Trẻ xuất hiện cơn ngừng thở, tím tái do mẹ dùng xilanh bơm nước muối sinh lý để rửa mũi

Bé 75 ngày tuổi tím tái toàn thân do mẹ vệ sinh mũi bằng xilanh

Theo thông tin từ Khoa Cấp cứu, Hồi sức tích cực và Chống độc – Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang, đơn vị này vừa tiếp nhận cấp cứu cho cháu Hà Khang A. (75 ngày tuổi, trú tại Thành phố Bắc Giang) nhập viện trong tình trạng kích thích, tím tái toàn thân do bị sặc sau khi cha mẹ dùng xilanh bơm nước muối sinh lý rửa mũi cho trẻ.

Theo thông tin người nhà cho biết, vì cháu Khang A. quấy khóc, khó chịu do bị nghẹt mũi nên gia đình đã dùng xilanh bơm nước muối sinh lý để rửa mũi cho trẻ. Tuy nhiên, khi đang được vệ sinh mũi thì bé xuất hiện cơn ngừng thở và tím tái toàn thân. Ngay lập tức cháu được người nhà hô hấp nhân tạo và đưa vào nhập viện Sản Nhi Bắc Giang.

Qua thăm khám, các bác sỹ chẩn đoán xác định cháu Khang A. bị hội chứng xâm nhập do dịch rửa mũi họng chảy qua thanh quản vào khí quản gây co thắt thanh, khí quản, khiến trẻ bị khó thở cấp tính và thiếu oxy trầm trọng. Tuy nhiên rất may là gia đình đã kịp thời hô hấp nhân tạo cho trẻ trước khi đưa trẻ nhập viện.

Tại Khoa Cấp cứu, Hồi sức tích cực và Chống độc, sau khi được y bác sỹ thực hiện các biện pháp cấp cứu kịp thời, cháu A. đã thoát khỏi cơn nguy kịch. Sau 2 tiếng kể từ khi nhập viện, tình trạng trẻ ổn định, trẻ thở đều, da hồng hào, ăn sữa tốt. 2 ngày sau trẻ được xuất viện về với gia đình.

Trước đây, Khoa Cấp cứu, Hồi sức tích cực và Chống độc từng cấp cứu một trường hợp bệnh nhi bị ngừng thở sau khi cha mẹ dùng nước muối sinh lý rửa mũi tương tự như cháu Khang A. và cách đây không lâu, Khoa đã tiếp nhận điều trị cho bệnh nhi 11 tháng tuổi bị ngộ độc thuốc nhỏ mũi Naphazolin (thuốc nhỏ mũi cấm dùng cho trẻ dưới 06 tuổi). Rất may 02 bé được đưa vào Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang cấp cứu kịp thời nên không nguy hại tới tính mạng.

Nhiều biến chứng nếu vệ sinh mũi bằng xilanh sai cách

Thực tế, theo các bác sĩ, rửa mũi là phương pháp hiệu quả trong phòng và hỗ trợ điều trị các bệnh về đường hô hấp. Tuy nhiên, nhiều bậc phụ huynh chưa trang bị đầy đủ kiến thức về phương pháp này, áp dụng sai cách, sử dụng sai dung dịch hoặc tuỳ tiện lạm dụng việc rửa mũi gây nên nhiều biến chứng nghiêm trọng ở trẻ.

Viêm tai giữa

Biến chứng đầu tiên trẻ có thể bị chính là viêm tai giữa. Do tai – mũi – họng có các hốc tự nhiên thông với nhau và thông với bên ngoài nên bệnh lý của tai mũi họng không phải là bệnh riêng từng bộ phận mà có liên quan, ảnh hưởng trực tiếp đến các bộ phận khác.

