Trung Quốc doạ đối đầu nếu Philippines khăng khăng với phán quyết Biển Đông?

Theo những tin tức mới nhất về tình hình Biển Đông hiện nay báo Thanh Niên trích từ nguồn Reuters, trả lời phỏng vấn kênh truyền hình ABS-CBN của Philippines ngày 19/7, Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay cho biết ông đã gặp Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị bên lề hội nghị thượng đỉnh Á - Âu (ASEM) diễn ra tại Mông Cổ hôm 15 và 16/7 vừa qua.

Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay phát biểu về tình hình Biển Đông hiện nay trên kênh ABS-CBN. Ảnh Reuters

Theo ông Yasay, tại cuộc gặp đó phía Trung Quốc đã đề nghị Philippines đàm phán song phương về Biển Đông theo điều kiện họ đưa ra, nhưng ông Yasay đã bác bỏ ngay. Ngoại trưởng Philippines nói: "Ngoại trưởng Trung Quốc đã đề nghị chúng tôi mở lòng để tiến hành đàm phán song phương nhưng với điều kiện nằm ngoài hoặc không bàn tới phán quyết của Tòa trọng tài".

Trước đề nghị đó, ông Yasay cho biết đã đáp lại phía Trung Quốc rằng điều kiện mà Bắc Kinh đưa ra không phù hợp với hiến pháp cũng như lợi ích quốc gia của Philippines. Theo ông Yasay, ưu tiên hàng đầu của Philippines là đàm phán về quyền đánh bắt cá của ngư dân Philippines để họ được quay lại khu vực bãi cạn Scarborough, cùng với đó là việc thực thi tất cả các phần khác trong phán quyết của Tòa trọng tài.

Những điểm này sẽ được Philippines giải quyết từng cái một. Ông Yasay còn tiết lộ phía Trung Quốc đã cảnh báo nếu Philippines khăng khăng với phán quyết của Tòa trọng tài và thảo luận theo hướng đó thì Bắc Kinh sẽ hướng tới một cuộc đối đầu.

Phát biểu trên được Ngoại trưởng Philippines đưa ra một tuần sau khi Tòa trọng tài hôm 12/7 ra phán quyết về vụ kiện của Philippines chống Trung Quốc liên quan đến vấn đề Biển Đông. Phán quyết của tòa thỏa mãn phần lớn những điểm trong đơn kiện của Philippines, trong đó có quyền đánh bắt cá tại khu vực bãi cạn Scarborough.

Cũng trong ngày 19/7, ông Yasay cho rằng các nước khác có thể sử dụng những điểm trong phán quyết của Tòa trọng tài để củng cố lập trường của mình trên Biển Đông. Ngoại trưởng Philippines cũng hy vọng các nước Đông Nam Á khác sẽ ra tuyên bố chung theo sau phán quyết trên để giúp các nước đó "thắng thế" trong tranh chấp với Trung Quốc ở Biển Đông.

Trung Quốc điều tàu tuần tra trái phép gần bãi cạn Scarborough trên Biển Đông. Ảnh Reuters

Trong một diễn biến khác liên quan đến tình hình Biển Đông hiện nay trên Zing News, Tư lệnh lực lượng hải quân Trung Quốc Ngô Thắng Lợi ngang ngược tuyên bố Bắc Kinh sẽ không ngừng xây dựng các công trình ở Biển Đông dù tòa quốc tế chỉ rõ đây là hành động bất hợp pháp. Ông Ngô Thắng Lợi đưa ra tuyên bố ngang ngược này trong cuộc gặp với người đồng cấp Mỹ, Đô đốc John Richardson.

"Chúng tôi sẽ không dừng việc xây dựng đang còn dang dở ở quần đảo Nam Sa (cách Trung Quốc gọi quần đảo Trường Sa của Việt Nam)", AFP dẫn lời ông Ngô. Tư lệnh Trung Quốc tiếp tục bạo biện rằng những công trình trên các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh bồi lấp trái phép là hành động hợp lý và hợp pháp.

Việc ông Ngô rắn giọng với đô đốc Mỹ như vậy bất chấp Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) ngày 12/7 đã ra phán quyết tuyên bố đường lưỡi bò mà Bắc Kinh tự vẽ ra là vô giá trị và không có cơ sở pháp lý, cũng như chỉ rõ sự sai trái trong những hoạt động lấn đất quy mô lớn và xây dựng đảo nhân tạo của Trung Quốc.

Philippines, bên nguyên đơn trong vụ kiện, nhanh chóng hoan nghênh phán quyết của PCA; trong khi Trung Quốc tuyên bố bác bỏ kết quả này, gọi đây là "một mảnh giấy vụn".

Trong cuộc gặp với đô đốc Mỹ, tư lệnh Ngô khẳng định nước này "không dễ bị đe dọa" sau khi nhận phán quyết bất lợi từ tòa án. "Mọi nỗ lực sử dụng sức ép quân sự nhằm buộc Trung Quốc phải đầu hàng sẽ gặp tác dụng ngược", ông Ngô cảnh báo. Báo New York Times cho biết, Đô đốc Mỹ Richardson đã phát biểu ôn hòa hơn, khi kêu gọi tăng cường hợp tác giữa hai lực lượng hải quân lớn nhất thế giới.

Trong diễn biến liên quan, Trung Quốc có động thái quân sự mới nhất sau phán quyết của PCA là tiến hành tuần tra trên không định kỳ xung quanh các quần đảo ở Biển Đông. Thẩm Kim Khoa, phát ngôn viên Không quân Trung Quốc, ngày 18/7 cho biết lực lượng này vừa triển khai "một máy bay tuần tra chiến đấu" ra Biển Đông gần đây.

Hạm đội Nam Hải của Trung Quốc tập trận ở Biển Đông. Ảnh AFP 

Ông nhấn mạnh, các chuyến bay tuần tra bao gồm máy bay ném bom, chiến đấu cơ, máy bay tiếp liệu... sẽ diễn ra thường xuyên hơn, Tân Hoa xã đưa tin. Cùng lúc, Cục Hải sự Trung Quốc (MSA) thông báo quân đội nước này tiếp tục tổ chức diễn tập quân sự tại Biển Đông trong 3 ngày, bắt đầu từ 19/7.

Đây là cuộc tập trận thứ 3 liên tiếp của hải quân Trung Quốc ở Biển Đông trong năm nay, nhưng là lần đầu tiên sau phán quyết của tòa PCA. Cuộc tập trận diễn ra ngoài khơi tỉnh Hải Nam. Cơ quan này nhấn mạnh khu vực trên "hoàn toàn nằm trong vùng biển quốc tế".

Vân Anh (T/h)