Việt Nam ghép tạng thành công từ người hiến đã bị chết não

Bệnh viện Việt Đức cho biết, bệnh viện này đã thực hiện thành công một loạt các ca phẫu thuật lấy – ghép nhiều tạng hết sức đặc biệt từ một người cho đa tạng bị chết não.

Theo GS. TS Trần Bình Giang - Giám đốc Bệnh viện Việt Đức, lần đầu tiên Bệnh viện Việt Đức thực hiện thành công kỹ thuật ghép hai phổi từ người cho chết não, với kíp mổ hoàn toàn là các bác sĩ của bệnh viện.

Ông cho biết, đây là một trường hợp hiến tạng, ca ghép đa tạng, ghép phổi vô cùng đặc biệt.

Người hiến tạng là nam giới 40 tuổi (Ninh Bình), tiền sử khỏe mạnh, chết não do bị phình mạch não vỡ, điều trị tích cực ở Bệnh viện Bạch Mai không có kết quả. Người nhà bệnh nhân cho biết, ngay từ khi khỏe mạnh, anh đã luôn tha thiết sẽ được hiến tạng nếu sau này có mệnh hệ gì không qua khỏi.

“Tới khi không may bị chết não, gia đình bệnh nhân đã thông qua Hội Chữ thập đỏ tỉnh Ninh Bình bày tỏ nguyện vọng được hiến tạng. Trung tâm điều phối ghép tạng quốc gia đã làm thủ tục điều phối bệnh nhân về Bệnh viện Việt Đức để hiến tạng”- GS. TS Trần Bình Giang cho biết.

Có được 6 tạng hiến gồm tim, 2 phổi, 1 gan, 2 thận, các bác sĩ đã tính toán rất kỹ việc ghép cho những bệnh nhân đang trong tình huống nguy kịch.

Theo thông tin của GS.TS Trần Bình Giang, bệnh nhân nhận phổi để ghép là nam giới tên N.V.Đ, 17 tuổi, được chuyển đến Bệnh viện Việt Đức từ Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai, trong tình trạng rất nặng, nằm trên giường thở ô xy liên tục, tình trạng suy dinh dưỡng rất nặng (chỉ số BMI = 13,3).

Bệnh nhân đã được sinh thiết và chẩn đoán xác định mắc Bệnh mô bào ở Phổi (một dạng bệnh ung thư rất đặc biệt – không có giải pháp điều trị triệt để), và được truyền hóa chất nhiều đợt.

Diễn biến bệnh lý của bệnh nhân nặng liên tục từ hơn 5 năm nay, với các biểu hiện của bệnh kén hóa và nhiễm trùng phổi rất nặng, đã phải mổ 1 bên phổi phải và bơm thuốc gây dính màng phổi bên trái do kén khí phổi vỡ tái diễn, và điều trị rất nhiều lần tại Bệnh viện Nhi Trung ương và gần đây là Bệnh viện Bạch Mai.

Kèm theo là các bệnh lý cơ quan khác, như sỏi thận phải (mổ 2016 ở Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức), sỏi trong gan (chưa có chỉ định can thiệp), suy chức năng gan do hóa chất.

“Tiên lượng tử vong của bệnh nhân rất cao trong một vài tháng. Giải pháp điều trị duy nhất trên thế giới là phẫu thuật ghép hai phổi. Hiện trạng của bệnh nhân rất phù hợp để thực hiện ngay phẫu thuật ghép phổi”- GS.TS Trần Bình Giang nói.

GS. TS Trần Bình Giang cho biết thêm, lần này bệnh nhân điều trị tại Trung tâm Hô hấp Bệnh viện Bạch mai hơn 20 ngày do đợt nhiễm trùng cấp các kén phổi, đã ổn định và có thể chuyển Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức xét ghép phổi. Trên phim chụp cắt lớp ngực, gần toàn bộ tổ chức phổi của bệnh nhân đã bị tiêu hủy hết thành các nang – kén khí, không còn hoạt động chức năng.

