Việt Nam có hệ thống pháp lý cấm vũ khí hóa học sớm và đầy đủ nhất

Ngày 26/4, Tổ chức Cấm vũ khí hóa học (OPCW) sẽ tổ chức lễ kỷ niệm 20 năm ngày CWC có hiệu lực và cũng là 20 năm ngày thành lập OPCW có trụ sở tại TP. La Haye (Hà Lan).

Đây là dịp để cộng đồng quốc tế tri ân những nỗ lực của OPCW trong hai thập kỷ qua nhằm ngăn ngừa, xóa bỏ các loại vũ khí hóa học (VKHH) trên thế giới và thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực công nghiệp hóa chất vì mục đích hòa bình. Đồng thời, cùng chia sẻ những bài học kinh nghiệm, phương hướng và biện pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động của OPCW trong thời gian tới.

Việt Nam ký CWC ngay từ khi Công ước được mở ký năm 1993 và phê chuẩn Công ước vào tháng 8/1998. Kể từ đó đến nay, Việt Nam luôn là thành viên tích cực và tuân thủ đầy đủ các nghĩa vụ của quốc gia thành viên.

Quan hệ hợp tác Việt Nam-OPCW được đẩy mạnh, đặc biệt trong lĩnh vực tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của các ngành, đơn vị và doanh nghiệp liên quan, cũng như hợp tác đào tạo chuyên gia kỹ thuật.

Việt Nam thường xuyên có các chuyên gia kỹ thuật làm việc cho OPCW, đồng thời hợp tác và phối hợp tốt với OPCW trong việc đón các đoàn hỗ trợ kỹ thuật và thanh sát công nghiệp của OPCW đến các cơ sở công nghiệp hoá chất của Việt Nam và ban hành các văn bản quy phạm pháp luật quốc gia về việc thực hiện CWC.

Ngày 3/8/2005, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã ký Nghị định về việc thực hiện Công ước Cấm phát triển, sản xuất, tàng trữ, sử dụng và phá hủy vũ khí hóa học. Trong chuyến thăm Việt Nam năm 2006, Tổng Giám đốc OPCW Rogelio Pfirter đã nhận định: “Việt Nam là một trong số những nước có hệ thống quy định pháp lý ở cấp độ quốc gia sớm nhất và đầy đủ nhất liên quan đến việc thực hiện Công ước" và "điều đó thể hiện sự nghiêm túc trong việc thực hiện những cam kết mà Chính phủ Việt Nam đưa ra khi ký Công ước".

Thực hiện đường lối đối ngoại tích cực, chủ động hội nhập quốc tế, Việt Nam đã ứng cử và trở thành thành viên của Hội đồng Chấp hành OPCW nhiệm kỳ 2016-2018. Đây là một trong 4 cơ quan chính của OPCW, gồm 41 thành viên đến từ khắp các châu lục, có thẩm quyền quyết định các biện pháp cần thiết trong trường hợp quốc gia thành viên không tuân thủ CWC, xem xét trình hội nghị toàn thể các quốc gia thành viên phê duyệt ngân sách, chương trình hoạt động hàng năm của OPCW, phê duyệt chức vụ Tổng Giám đốc OPCW, cùng nhiều vấn đề quan trọng khác.

Trong quá trình tham gia của mình, Việt Nam luôn tích cực phối hợp cùng các nước thành viên khác đề cao ý nghĩa và sự cần thiết phải loại bỏ vũ khí hủy diệt hàng loạt nói chung và VKHH nói riêng trên thế giới, ủng hộ việc tuân thủ CWC và công việc của OPCW, lên án mọi hành động sử dụng VKHH, đồng thời cần bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của các quốc gia trong việc phát triển công nghiệp hóa chất vì mục đích hòa bình.

Trong thời gian tới, những nền tảng tích cực nói trên sẽ tiếp tục là tiền đề thuận lợi, quan trọng để Việt Nam tăng cường quan hệ hợp tác với OPCW, góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam và đóng góp vào công việc chung của cộng đồng quốc tế.

Ngày 13/11/1993, 130 quốc gia đã ký kết CWC tại Paris (Pháp). Đến năm 1997, Công ước này chính thức có hiệu lực và OPCW cũng đi vào hoạt động nhằm bảo đảm việc thực hiện Công ước một cách hiệu quả. CWC có 24 điều khoản và 3 phụ lục, với nội dung chính là: Cấm các nước phát triển, sản xuất hoặc yêu cầu sản xuất, tàng trữ và sử dụng VKHH; không được chuyển đổi trực tiếp hay gián tiếp VKHH sang nước khác; không tham gia vào các chiến dịch quân sự có sử dụng chất độc hoá học; không tài trợ, khuyến khích hay xúi giục nước khác tham gia vào các hoạt động bị cấm theo Công ước; các quốc gia thành viên được yêu cầu phá huỷ toàn bộ kho VKHH và các cơ sở sản xuất vũ khí hoá học mà họ sở hữu trong thời hạn không quá 10 năm sau khi thông qua Công ước. Đến nay đã có 192 nước (chiếm 98% dân số toàn cầu) trở thành thành viên của OPCW. Dưới vai trò giám sát của OPCW, thế giới đã tiêu hủy thành công gần 95% trên tổng số 70.000 tấn VKHH đã khai báo. Với những nỗ lực và đóng góp đối với sự nghiệp hòa bình và an ninh quốc tế đó, OPCW đã vinh dự nhận Giải Nobel Hòa bình năm 2013.

Theo báo Chính phủ