Ở trẻ em nhất là trẻ sơ sinh, tuyệt đối không được lạm dụng phương pháp này. Bởi vì, trẻ có vòi nhĩ còn ngắn, nằm ngang và luôn mở. Xịt rửa bằng xi lanh khiến dịch mũi họng dễ bị đẩy lên vòi nhĩ dẫn đến không chỉ viêm mũi mà còn gây viêm tai giữa. Ngoài ra, dùng xi lanh để xịt rửa mũi trẻ rất nguy hiểm bởi loại này có áp lực cao dễ gây sặc do phản xạ nuốt của bé còn yếu và sang chấn tâm lý nặng cho trẻ nhỏ.

Biểu hiện khi bị viêm tai giữa là đau tai. Khi đó, các bé thường hay kéo rứt tai, khó chịu đặc biệt khi được đặt nằm nghiêng về bên tai bị viêm. Bởi khi đó dịch nhầy viêm tai giữa bắt đầu đổ bộ dồn về phía màng nhĩ, khiến các bé khó chịu thường lăn qua lăn lại để giảm cơn đau. Ngoài ra, bỏ ăn, khóc nhiều cũng là dấu hiệu các mẹ cần quan tâm.

Tổn thương niêm mạc

Biến chứng tiếp theo có thể mắc chính là tổn thương niêm mạc mũi. Việc bơm rửa bằng xilanh tạo ra áp lực mạnh gây tổn thương, phù nề niêm mạc mũi trẻ. Không chỉ vậy, các loại xi lanh có đầu nhọn, sắc sẽ làm chảy máu, xước niêm mạc mũi nghiêm trọng.

Qua đây, Bác sỹ CKII Lê Nguyệt Minh – Phó Trưởng Khoa Cấp cứu, Hồi sức tích cực và Chống độc cũng khuyến cáo, trong trường hợp không cần thiết, các bậc phụ huynh tuyệt đối không được lạm dụng nước muối sinh lý để rửa mũi cho trẻ bởi vì trong mũi, họng đều có một lượng dịch tự nhiên đủ để bôi trơn niêm mạc, có tác dụng ngăn cản sự xâm nhập của vi khuẩn và bụi bẩn.

Việc thường xuyên rửa mũi bằng nước muối sinh lý để phòng bệnh như nhiều bậc phụ huynh vẫn làm một mặt có thể khiến trẻ bị nhiễm trùng nặng hơn do dụng cụ rửa mũi không được vô trùng, mặt khác rửa mũi thường xuyên sẽ làm khô lớp chất nhầy có tác dụng giữ ẩm, sát khuẩn tự nhiên của niêm mạc mũi. Nếu mất đi lớp chất nhầy này, trẻ càng dễ bị khô mũi, khi ấy niêm mạc mũi sẽ tiết ra nhiều dịch nhầy hơn tụ lại ở mũi họng khiến trẻ nghẹt mũi, hay thở khò khè và ho, thậm chí dễ gây viêm nhiễm mãn tính.

Đặc biệt, cha mẹ tuyệt đối không nên tự ý sử dụng xilanh để rửa mũi cho trẻ, nhất là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ vì bơm xilanh có áp lực cao, dễ gây sặc và sang chấn tâm lý cho trẻ nhỏ. Hơn nữa, các loại xilanh đầu nhọn, sắc sẽ làm chảy máu mũi, tổn thương niêm mạc mũi vốn đã mỏng, rất yếu và cực kỳ nhạy cảm với các tác động bên ngoài của trẻ.

Đối với trẻ nhỏ dưới 02 tuổi, nếu muốn thực hành rửa mũi cho trẻ các bậc phụ huynh cần tham khảo ý kiến của bác sỹ chuyên khoa và nếu có chỉ định thì nên được tư vấn, hướng dẫn thực hành bởi nhân viên y tế trước khi tự thực hiện cho trẻ tại nhà. Nếu sau 4 hay 5 ngày trẻ vẫn không có dấu hiệu cải thiện hoặc kèm theo dấu hiệu sốt, ho, đặc biệt ho có đờm, cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế thăm khám để được điều trị kịp thời.

An Dương