Bánh trung thu 'bẩn' lại vào dịp tung hoành, thận trọng khi chọn dùng

Bánh trung thu không rõ nguồn gốc xuất xứ 'tung hoành'

Tin tức trên báo VOV, mới đây nhất, Đội 6, thuộc phòng PC05 phối hợp với Đoàn kiểm tra liên ngành 389 số 2 TP Hà Nội tiến hành kiểm tra điểm tập kết hàng hoá tại số 46, ngõ 93/47 Yên Sở, quận Hoàng Mai, Hà Nội, do Phạm Ngọc Ánh làm chủ.

Tại đây, lực lượng chức năng đã thu giữ gần 4.500 chiếc bánh trung thu do nước ngoài sản xuất, không có hoá đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc xuất xứ. Loại bánh này có tên nước ngoài là Liu Xin Su (hay còn gọi là bánh trung thu trứng chảy). Đây là loại bánh mới xuất hiện trên thị trường, gây sốt trên “chợ mạng” dịp trước Trung thu, hiện với giá bán dao động từ 150.000- 260.000 đồng/hộp 6 bánh. Tuy nhiên, thực tế giá nhập vào chỉ rẻ bằng 1/3 giá bán ra.

Vì buôn bán siêu lợi nhuận, các đối tượng thường xuyên xé lẻ hàng vận chuyển, thay đổi điểm tập kết để qua mặt cơ quan chức năng. Theo tài liệu trinh sát của cơ quan công an, toàn bộ số bánh này được nhập lậu từ Trung Quốc qua đường tiểu ngạch ở Lào Cai để đưa vào nội địa tiêu thụ. Tuy nhiên, chưa cơ quan nào kiểm tra chất lượng để khẳng định loại bánh trung thu trứng chảy này ra sao.

Tương tự, lực lượng quản lý thị trường tỉnh Lạng Sơn đã kiểm tra, phát hiện một xe tải chở nhiều thùng các-tông chứa 300 cái bánh ngọt nhân trứng, nhãn hiệu Zhishi Liuxinsu, 820 cái bánh dẻo Mashu, toàn bộ do Trung Quốc sản xuất, lô hàng không có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc nhập khẩu hợp pháp.

Còn ghi nhận trên thị trường online tại thành phố Hồ Chí Minh của báo Sài Gòn Giải phóng, nhiều loại bánh trung thu không rõ nguồn gốc “siêu hot” với giá cả “siêu rẻ” cũng đang thu hút khách hàng trên khắp các trang mạng xã hội, website rao vặt... 

Nếu như năm ngoái loại bánh trung thu mini “siêu rẻ” làm mưa làm gió trên thị trường khắp trong Nam ngoài Bắc, thì năm nay, loại bánh trung thu tiểu lava trứng muối tan chảy (bánh trung thu trứng chảy) lại trở nên “hot” với người tiêu dùng và được quảng cáo rầm rộ thông qua mạng xã hội Facebook.

Tại nhiều tài khoản Facebook khác cũng rao bán loại bánh nói trên với giá 120.000 - 170.000 đồng/hộp, khách hàng đặt số lượng bao nhiêu cũng có và được giao hàng tận nơi. Một đầu mối giới thiệu, mỗi hộp bánh trung thu trứng chảy có 6 cái, một thùng 10 hộp.

Nếu lấy một thùng sẽ có giá sỉ là 80.000 đồng/hộp, lấy trên 100 hộp giá sẽ còn 73.000 đồng/hộp, lấy trên 200 hộp sẽ có giá 70.000 đồng/hộp. Đầu mối cũng khẳng định, bánh này thơm ngon, hàng cao cấp nhập từ Trung Quốc, hạn sử dụng một tháng, nên không sợ ế.

Trên các trang mạng xã hội, hầu hết các cửa hàng bán bánh trung thu online đều khẳng định bánh của mình an toàn thực phẩm. Công thức quảng cáo thường là “Bánh 100% nguồn gốc thực phẩm tự nhiên, không màu hóa học, nguyên liệu rõ ràng, không chất bảo quản”.

Tuy nhiên, để kiểm chứng những thông tin trên là cả một quá trình dài. Theo chỉ dẫn của những người làm bánh trung thu homemade (nhà làm), đến khu vực quanh chợ Kim Biên (quận 5) và chợ Bình Tây (quận 6) không quá khó để có thể mua đủ loại nguyên vật liệu làm bánh trung thu với mức giá rất rẻ. Thậm chí có cả nhân bánh được làm sẵn, với giá bán từ 60.000 - 100.000 đồng/kg, gồm các loại như đậu xanh, hạt sen, mè đen, thập cẩm.

