Vắc xin Covid-19 AstraZeneca có thể không phù hợp với những người trẻ tuổi

Việc nghiên cứu thành công vắc xin phòng chống Covid-19 là một bước tiến lớn của ngành y học. Tuy nhiên, do đang trong giai đoạn đầu nên những tác dụng phụ hiếm gặp khi tiêm vắc xin vẫn có thể xảy ra, gây ảnh hưởng tới sức khoẻ mà mọi người cần lưu ý.

Cơ quan quản lý vắc xin của Anh có thể tiến hành ngăn những người trẻ tuổi tiêm vắc xin chống Covid-19 AstraZeneca ngay lập tức vì lo ngại về những trường hợp xuất hiện cục máu đông hiếm gặp.

MHRA (Cơ quan Quản lý Thuốc và các Sản phẩm Chăm sóc Sức khỏe) của Vương quốc Anh công bố rằng họ đã ghi nhận ​​30 trường hợp đông máu não ở 18,1 triệu người được tiêm vắc xin AstraZeneca, cứ 600.000 người thì có 1 trường hợp mắc phải (0.00017%).

Nhưng có những lo ngại rằng Trong khi việc tiêm vắc xin cho người cao tuổi mang lại nhiều lợi ích vượt xa các nguy cơ, thì tình trạng ở những người trẻ tuổi lại 'phức tạp hơn'.

Nếu MHRA xác nhận lệnh cấm tiêm đối với người dưới 30 tuổi thì đây sẽ là hạn chế đầu tiên của loại hình này ở Anh và có thể làm chậm giai đoạn tiếp theo của quá trình triển khai.

'Giáo sư Lockdown' - Neil Ferguson nói rằng, vắc xin AstraZeneca có thể không phù hợp với những người trẻ nếu mối liên hệ của nó với sự hình thành các cục máu đông được chứng minh là đúng.

Ông cho biết các nhóm lớn tuổi và trung niên rất nên tiêm AstraZeneca vì mối đe dọa của Covid-19 cao và đáng lo ngại hơn nhiều so với nguy cơ đông máu, được cho là chỉ ảnh hưởng đến 1 trong số 600.000 ngườ tiêm vắc xin (0,00017%).

Các nhà khoa học Anh cho biết nguy cơ tử vong vì Covid-19 ở những người từ 25 đến 44 tuổi là 0,04% và 0,01% đối với những người tuổi từ 15 đến 24. Để so sánh, tỷ lệ này lên đến 6% ở các nhóm tuổi cao tuổi.

Một số quốc gia châu Âu - bao gồm Đức, Tây Ban Nha và Na Uy, đã đình chỉ việc tiêm vắc-xin do Anh sản xuất sau khi hàng chục người bị xuất hiện cục máu đông hiếm gặp, được gọi là CVST, hoặc huyết khối xoang tĩnh mạch não.

Cơ quan quản lý y tế của Vương quốc Anh đã chứng kiến ​​30 trường hợp tương tự, trong đó 7 người đã tử vong. Nhưng họ khẳng định phân tích của họ vẫn chưa tìm thấy bất kỳ bằng chứng nào cho thấy vắc xin gây đông máu, một phát hiện cũng đã được cơ quan giám sát y tế của EU nhắc lại.

Giáo sư Ferguson nói với BBC: “Về dữ liệu hiện tại, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy nguy cơ hiếm gặp liên quan đến vắc xin AstraZeneca. Nhưng nó có thể liên quan ở mức độ thấp hơn với các loại vắc xin khác, những cục máu đông bất thường này với số lượng tiểu cầu thấp. Dường như rủi ro liên quan đến tuổi tác là có thể.

Và do đó, người càng lớn tuổi, nguy cơ gặp tác dụng càng ít thì nguy cơ mắc Covid-19 cũng cao hơn, vì vậy dù có rủi ro nhưng lợi ích thực sự hướng rất nhiều đến việc tiêm chủng”.

Bởi vì các chuyên gia y tế không chắc CVST phổ biến như thế nào trong dân số rộng hơn thông thường, họ vẫn không chắc chắn liệu nó có xảy ra ở những người được tiêm chủng nhiều hơn không.

CVST hay huyết khối xoang tĩnh mạch não, là sự tắc nghẽn trong tĩnh mạch mang máu đi khỏi não và nó có thể dẫn đến đột quỵ hoặc chảy máu bên trong hộp sọ.

Các nhà khoa học cho biết việc đánh trẻ em rất phức tạp về mặt đạo đức vì chúng hầu như không có nguy cơ tử vong hoặc ốm nặng vì căn bệnh này, và sẽ chỉ được chủng ngừa để bảo vệ những người lớn tuổi. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ Covid-19 có thể ảnh hưởng đến chúng trong bao lâu.