GS.TS Nguyễn Hữu Ước, Trưởng khoa Phẫu thuật Tim mạch Lồng ngực, người trực tiếp ghép phổi cho bệnh nhân cho hay, ca phẫu thuật ghép phổi bắt đầu được thực hiện từ 9 giờ, kết thúc lúc 23 giờ.

Hai ngày đầu sau ghép, tình trạng bệnh nhân ổn định như dự kiến; hoạt động phổi ghép tốt; mô phổi co hồi vừa với lồng ngực người nhận phổi, nên đã được ngừng ECMO, mổ đóng vết mổ ngực và mở khí quản chăm sóc phổi.

Sau 10 ngày diễn biến sức khoẻ bệnh nhân rất thuận lợi, các thông số chuyên môn liên quan đến phổi ghép đều tiến triển tốt. Chứng tỏ ca ghép hai phổi đã rất thành công về kỹ thuật.

Tuy nhiên theo GS.TS Nguyễn Hữu Ước, toàn trạng bệnh nhân còn rất nặng, và diễn biến hậu phẫu còn phức tạp do toàn trạng bệnh nhân quá suy kiệt và một số tổn thương phối hợp ở cơ quan khác. Đến hôm nay, bệnh nhân đã không còn phải thở máy.

Cũng trong ngày 24/12, Bệnh viện Nhi Đồng 2 TP.HCM đã công bố chính thức ca ghép tạng (thận) thành công từ một người cho bị chết não trước đó.

Theo đó, vào ngày 9.12, Bệnh viện Nhi đồng 2 nhận được thông tin có một trường hợp bệnh nhân bị chết não mong muốn được hiến tạng tại Trung tâm Điều phối Ghép tạng Quốc gia. Sau khi có thông tin bệnh viện đã lên kế hoạch sẵn sàng cho ca phẫu thuật này.

Sau khi làm các xét nghiệm, ngày 12/12, bệnh nhân Đ.V.H, sinh năm 2003, bị suy thận giai đoạn cuối được chọn nhập viện chuẩn bị sẵn sàng cho ca phẫu thuật ghép thận. Chiều cùng ngày, thận của người hiến chết não là anh D.H.Q, sinh năm 1975 được chuyển từ Bệnh viện Việt Đức- Hà Nội đến Bệnh viện Nhi đồng 2 bằng đường hàng không. Lúc này tại Bệnh viện Nhi đồng 2 mọi thứ đã chuẩn bị sẵn sàng cho ca phẫu thuật. Ca phẫu thuật được diễn ra từ 21h cùng ngày kéo dài đến 3h sáng ngày 13/12, với ê kíp mổ gồm GS.TS Trần Ngọc Sinh phẫu thuật chính, BS Phạm Ngọc Thạch, BS Phan Tấn Đức là các phẫu thuật viên.

Sau khi kết thúc ca phẫu thuật, các bác sĩ trong ê kíp phẫu thuật cho biết, thận ghép được hồng hào, tưới máu tốt, mở kẹp mạch máu và bắt đầu có nước tiểu. Đến nay bệnh nhân đã tỉnh táo hoàn toàn, sinh hiệu ổn định, được rút nội khí quản, siêu âm mạch máu sau mổ cho thấy thông tốt, thận được tưới máu tốt, các xét nghiệm về chức năng thận và sinh hóa máu của bệnh nhân đều bình thường.

Hiện tại bệnh nhân đang hồi phục rất tốt, đã ăn uống được bằng đường miệng. Tuy nhiên do thời gian vận chuyển tạng kéo dài nên thiếu máu lạnh thận kéo dài do đó bệnh nhân vẫn đang được các bác sĩ theo dõi và điều trị sau hậu phẫu tích cực. Mặc dù vậy với tình hình tiến triển tốt như hiện nay dự kiến sau khoảng 6 tháng nữa, bệnh nhân được ghép thận có thể đi học lại bình thường.

Hòa Lê (T/h)