Tình hình Ukraine: Putin “gợi ý” châu Âu ứng tiền khí đốt cho Ukraine

Phát biểu trong một cuộc họp báo tại Milan (Ý) sau cuộc gặp với người đứng đầu chính quyền Kiev ông Petro Poroshenko, tổng thống Putin đề xuất Ủy ban châu Âu có đủ khả năng và nên san sẻ bớt gánh nặng tài chính cho Ukraine bởi Nga sẽ không cung cấp khí đốt tới khu vực này trừ khi Ukraine trả được nợ và ứng trước tiền đặt cọc. Do vậy, tổng thống Putin đề nghị châu Âu nên mở rộng các khoản vay hoặc hỗ trợ Ukraine (vốn đang trong tình trạng thâm hụt tài chính) để nước này có thể thanh toán các khoản chi khí đốt.

Quan hệ Moscow – Kiev căng thẳng từ sau cuộc khủng hoảng Ukraine. Ảnh minh họa

Đồng quan điểm trên, Bộ trưởng Năng lượng Nga nhấn mạnh, Ukraine và Ủy ban châu Âu nên “xoay đủ” 1,6 tỉ USD trước cuối năm 2014 cho các khoản trả trước thông qua cho vay bắc cầu (những khoản vay giúp lấp trống khi cần tiền thanh toán cho thương vụ trong thời gian chờ khoản vay dài hạn) hoặc ít nhất cũng phải có được lời đảm bảo từ những nguồn vay “chủ chốt” của EU. Theo một số nguồn tin cho biết, các khoản hỗ trợ của châu Âu có thể sẽ được thảo luận tại các cuộc đàm phán do EU làm trung gian tại Brussels (Bỉ) dự kiến tổ chức vào tuần sau. 

Bên cạnh đó, Tổng Giám đốc Alexey Miller của công ty khí đốt OAO Gazprom (AGZD) cho hay, phía Ukraine đã đồng ý trả 3,1 tỉ USD tiền nợ năm 2013, một trong những điều khoản khác để Nga khôi phục lại nguồn cung cấp năng lượng.

Đổi lại, Nga dự định sẽ khôi phục đường chuyển khí đốt tới Ukraine sau khi nước này thanh toán khoản tiền đầu tiên và một khoản trả trước cho lượng khí đốt tiếp theo. Ngoài ra, Nga đồng ý giảm 100 USD (xuống còn 385 USD) cho mỗi 1000 mét khối trước khi tòa án trọng tài quốc tế đưa ra quyết định cuối cùng về giá khí đốt và khoản nợ của Kiev trong năm 2013.

Hội đàm Milan giữa EU, Nga và Ukraine chưa thực sự giải quyết được vấn đề khí đốt. Ảnh AFP

Thêm vào đó, Ukraine đã chấp thuận phương án thanh toán khá linh hoạt do Nga gợi ý, bằng cách giảm khoản trả đầu tiên từ 2 tỉ USD xuống còn 1,45 tỉ USD. Về tổng khoản nợ của Ukraine trước đó, phía Gazprom khẳng định số tiền này phải trên 5,3 tỉ USD trong khi chính quyền Kiev một mực phủ nhận con số này. Nhận xét về khoản nợ này, tổng thống Putin cho biết Nga đã giảm con số nợ ước tính xuống còn 4,5 tỉ USD, trong đó đã bao gồm phần trăm giảm giá.

Được biết Nga – nhà cung cấp khí đốt chính cho Ukraine đã tạm ngừng đường vận chuyển năng lượng vào tháng 6 do các tranh chấp liên quan đến giá cả và hóa đơn tiền nợ. Kể từ thời điểm đó, Liên minh châu Âu EU, nơi 15% nhu cầu năng lượng được cung cấp bởi đường ống dẫn khí đốt qua Ukraine, đã theo đuổi vị trí trung gian cho thỏa thuận khí đốt giữa hai nước cựu thành viên của Liên bang Xô viết cũ nhằm tránh lặp lại cảnh khủng hoảng khí đốt vào đầu năm 2006 và năm 2009.

Minh Thùy