Trung Quốc vừa hoàn thành siêu kính viễn vọng lớn nhất thế giới

Báo Viettimes đưa tin theo Tân Hoa Xã, các nhà khoa học Trung Quốc đã sẵn sàng nghiên cứu sâu hơn về khoa học không gian, trong đó có tham vọng tìm kiếm người ngoài hành tinh sau khi lắp đặt xong tấm pano cuối cùng vào hệ thống FAST - kính viễn vọng hình cầu có độ mở 500m, với đường kính 457m vào hôm Chủ nhật (3/6) vừa qua.

Các kỹ sư Trung Quốc đã lắp đặt tấm pano cuối cùng của kính thiên văn được hình thành từ 4.450 tầm pano kỹ thuật. Khoảng 300 người, bao gồm các chuyên gia xây dựng, người đam mê khoa học viễn tưởng và các phóng viên đã chứng kiến ​​việc lắp đặt kính viễn vọng tại thung lũng núi đá vôi ở huyện Bình Đường, phía Tây Nam tỉnh Quý Châu.

Kính viễn vọng lớn nhất thế giới sẽ được sử dụng cho mục đích săn tìm sự sống ngoài hành tinh và quan sát không gian. Ảnh: XINHUA

Theo bình luận của báo chí Nga, FAST là một dấu hiệu cho thấy Trung Quốc đang tăng cường đầu tư vào khoa học. Nước này hiện nay chỉ đứng thứ hai, sau Mỹ, trong chi tiêu cho nghiên cứu và số lượng các công trình khoa học được công bố. 

Kính viễn vọng FAST có 7 đầu thu trong đó 5 chiếc được làm ở Trung Quốc và 2 chiếc được sản xuất liên kết với công ty của Úc và Mỹ. Các nhà khoa học của dự án nói rằng FAST sẽ trợ giúp quá trình nghiên cứu các loại tần số sóng ngoài không gian và xa hơn là tìm kiếm sự sống bên ngoài Trái Đất.

“FAST có khả năng phát hiện nền văn minh ngoài hành tinh gấp 5 đến 10 lần các thiết bị hiện tại, bởi nó có thể nhìn được những hành tinh ở xa hơn và tối hơn” – Tân Hoa xã dẫn lời của Peng Bo, giám đốc Phòng thí nghiệm công nghệ thiên văn radio NAO.

Trong khi đó, báo Khám phá trích nguồn tin từ Telegraph cho hay, với đường kính 500m, lòng chảo của FAST có độ rộng tương đương 30 sân bóng đá, lớn hơn nhiều so với Đài quan sát Arecibo 305m ở Puerto Rico được xây dựng vào năm 1963 - trước đây là kính viễn vọng vô tuyến lớn nhất thế giới. FAST cũng được cho là có độ nhạy sóng gấp 10 lần chiếc kính viễn vọng có đường kính 100m Effelsberg ở Đức.  

Kích thước của chiếc kính viễn vọng này đồng nghĩa với việc nó có thể thu được nhiều sóng vô tuyến được phát đi bởi các vật thể ở sâu trong không gian hơn. Những sóng này có bước sóng rất dài, từ 1mm cho đến hơn 100km.

Trung Quốc hoàn thành việc lắp đặt các tấm gương phản xạ cuối cùng. Ảnh: REUTERS

Kính viễn vọng này có giá trị 180 triệu đô la Mỹ (tương đương 135 triệu bảng), phải mất đến 5 năm để xây dựng và có thể đưa vào hoạt động vào tháng 9 năm nay. Zheng Xiaonian, Phó giám đốc Đài quan sát quốc gia Astonomical của Viện Khoa học Trung Quốc, nơi xây dựng kính viễn vọng, nói với hãng tin Xhinua “Dự án này có tiềm năng trong việc tìm kiếm các vật thể lạ nhằm hiểu rõ hơn về nguồn gốc của vũ trụ và thúc đẩy việc săn tìm dấu vết mới cho cuộc sống ngoài trái đất”.

Nan Rendong, nhà khoa học đứng đầu dự án FAST, chia sẻ “Đây là kính viễn vọng có khẩu độ lớn nhất thế giới, có ảnh hưởng vô cùng to lớn và chắc chắn sẽ đưa đến nhiều cuộc cách mạng hóa trong các lĩnh vực khoa học tự nhiên”. 

Sau tháng 9, kính viễn vọng sẽ được đưa đến cho các nhà nghiên cứu trên toàn thế giới nhằm phát hiện các ẩn tinh (những ngôi sao không nhìn thấy bằng mắt thường), chuẩn tinh và sóng hấp dẫn. Trong số 10 giải thưởng Nobel Vật lý được trao cho các khám phá liên quan đến vũ trụ học và không gian, sáu giải thưởng dành cho kính viễn vọng vô tuyến.

Peng Bo cho biết trong hai hoặc ba năm đầu tiên sau khi hoàn thành, FAST sẽ trải qua thời gian điều chỉnh và trong thời gian đó các nhà khoa học ở Trung Quốc sẽ sử dụng nó cho mục đích nghiên cứu trong giai đoạn đầu. Sau đó nó sẽ được mở cửa cho các nhà khoa học trên toàn thế giới . Trước đó, 9.000 cư dân sống trong khu vực xung quanh đã được di dời đến bốn khu tái định cư khác nhằm tạo ra môi trường sóng điện từ tĩnh lặng lý tưởng cho kính viễn vọng hoạt động.

9.000 người đã được di dời nhằm tạo môi trường lý tưởng cho kính viễn vọng hoạt động. Ảnh: XINHUA

FAST được kì vọng sẽ phát hiện ra amino axit, các khối vật liệu quan trọng hình thành nên protein báo hiệu sự sống trên các hành tinh khác. Các nhà nghiên cứu sống cách xa bán kính 2.000 km từ căn cứ ở Pintang County, Qúy Châu, có thể sử dụng kính viễn vọng để quan sát và điều khiển từ xa.

Ngoài việc tìm kiếm sự sống ngoài Trái Đất, FAST sẽ cố gắng nhận tín hiệu từ khí hydro, một trong những chất cơ bản hình thành nên vũ trụ để nghiên cứu việc hình thành không gian. FAST cũng sẽ tìm kiếm những ngôi sao mới, đặc biệt là sao neutron với tốc độ quay rất nhanh, được gọi là ẩn tinh - nơi được cho là có tiềm năng đang phát ra một chùm bức xạ điện từ.

Wu Xiangping, một viện sĩ của Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc, người đã tiên đoán các bước đột phá lớn trong lĩnh vực này trong những năm tới, cho biết khi Trung Quốc gia nhập các nỗ lực quốc tế trong việc khám phá sóng hấp dẫn, FAST sẽ giúp cải thiện cơ hội phát hiện sóng hấp dẫn tần số thấp.

 

Nguyễn Yến (T/h)