Tình hình Biển Đông ngày 27/8: Mỹ - Trung đàm phán ‘hành xử quân sự’ sau vụ va chạm

Các quan chức quân đội Mỹ và Trung Quốc sẽ thảo luận về quy tắc ứng xử ngày mai sau khi đôi bên chỉ trích lẫn nhau về vụ chặn đầu nguy hiểm của máy bay Trung Quốc trước máy bay Mỹ. Cuộc họp sẽ được tổ chức tại Lầu Năm Góc trong hai ngày 27 và 28/8, Reuters dẫn lời một quan chức quốc phòng giấu tên của Mỹ cho biết. Quan chức này cho hay một nhóm công tác sẽ bàn bạc về những quy tắc ứng xử đa phương trong các hoạt động hàng không và hàng hải. 

Máy bay của Mỹ và TQ đã có cuộc chạm trán trên Biển Đông khiến tình hình thêm căng thẳng. Ảnh minh họa

Trước đó, ngày 19-8, một máy bay chiến đấu Trung Quốc đã chặn đầu một chiếc máy bay do thám P-8 Poseidon của hải quân Mỹ ở không phận quốc tế gần đảo Hải Nam. Lầu Năm Góc tố cáo máy bay Trung Quốc có nhiều động thái đe dọa và lượn sát máy bay Mỹ ở khoảng cách 6-9m. Trung Quốc đổ lỗi cho Mỹ do thám quy mô lớn, dẫn tới nguy hiểm trên không.

Ngay sau đó, theo RFI, hôm 25/08, báo chí nhà nước Trung Quốc cảnh báo Hoa Kỳ là Bắc Kinh có thể coi các chuyến bay trinh sát của Mỹ là "hành động thù địch", sau khi Washington cáo buộc một chiến đấu cơ Trung Quốc đã chặn một máy bay quân sự Mỹ một cách nguy hiểm vào tuần rồi.

Phản ứng lại, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki khẳng định quân đội Mỹ hoạt động một cách minh bạch và đã thông báo đầy đủ cho các nước, trong đó có Trung Quốc, về kế hoạch quân sự của Washington. Nguồn tin từ Lầu Năm Góc cho biết Mỹ lo ngại hành vi của Trung Quốc có thể dẫn tới một cuộc đụng độ bất ngờ, làm bùng lên nguy cơ xung đột vũ trang tại các vùng lãnh thổ tranh chấp.

Trước tình hình đó, tờ Global Times của đảng Cộng sản trong một bài xã luận đả kích Mỹ do thám "hải phận và không phận Trung Quốc". Tờ báo có khuynh hướng dân tộc cực đoan cảnh báo: "Việc trinh sát này đe dọa đến lợi ích an ninh cốt lõi của Trung Quốc, có thể bị coi là hành động thù địch. Đây có thể là cuộc chiến sống còn Trung - Mỹ, nếu các vụ va chạm ở Biển Đông trở thành cuộc đối đầu giữa đôi bên".

Sự cố trên đây diễn ra trong bối cảnh Bắc Kinh tăng cường sức mạnh quân sự và tầm hoạt động của hải quân, trong khi Washington khẳng định chính sách xoay trục sang châu Á.

Tờ China Daily lên án Mỹ đã làm ảnh hưởng đến sự tin cậy lẫn nhau, cho rằng mối quan ngại của Washington về sự trỗi dậy của Trung Quốc là "một nhu cầu tâm lý - cần tạo ra một kẻ thù để che giấu cảm giác thất bại sau khi chiến tranh lạnh kết thúc". 

Bài xã luận của tờ này cáo buộc các chuyến trinh sát trên biển và trên không của Mỹ "không hề thuyết phục chính quyền và nhân dân Trung Quốc rằng Hoa Kỳ đã thành thật khi nói muốn xây dựng lòng tin lẫn nhau".Hoa Kỳ và Trung Quốc lâu nay vẫn bất đồng đối với các quyền trên không và trên biển thuộc khu vực Biển Đông mang tính chiến lược, mà Bắc Kinh cho tuyên bố mình có chủ quyền hầu như toàn bộ.

V.A (Tổng hợp)