Vach chiêu con buôn gắn tem 'xịn' lên trái cây Trung Quốc

Những thông tin gần đây trên báo chí cho thấy trái cây Trung quốc chiếm 50% tại chợ đầu mối trong khi tại các chợ lẻ dường như số lượng lại có dấu hiệu giảm đi. Tuy nhiên, hầu hết những người bán hàng đều khẳng định không hề bán trái cây Trung Quốc mà chỉ bán táo, lê nhập từ Nhật, Mỹ.

Theo lời khẳng định của một tiểu thương ở chợ Văn Thánh (Bình Thạnh, TP.HCM), táo, lê, cam chị chỉ lấy từ công ty nhập khẩu, có dán tem đầy đủ. Thế nhưng theo quan sát, trong kệ trưng bày trái cây của chị, hình dạng cũng như màu sắc của các trái cây không đồng đều nhau, trái tròn, trái dài. Khi hỏi về lý do màu sắc cũng như sự đồng đều của các trái không trùng khớp thì tiểu thương này chỉ ậm ừ là do sắp xếp lẫn lộn các loại với nhau. 

Hô biến táo Trung Quốc thành táo Mỹ, táo Việt Nam bằng tem giả. Ảnh minh họa

Tuy nhiên, khi đem lê, táo được mua ở đây sang một sạp bán trái cây nhập khẩu uy tín tại chợ Thị Nghè thì chủ sạp này cho biết không hề có lê Nhật mà chủ yếu là lê Trung Quốc. Bởi lẽ, chỉ có trái lê Trung Quốc là có hình dạng tròn và màu trắng vàng nhạt giống sản phẩm của Việt Nam. Chủ sạp này cũng cho hay trái lê Nhật vào thị trường Việt Nam rất hiếm. Còn lê Australia thường có màu đỏ vàng, trái dài; lê Hàn Quốc quả tròn, vỏ màu vàng nhạt, thịt trắng, giòn, ngọt và nhiều nước.

Riêng về táo, chủ sạp này lý giải, gần đây, hầu như sạp trái cây nào bán táo cũng đều ghi xuất xứ từ Mỹ, New Zealand, Chile, thế nhưng len lỏi trong những mặt hàng này vẫn  khá nhiều sản phẩm kém chất lượng của Trung Quốc trà trộn. Bởi lẽ, nhiều chủ hàng ở đây sợ tâm lý tẩy chay hàng Trung Quốc nên đã tìm cách “lách” bằng cách dán tem, nhãn của châu Âu, Mỹ nhằm tạo sự an tâm cho người tiêu dùng.

Hoa quả Trung Quốc dán tem giả giả danh hoa quả Mỹ, Hàn. Ảnh minh họa

Một số người bán quả quyết cho rằng, hiện lê màu trắng vàng nhạt gần như 90% là hàng của Trung Quốc, chỉ 10% còn lại của Việt Nam nhưng chỉ người trong nghề mới dễ nhận biết. Riêng táo, chỉ cần nhìn màu sắc và hình dạng là người tiêu dùng có thể phân biệt được. Còn mặt hàng nho, Trung Quốc chỉ có sản phẩm nho đỏ là hay bị gắn tem Mỹ, còn nho đen thì Trung Quốc không trồng được.

Được biết, theo quy trình, hàng trái cây Trung Quốc sau khi được dỡ khỏi những xe container lớn sẽ chia nhỏ ra các xe tải cỡ nhỏ phân phối cho các chủ sạp ngay trong chợ Thủ Đức hoặc đưa đi các chợ đầu mối khác, hoặc về các tỉnh. Từ đây, hàng hóa bắt đầu được các chủ sạp, chủ xe xé lẻ và đưa ra chợ, điểm bán để bán cho người tiêu dùng.

 

 

Tại chợ đầu mối Thủ Đức, các thùng táo, lê, cam của Trung Quốc sau khi được bốc dỡ khỏi xe, chúng tôi quan sát thấy xuất hiện hai loại: một loại thùng bên trong đã được dán tem sẵn trên bề mặt từng trái với dòng chữ nổi bật là “two-cape” và một loại thùng bên trong không hề được dán nhãn sẵn. Một số chủ vựa ở đây cho biết để bán được hàng với giá cao, qua mặt người tiêu dùng, những loại trái cây này phải được dán các loại tem, nhãn ghi xuất xứ từ Mỹ trước khi ra chợ lẻ.

Ngoài việc bán theo thùng, tại chợ đầu mối, tiểu thương vẫn có thể mua lẻ vào cuối chợ từ 5-10kg tùy sức bán. Đây chính là thời điểm hàng Trung Quốc bị xóa dấu vết, khiến hàng ngoài thị trường không còn bất kỳ dấu vết, tem nhãn nào thể hiện được nguồn gốc hàng hóa có xuất xứ Trung Quốc.

Đó là lý do vì sao người bán hàng trái cây luôn khẳng định không hề nhập hoa quả Trung Quốc dù theo số liệu của Tổng cục Hải quan, trong năm 2013, táo là mặt hàng trái cây ngoại được nhập về có số lượng lớn nhất với hơn 72.000 tấn, tổng trị giá 23,8 triệu USD. Trong đó, có tới 53.000 tấn (chiếm 75% lượng táo nhập vào Việt Nam) là có xuất xứ từ Trung Quốc.

Trái cây Trung Quốc tràn ngập thị trường Việt. Ảnh minh họa

Còn trong tám tháng đầu năm 2014, lượng táo nhập khẩu từ Trung Quốc cũng chiếm tới 57% tổng lượng táo nhập khẩu. Mặt hàng cam có xuất xứ từ Trung Quốc chiếm tới 88% tổng lượng cam nhập về trong năm 2013. Ngoài ra, mặc dù nho Trung Quốc nhập vào thị trường nội địa có thấp hơn cam và táo nhưng cũng xấp xỉ 50% lượng nho được nhập khẩu.

Bàn về điều này, đại diện Công ty Rau quả Bình Thuận cũng cho biết thêm, hiện nay trái cây Trung Quốc đội lốt hàng Mỹ, Newzeland trên thị trường rất khó kiểm soát. Tuy nhiên, thông thường trái cây nhập khẩu từ Mỹ, Australia có tem sẵn khi được vận chuyển vào Việt Nam và có thêm mã vạch để truy xuất nguồn gốc. Còn trái cây Trung Quốc khi nhập qua Việt Nam thường không có mã vạch.

Thế nhưng điều bất ổn trên thị trường hiện nay là mỗi công ty nhập khẩu sẽ dán một loại tem riêng, nên khó phân biệt tem thật tem giả. Tuy nhiên, màu sắc và hình dạng trái cây là yếu tố quan trọng mà người tiêu dùng nên để ý. Thông thường trái cây Mỹ, Nhật, Hàn Quốc… có hình dạng, trọng lượng, màu sắc đậm hơn so với Trung Quốc. 

Minh Thùy

 (tổng hợp từ Vnexpress, Tuổi Trẻ)