Vì sao 'vũ khí giết người' của loài rắn quý hơn vàng?

Nhắc đến loài rắn, chúng ta thường nghĩ ngay đến những cú táp với tốc độ không tưởng hay nọc độc có khả năng gây chết người khủng khiếp.

Độc tố tấn công tế bào, thần kinh khiến nạn nhân của chúng từ đau đớn đến choáng váng, hoại tử và tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời (đối với người).

Theo các nhà khoa học, nọc rắn là tuyến chứa các chất độc của các loài rắn độc. Nọc, cũng giống như các loại dịch tiết dạng nước bọt khác, là chất tiền tiêu hóa để bắt đầu sự phân tách thức ăn thành các hợp chất hòa tan, hỗ trợ cho sự tiêu hóa.

Ngay cả những cú cắn của rắn không có nọc độc (giống như của cú cắn của bất kỳ động vật nào) đều gây ra tổn thương mô. Nọc rắn là các hỗn hợp phức tạp của các protein, và được lưu trữ trong các tuyến độc ở phía sau đầu.

Các protein này có thể là hỗn hợp của các độc tố thần kinh (tấn công hệ thần kinh), độc tố hoại máu (tấn công hệ tuần hoàn), độc tố tế bào, bungarotoxin (độc tố cạp nia) và nhiều loại độc tố khác có tác động tới cơ thể theo các cách thức khác nhau.

Mặc dù là thứ "vũ khí thầm lặng" có thể giết chết người, nhưng nọc rắn độc được xem là quý hơn vàng vì những tác dụng vô cùng to lớn của nó trong y học.

Đầu tiên, nó là nguyên liệu chế tạo ra huyết thanh chống rắn độc. Năm 1886, huyết thanh chống lại nọc độc rắn Kopra lần đầu tiên được sử dụng lâm sàng.

Từ đó cho đến nay, trên thế giới đã xuất hiện hơn 80 loại huyết thanh khác nhau chống lại nọc độc rắn, thực tế trong một thế kỷ đã chứng minh, đối với vết thương do rắn cắn, huyết thanh chống lại nọc độc của rắn vẫn là loài thuốc đặc thù được lựa chọn đầu tiên.

Thứ hai, nọc độc rắn còn có công dụng cầm máu và chống đông máu. Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng, nọc độc của rắn cạp nong có hiệu quả trị liệu rất tốt đối với các hiện tượng xuất huyết.

Dung môi mỡ axit amin được chiết xuất từ nọc độc rắn cạp nong có tác dụng trị liệu rõ ràng đối với các di chứng do tắc mạch máu đem lại như liệt nửa người, bệnh tim co thắt.

Ngoài ra, các nọc độc rắn khác nhau có tác dụng làm tê đối với các bộ phận khác nhau của cơ thể con người. Gần đây, người ta còn tiến hành thử nghiệm có hiệu quả đối với công dụng đặc thù của việc chống bệnh ung thư của nọc độc rắn.

 Lê Cao (T/h)