MHRA của Vương quốc Anh cho biết, chưa thấy trường hợp CVST ở những người tiêm thuốc Pfizer nhưng vẫn không có bằng chứng nào về việc vắc xin AstraZeneca đang làm tăng nguy cơ bị cục máu đông. Điều này có thể là do các nhóm người khác nhau đang tiêm các loại vắc xin khác nhau.

Tháng trước, Đức đã đi ngược lại lời khuyên của cơ quan quản lý châu Âu và cấm tiêm AstraZeneca đối với những người dưới 60 tuổi vì lo ngại có mối liên hệ với tình trạng này.

Các quan chức ở Frankfurt đã ghi nhận 31 trường hợp mắc cục máu đông trong số 2,7 triệu người đã được tiêm AstraZeneca và báo động về con số này. Nhưng tỷ lệ chỉ là 0,0012%.

Để so sánh, các chuyên gia của Đại học Cambridge ước tính nguy cơ tử vong vì Covid-19 của những người từ 25 đến 44 tuổi là 0,04% - cao hơn 33 lần. Đối với những người từ 15 đến 24 tuổi, nguy cơ tử vong là 0,005%, khiến khả năng này cao gấp 4 lần. 40 người dưới 20 tuổi đã chết ở Anh, trong tổng số 86.351 người, cùng với 598 người từ 20 đến 40 tuổi.

Việc so sánh tỷ lệ CVST với tử vong do coronavirus là một việc khó khăn vì một số lý do bên ngoài, bao gồm cả dữ liệu quá hiếm, không rõ ràng và nhiều người sẽ nhận được một cú sốc còn lớn cả mắc phải Covid-19.

May mắn là những người mắc CVST thường có tỷ lể sống sót cao hơn là gây tử vong. Các nhà y học cho biết nếu nó được phát hiện kịp thời - trước khi nó làm tắc nghẽn tĩnh mạch - thì có thể điều trị đơn giản bằng thuốc làm loãng máu.

Đại học Johns Hopkins ở Baltimore, Hoa Kỳ, ước tính rằng cứ 200.000 người ở mọi lứa tuổi thì có một người phát triển CVST mỗi năm.

Cơ quan Dược phẩm Châu Âu cho biết, tỷ lệ gặp tác dụng phụ này là khoảng 1 trong 100.000 người dưới 60 tuổi đã được tiêm vắc-xin AstraZeneca.

Nhưng phần lớn dữ liệu đến từ các bệnh nhân tiêm vắc xin AstraZeneca của Đức, chủ yếu đều là nữ thanh thiếu niên có nguy cơ mắc CSVT cao hơn theo thống kê, ngay cả khi không có vắc xin. Cơ quan giám sát cũng tiết lộ rằng họ đã có 8 báo cáo về các tình trạng đông máu nghiêm trọng khác liên quan đến tiểu cầu trong máu thấp.

MHRA cho biết: “Việc xem xét nghiêm ngặt của chúng tôi đối với các báo cáo của Vương quốc Anh về một loại cục máu đông hiếm gặp và cụ thể đang diễn ra. Trên cơ sở đánh giá liên tục này, lợi ích của vắc-xin chống lại Covid-19 tiếp tục vượt trội hơn bất kỳ rủi ro nào và mọi người nên tiếp tục tiêm vắc-xin khi được mời”.

Mối liên hệ mỏng manh giữa vắc-xin và cục máu đông vẫn còn bị nhầm lẫn vì các chuyên gia ở Đức và các quốc gia khác đã ngừng tiêm chủng vì cho rằng tình trạng này phổ biến nhất ở phụ nữ. Trong khi đó, tất cả 5 trường hợp ban đầu ở Anh đều là nam giới.

Cho đến gần đây, Đức đã cấm vắc xin Astra Zeneca đối với những người trên 60 tuổi do lo ngại ban đầu về cục máu đông. Các quốc gia châu Âu lớn khác cũng đã hạn chế tiêm chủng ở một số nhóm tuổi nhất định, mặc dù họ đã thấy ít trường hợp CVST hơn đáng kể trong khi đã tiêm phòng cho nhiều người hơn.

Nếu tỷ lệ mắc cục máu đông tương tự ở Đức cũng xuất hiện ở Anh, thì đã phải có tới gần 200 người được chẩn đoán vì số lượng mũi tiêm đã sử dụng nhiều gấp 6 lần.

Hương Giang (theo: dailymail)