Tạo tác ngọc bích bí ẩn mang dấu vết của các vị thần cổ đại

Tờ Live Science đưa tin khoa học mới nhất về một tạo tác bí ẩn hình lõi ngô, có niên đại khoảng từ năm 900 đến năm 400 trước công nguyên, đã được phát hiện dưới một dòng suối thuộc Arroyo Pesquero ở Veracruz, Mexico. Đó là một viên cẩm thạch, một chất cứng hơn thép, có thiết kế kì quặc, khó có thể miêu tả bằng lời. Trên nó được khắc các hình chữ nhật, các đường chạm trổ và một hình nón, các nhà khảo cổ nói gọi một cách trừu tượng là nó trông giống như hình một lõi ngô.

Tin khoa học mới nhất về hiện vật ngọc bích mang dấu vết của các vị thần cổ đại

Nhóm khảo cổ đã viết trong một bài báo gần đây trên tạp chí Ancient Mesoamerica “đó là một mẫu vật khảo cổ lạ thường được rạo nên bởi chất ngọc bích lốm đốm màu nâu và trắng”. Jack Hunter, một thợ lặn với các dự án khảo cổ trên dòng sông Arroyo Pesquero, đã phát hiện những tạo tác kỳ lạ này vào năm 2012 trong khi lặn cùng với Jeffery Delsescaux ở độ lặn sâu dưới khoảng 2-3 mét so với bề mặt nước. Những người thợ lặn cho biết:"điều kiện dưới nước đặc biệt khó khăn, gần như không thể nhìn được mọi thứ và có rất nhiều vật cản, bao gồm cả các khúc gỗ lớn, mảnh vỡ nhỏ, một phần lá bị phân hủy và các loại thực vật khác”.

Các hiện vật này mang niên đại của một nền văn minh Olmec đang phát triển mạnh mẽ trong khu vực này. Những người Olmec xưa đã xây dựng những bức tượng đá đầu người khổng lồ và lập nên một thành phố hiện nay được gọi là "La Venta" cách khoảng 16 km về phía đông bắc của Arroyo Pesquero. Thành phố cổ đã từng có khoảng 10.000 người dân sinh sống, và chứa một kim tự tháp cao 34 m. Hiện vật với kích thước vào khoảng  8,7 cm chiều cao và rộng 2,5 cm đo được tại điểm rộng nhất, bởi vậy rất khó để giải mã được nó.

Tin khoa học về hiện vật mang vết tích của nền văn minh Olmec

Carl Wendt, một giáo sư tại trường đại học thuộc bang California, Fullerton người chỉ đứng đầu cuộc nghiên cứu cho biết: "Hình  thù của hiện vật tìm thấy khá khó khăn để giải thích, không thể xác định nó một cách rõ ràng. Theo tôi thì trông nó giống với hình một lõi ngô". Ngô cùng với đậu và bí, là một phần quan trọng có trong chế độ ăn uống của người dân Mesoamerica thời cổ đại. Hiện vật có thể đã hé mở một số sự tích bí ẩn thời cổ đại. Nhóm khảo cổ khẳng định  "Với hình thù hiện tại nhìn thấy,  nó chắc chắn có thể từng là vết tích của một bức thư xúi dục ẩn ý, và chúng tôi tin rằng nó có lẽ  được đi kèm với một đội ngũ cấp dưới và giữ vai trò như một biểu tượng của sức mạnh và quyền lực”.

Nhà khảo cổ Carl Wendt cho biết, cuối cùng thì  hiện vật được ném xuống dòng suối như một lễ vật hiến dâng tới các vị thần, thờ kính tổ tiên hay là một phép ma thuật. Trong hơn 50 năm qua, hàng nghìn hiện vật đã được tìm thấy tại dòng suối  thuộc Arroyo Pesquero  và chúng có thể là những gì còn sót lại của những lễ vật thời cổ đại. Dòng suối nơi mà các hiện vật được tìm thấy là nơi giao cắt giữa dòng nước ngọt và  mặn, sứa từ ngoài đại dương có thể bơi theo dòng chảy tới nơi đây trong mùa mưa lớn. Đối với nền văn minh Olmec, sự giao hợp giữa nguồn nước ngọt và mặn có tầm quan trọng rất lớn.

Tin khoa học giải mã những vết tích của nền văn minh Olmec thời cổ đại

Nhóm khảo cổ cho biết thêm: "trong khi nguồn nước ngọt đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống ngày nay thì đối với thời kỳ của nền văn minh Olmec sức ảnh hưởng của ngồn nước cũng vô cùng quan trọng, thậm chí nó còn mang biểu tượng cho vũ trụ, và là nơi lý tưởng cho những lễ nghi hay cúng bái vàng mã. Cho đến nay, các nhà khảo cổ không thể tìm thấy một kiến trúc nào ở vùng Arroyo Pesquero được tạo ra vào khoảng từ năm 900 đến năm 400 trước Công Nguyên. Thay vào đó, suối nước chính là tâm điểm để các nhà khảo cổ nghiên cứu, tìm kiếm vết tích cổ đại xưa. 

"Nước ngọt rất quan trọng với cuộc sống hàng ngày, tương đối khan hiếm đặc biệt ở một vùng đầm lầy. Bởi vậy mà suối và các nguồn nước ngọt khác chính là nơi thiêng liêng tế thần quan trọng của nghi lễ  Olmec". Carl Wendt đồng sáng lập nên dự án khảo cổ Arroyo Pesquero vào năm 2005 nhằm nghiên cứu vùng đất này một cách khoa học hơn. Trong khi hàng ngàn hiện vật đã được tìm thấy tại dòng suối nơi đây trong hơn 50 năm qua, thì cũng có nhiều chi tiết chưa rõ  nguồn gốc, một số chúng được tìm thấy từ những kẻ cướp hay trong các bộ sưu tập tư nhân.

Thùy Nguyễn