy câu hỏi làm thế nào họ có thể làm được điều này? Ví dụ, loạt tiêu chuẩn ISO / IEC 29192, xác định các kỹ thuật trong mã hóa lý tưởng cho các thiết bị đơn giản, năng lượng thấp. Trong ví dụ về bóng đèn, các nhà nghiên cứu Israel đã đề xuất một kỹ thuật bảo mật cụ thể được mô tả trong ISO / IEC 29192-5, trong đó chỉ định ba hàm phù hợp cho các ứng dụng yêu cầu triển khai mật mã. Nhưng như trong bất kỳ lĩnh vực đang phát triển nào, chúng ta cũng sẽ cần các tiêu chuẩn mới, và đây là vai trò của JTC 1 / SC 41 với phạm vi được làm tròn bao gồm khả năng tương tác, an toàn và trên hết là bảo mật.

Tiểu ban JTC 1 đã xuất bản 18 sản phẩm cung cấp cho đến nay, chủ yếu tập trung vào các mạng cảm biến. Bao gồm một ghi chú hướng dẫn dưới dạng báo cáo kỹ thuật ISO / IEC TR 22417, các trường hợp sử dụng Công nghệ thông tin – Internet of Things (IoT), cung cấp bối cảnh cho người dùng các tiêu chuẩn IoT. Hướng dẫn này bao gồm các vấn đề quan trọng như yêu cầu cơ bản, khả năng tương tác và các tiêu chuẩn mà người dùng đã áp dụng. Quan trọng nhất, các ví dụ được đưa ra làm rõ nơi các tiêu chuẩn hiện có có vai trò và làm nổi bật nơi cần làm việc tiêu chuẩn hóa hơn nữa.

Các tiêu chuẩn cho IoT thiết lập điểm chung về các chủ đề như thuật ngữ hoặc kiến ​​trúc tham chiếu sẽ giúp các nhà phát triển sản phẩm triển khai một hệ sinh thái có thể tương tác. Tiêu chuẩn ISO / IEC 30141 cung cấp nền tảng và khung tham chiếu cho nhiều tiêu chuẩn áp dụng do JTC 1 / SC 41 tạo ra.

Theo ông Coallier, Chủ tịch tiểu ban ISO, việc cần có một kiến ​​trúc tham chiếu để tối đa hóa lợi ích và giảm thiểu rủi ro là cần thiết. Một tiêu chuẩn nền tảng khác là ISO / IEC 20924, Công nghệ thông tin – Internet of Things (IoT) – Định nghĩa và từ vựng. ISO / IEC 20924 và ISO / IEC 30141 cung cấp ngôn ngữ cần thiết.

Nhóm làm việc phát triển ISO / IEC 30141 được dẫn dắt bởi Tiến sĩ Jie Shen từ Trung Quốc, được hỗ trợ bởi hai đồng biên tập là Wei Wei từ Đức và Östen Frånberg từ Thụy Điển. Các nhà lãnh đạo dự án có nhiều thập kỷ kinh nghiệm trong lĩnh vực này, được tăng cường bởi hơn 50 chuyên gia khác, những người trực tiếp đóng góp cho tiêu chuẩn. Có rất nhiều rủi ro và cơ hội với IoT, thêm vào đó, chúng ta cần thiết kế cơ chế bảo trì hoàn hảo để khắc phục những rủi ro này.

Phần lớn các chi tiết đã được cung cấp trong nhiều tiêu chuẩn do các tiểu ban JTC 1 công bố và ISO / IEC 30141 cung cấp kiến ​​trúc tham chiếu để kết hợp tất cả chúng lại với nhau, cùng với một số tiêu chuẩn mới mà JTC 1 / SC 41 đang phát triển. ISO / IEC 30141 cung cấp một khung chung cho các nhà thiết kế và phát triển IoT. Tiêu chuẩn này cũng mô tả các đặc điểm chính của IoT, cùng với một mô hình khái niệm và kiến ​​trúc tham chiếu

Chuỗi sáu miền

ISO / IEC 30141 bao gồm một cấu trúc mới và sáng tạo được gọi là Mô hình sáu miền cho kiến ​​trúc tham chiếu IoT. Điều này cung cấp một khuôn khổ cho các nhà thiết kế hệ thống để tích hợp tính đa dạng của các thiết bị và hoạt động trong IoT. Nhóm dự án nhận thấy rằng các phương pháp thông thường không phù hợp với các mạng đơn giản hơn.

Tiến sĩ Jie Shen giải thích, để xây dựng hệ sinh thái trong IoT là vô cùng phức tạp, đòi hỏi phải kết nối nhiều thực thể không đồng nhất như: người dùng, vật thể, thiết bị, nền tảng dịch vụ, ứng dụng, cơ sở dữ liệu, công cụ và các tài nguyên khác. Ông Shen cho rằng, mô hình tham chiếu phân lớp thông thường được áp dụng theo truyền thống trong các hệ thống CNTT là không đủ. Mặt khác, mô hình sáu miền có thể giúp phân chia hệ sinh thái IoT rất rõ ràng và hướng dẫn người dùng thiết lập mô hình kinh doanh mới của IoT. Bản thân mô hình sẽ còn hiệu quả hơn nữa khi được củng cố bởi blockchain, kỹ thuật bảo mật cao hiện đang ngày càng được sử dụng trong các giao dịch tài chính.

Tiêu chuẩn cũng mô tả rất nhiều về khả năng tương tác hoặc cho phép các loại thiết bị đa dạng có thể giao tiếp liền mạch và khái niệm đáng tin cậy của IoT. Trong khi IoT tiếp tục phát triển mạnh mẽ, JTC 1 / SC 41 hiện đang phát triển thêm chín tiêu chuẩn cho IoT, để cung cấp độ tin cậy, khả năng tương tác, bảo mật và thông số kỹ thuật.

Để biết thông tin chi tiết về bộ tiêu chuẩn trên đây, Quý độc giả vui lòng liên hệ trực tiếp với Trung tâm Thông tin- Truyền thông Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng theo số ĐT: 024 37562608/37564268 hoặc email: [email protected]


Hà My (Theo iso.org)

ISO 22301:2012 - Giải pháp hiệu quả để giúp doanh nghiệp nhận diện và ngăn ngừa rủi ro(VietQ.vn) - Các sự cố làm cản trở hoạt động xuyên suốt cho các doanh nghiệp và ISO 22301:2012 - Hệ thống quản lý kinh doanh liên tục được xem là một giải pháp hiệu quả để giúp doanh nghiệp nhận diện và ngăn ngừa rủi ro.

 

Thích và chia sẻ bài viết:

tin liên quan

video hot

Về đầu trang