Vụ sữa Ensure: Có dấu hiệu cạnh tranh không lành mạnh

Cuộc họp được tổ chức sau khi Ban Chỉ đạo quốc gia về chống buôn lậu, kinh doanh hàng giả, gian lận thương mại (Ban Chỉ đạo 389 T.Ư) có văn bản yêu cầu 3 bộ Tài chính, Công thương, Y tế làm rõ vấn đề trên (Thanh Niên đã phản ánh). Theo một thành viên dự họp, mặt hàng chất dinh dưỡng Ensure dạng nước được đưa ra ngoài thị trường tiêu thụ khi chưa có kết quả kiểm tra chất lượng và chưa được Bộ Y tế xác nhận công bố chất lượng sản phẩm. Nhà sản xuất (Công ty Abbott Laboratories - Mỹ) và nhà phân phối - Công ty TNHH dinh dưỡng 3A (Công ty 3A) có dấu hiệu tạo thế độc quyền, biểu hiện rõ nhất là Hãng Abbott từ năm 2013 cho in bổ sung trên nhãn hàng sản phẩm Ensure dòng chữ “not to be sold in Vietnam or Mexico” (không bán tại VN và Mexico), để tạo độc quyền, đội giá sản phẩm tại VN.

Theo bà Trần Phương Lan, đại diện Cục Quản lý cạnh tranh (Bộ Công thương), với việc làm trên Hãng Abbott và Công ty 3A dễ gây nhầm lẫn về chỉ dẫn địa lý cho người tiêu dùng. Đại diện Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ KH-CN khẳng định không bảo hộ nhãn hiệu “not to be sold in Vietnam or Mexico” mà chỉ bảo hộ cho nhãn Ensure. Nên việc Hãng Abbott in dòng chữ này có thể gây hiểu nhầm cho người tiêu dùng, cần phải xem xét.

Tiền lệ xấu

Trao đổi với PV Thanh Niên sau cuộc họp, ông Nguyễn Phú Cường, Vụ trưởng Vụ KH-CN Bộ Công thương, cho biết đây là sự việc tưởng nhỏ nhưng lại rất phức tạp, cần phải giải quyết vì không chỉ nó gây hiểu nhầm, phân vân với người tiêu dùng, mà nếu không xử lý rõ ràng sẽ tạo tiền lệ xấu cho nhiều doanh nghiệp (DN) ở những lĩnh vực khác, với những mặt hàng khác, có những hành vi tạo độc quyền, xâm hại lợi ích của người tiêu dùng. Ông Cường cho rằng, khi Hãng Abbott cho in dòng chữ trên để Công ty 3A nhập khẩu độc quyền loại Ensure nước không có dòng chữ này là “có ý đồ” và có tính phân biệt.

“Đây là vụ việc đầu tiên mà nếu như không giải quyết, tôi cho rằng, các cơ quan quản lý sau này sẽ liên tục gặp những trường hợp tương tự với các DN khác, nhãn hàng khác và như thế, cơ quan quản lý sẽ phải chạy theo các DN”, ông Cường nhấn mạnh.

Cùng quan điểm trên, ông Trần Việt Hưng, Phó trưởng phòng Sở hữu trí tuệ Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan, cho biết cuộc họp đi đến một vấn đề quan trọng là thống nhất phải tìm giải pháp hợp lý để bảo vệ lợi ích người tiêu dùng, tránh nguy cơ “lợi ích nhóm”, tạo thế độc quyền để tăng giá sản phẩm. “Nếu các hãng kinh doanh khác cũng làm tương tự như vậy, giao hết cho một nhà nhập khẩu chính thức thì sẽ gây thiệt hại vô cùng lớn cho người tiêu dùng”, ông Hưng nói. 

Theo ông Hưng, trước đây có tới 50 DN nhập khẩu hợp pháp mặt hàng chất dinh dưỡng Ensure, nộp thuế đầy đủ. Từ khi phát sinh việc Abbott giao cho Công ty 3A nhập khẩu độc quyền thì giá mặt hàng này gia tăng rất nhanh, như kết luận của Ban Chỉ đạo 389 T.Ư.