Học giả quốc tế vạch rõ bộ mặt thật của Trung Quốc ở Biển Đông

Trao đổi với phóng viên TTXVN tại Paris ngày 9/11 về tình hình Biển Đông hiện nay, nhiều chuyên gia nghiên cứu quốc tế khẳng định rằng các đòi hỏi chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông là hoàn toàn phi lý, không dựa trên bất cứ một cơ sở pháp lý hay lịch sử nào. Đồng thời, các học giả này cũng chỉ rõ chiến lược mà Bắc Kinh đang áp dụng hòng hiện thực hóa giấc mộng độc chiếm Biển Đông.

Tướng hai sao Daniel Schaeffer đã có những phân tích sắc bén về tình hình Biển Đông hiện nay

Cụ thể, tướng hai sao Daniel Schaeffer, học giả nổi tiếng người Pháp, nhận định Trung Quốc diễn giải luật biển quốc tế theo cách của riêng họ (mà không được thế giới công nhận) và những lập luận này hết sức phi lý. Theo ông, Bắc Kinh đã "cố tình vi phạm hoặc tìm cách lách luật pháp quốc tế.”

Ông khẳng định từ trước đến nay, Bắc Kinh chưa bao giờ đưa ra được các bằng chứng lịch sử cụ thể về việc họ thực thi quản lý liên tục các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa trước khi Hoàng Sa và một phần Trường Sa bị nước này chiếm đóng trái phép. Theo học giả này, trên thực tế Trung Quốc đã chiếm đóng bằng vũ lực và điều này trái với Hiến chương Liên hợp quốc.

Tướng Shaeffer cũng đánh giá cao lập trường của Việt Nam liên quan đến vụ Philippines kiện Trung Quốc về các tranh chấp ở Biển Đông trước Tòa Trọng tài thường trực Liên hợp quốc (PCA). Ông nhấn mạnh "với việc gửi tới PCA Tuyên bố quan tâm (Statement of interest ) vào tháng 12/2014, Việt Nam đã cung cấp cho thiết chế trọng tài này những yếu tố bổ sung, cho phép họ có thể xem xét với sự chính xác hơn ngoài những yếu tố mà Philippines và Trung Quốc đưa ra.”

Học giả này nêu rõ việc “đường chín đoạn” bị vô hiệu hóa không chỉ có lợi cho các nước trong khu vực mà cả cộng đồng quốc tế vì nhiều lý do, một trong số đó là Biển Đông là vùng biển mở quốc tế, cho phép tự do lưu thông hàng hải. Nó cũng mở ra triển vọng giải quyết tranh chấp trong khu vực, phân định chủ quyền của từng nước.

Nhiều học giả quốc tế đánh giá cao quan điểm và lập trường của Việt Nam về vấn đề Biển Đông

Cùng quan điểm này, chuyên gia Bruno Hellendorff, phụ trách chương trình Thái Bình Dương của Nhóm Nghiên cứu về hòa bình và an ninh (GRIP) có trụ sở tại Brussels (Bỉ), cũng đánh giá cao việc Việt Nam tăng cường tổ chức các cuộc hội thảo về Biển Đông trong thời gian gần đây, đặc biệt là giới học giả và lãnh đạo Việt Nam ngày càng tham gia nhiều hơn vào các cuộc thảo luận quốc tế về Biển Đông thông qua các cuộc hội thảo hàng năm hay công bố các nghiên cứu, tham luận trên các diễn đàn thế giới.

Trong khi đó, giáo sư Éric Mottet của Đại học Québec tại Montréal (Canada), đồng thời là chuyên gia của Viện Nghiên cứu Đông Nam Á đương đại (IRASEC), cho rằng “từ năm 2012, các tín hiệu Trung Quốc phát ra rất mâu thuẫn. Một mặt, họ tiến hành chính sách ngoại giao song phương tăng cường các trao đổi hữu nghị (nhất là kinh tế) với Việt Nam trên cơ sở 5 nguyên tắc chung sống hòa bình, mặt khác lại có thái độ hung hăng, nhất là đối với các vấn đề chủ quyền trên các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa."

Theo ông, Việt Nam cần thúc đẩy sáng kiến kết cấu đa cực cho khu vực, tăng cường đoàn kết nội khối để xây dựng mối quan hệ đối tác xây dựng và có lợi cho tất cả các bên.

Trong một diễn biến khác liên quan đến tình hình Biển Đông hiện nay, báo Giáo Dục dẫn nguồn tin từ tờ New York Times (Mỹ) ngày 10/11 đưa tin cho biết, Trung Quốc tuyên bố không có kế hoạch thảo luận về vấn đề Biển Đông tại Hội nghị APEC tại thủ đô Manila của Philippines vào tuần tới. Theo đó, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình xác nhận sẽ tham dự hội nghị APEC diễn ra tại Manila từ ngày 17-19/11.

Trung Quốc tuyên bố không sẽ không đề cập đến tình hình Biển Đông tại APEC

Hội nghị APEC sẽ diễn ra ở Manila từ ngày 17/11 đến 19/11. APEC bao gồm 21 nền kinh tế, trong đó có Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Indonesia, Canada, cùng nhau chiếm 57% tổng sản lượng toàn cầu và 46,5% thương mại thế giới. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ tham dự hội nghị này.

Giữa lúc giới quan sát quốc tế còn phỏng đoán liệu người đứng đầu chính quyền Bắc Kinh có tiếp tục đưa ra những phát biểu phi lý về chủ quyền Biển Đông tại APEC như những gì đã làm ở Singapore vào ngày 7/11 vừa qua hay không thì ngày 10/11, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lý Bảo Đông cho biết: "Mọi người đều biết rằng APEC chủ yếu là thảo luận về thương mại và hợp tác tài chính trong khu vực Châu Á Thái Bình Dương... Theo như tôi biết, tại hội nghị thượng đỉnh năm nay, không có kế hoạch thảo luận về vấn đề Biển Đông”.

Vân Anh (T/h)