Bánh trung thu không rõ nguồn gốc nguy cơ mất an toàn cao

Theo bác sĩ Đỗ Thị Ngọc Diệp, Chủ tịch Hội Dinh dưỡng và Thực phẩm TPHCM, với những chiếc bánh trung thu không rõ nguồn gốc thì nguy cơ mất vệ sinh an toàn thực phẩm rất lớn. Đặc biệt là những thành phần trong nhân bánh không được công bố là những chất gì, tem nhãn phụ không có, như đánh đố người tiêu dùng.

Những sản phẩm bánh trung thu không rõ nguồn gốc cũng như không có hạn sử dụng rất dễ gây nguy hại cho sức khỏe người tiêu dùng. Bởi những loại bánh này thường được làm bằng các loại nguyên liệu không bảo đảm an toàn và sử dụng nhiều phụ gia, như chất bảo quản, chất chống ôxy hóa, phẩm màu, hương liệu tổng hợp… để làm cho bánh đẹp, bắt mắt hơn. 

Còn theo PGS-TS Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng ban Quản lý an toàn thực phẩm (ATTP) TPHCM, không có luật nào cấm bán bánh trung thu siêu rẻ, chỉ có quyền nghi ngờ nhưng phải chờ kết quả kiểm tra. Trong quá trình kiểm tra phải phát hiện được đối tượng buôn bán, truy ngược lại nguồn gốc, sau đó đối chiếu hàng hóa có hóa đơn, chứng từ hay không, mới xử lý được.

Đối với các loại bánh “handmade” (làm thủ công gia đình), thường được làm với quy mô nhỏ, không đăng ký với cơ quan chức năng và chủ yếu bán qua mạng nên rất khó kiểm soát về chất lượng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ không đảm bảo an toàn thực phẩm là rất cao.

Kiểm soát chặt nhập lậu qua biên giới và trên thị trường  Phó giáo sư - tiến sĩ Phạm Khánh Phong Lan - Trưởng ban quản lý an toàn thực phẩm (ATTP) TP.HCM - cho biết, muốn bán ra thị trường, bánh trung thu phải đáp ứng các quy định về điều kiện vệ sinh ATTP, truy xuất được nguồn gốc để chịu trách nhiệm với người tiêu dùng và thậm chí nơi bán phải đóng thuế chứ không được phép tự ý bán tràn lan. Tuy nhiên, thực tế, cơ quan nhà nước vẫn chưa có cách quản lý hiệu quả bánh trung thu “nhà làm” bán trên mạng vì họ không có điểm tập kết, số lượng hàng nhỏ lẻ. Bà Lan cho rằng, người tiêu dùng nên tự bảo vệ mình trước, chỉ nên mua bánh từ những thương hiệu uy tín, có cửa hàng đàng hoàng, không nên mua sản phẩm không có bao bì, nhãn mác. Liên quan tới bánh trung thu, Tổng cục Quản lý thị trường cũng đã vừa có công văn yêu cầu các cục quản lý thị trường tỉnh, thành phố tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường trong dịp trước, trong và sau tết Trung thu năm 2019, bao gồm việc vận chuyển, sản xuất, kinh doanh các nguyên liệu làm bánh trung thu như nhân bánh, mứt bí, hạt dưa… để kịp thời ngăn chặn các hành vi nhập lậu, không rõ nguồn gốc, không đảm bảo chất lượng ATTP. Ông Trần Hữu Linh - Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý thị trường - cho biết, đã chỉ đạo cục quản lý thị trường các tỉnh biên giới và các tỉnh, thành phố dọc tuyến vận chuyển từ biên giới vào nội địa có phương án kiểm tra đột xuất, ngăn chặn và xử lý vi phạm về vận chuyển, kinh doanh các loại nhân bánh làm sẵn, bánh trung thu giá rẻ, bánh nghi ngờ có nguồn gốc từ nước ngoài nhập lậu, không rõ nguồn gốc, không bảo đảm ATTP; tăng cường công tác hậu kiểm ATTP thông qua việc lấy mẫu bánh, chỉ định để kiểm nghiệm các chỉ tiêu chất lượng và chỉ tiêu an toàn theo các quy chuẩn và tiêu chuẩn tương ứng.

An Dương (T/h)