Bộ Công Thương cũng không muốn điều hành giá xăng

Đại biểu “đòi nợ” Bộ trưởng

Vấn đề thu hút sự chú ý của các đại biểu và dư luận liên quan đến phần báo cáo và trả lời chất vấn đại biểu quốc hội của Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng trong phiên họp chiều qua 10/6 tập trung vào vấn đề sửa đổi Nghị định 84 và Bộ Công Thương được giao cầm trịch điều hành giá xăng dầu. Đây là thực hiện chỉ đạo của Phó thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải về dự thảo nghị định kinh doanh xăng dầu mới (thay thế Nghị định 84), Bộ Công Thương sẽ là cơ quan chủ trì điều hành giá bán lẻ xăng dầu, thay cho Bộ Tài chính.

Đại biểu Lê Thị Nga  - Đoàn Thái Nguyên chất vấn hai bộ trưởng Công Thương và Tài chính. Ảnh minh họa

Tại Nghị trường, Đại biểu Lê Thị Nga  - Đoàn Thái Nguyên cho rằng: “Đã nhiều lần tôi lên tiếng trước Quốc hội về những phản ánh của cử tri về thực trạng thiếu minh bạch, thiếu cạnh tranh, nhập nhằng lỗ lãi, về những dấu hiệu lợi ích nhóm trong quản lý thị trường, điều hành giá, kinh doanh xăng dầu. Bộ trưởng Công Thương và Tài chính cũng đã trả lời và quy khá nhiều lỗi cho Nghị định 84. Từ năm 2011 đến nay, hai Bộ trưởng đã nhiều lần hứa sửa đổ Nghị định này để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Tôi cũng đã nhiều lần kiên nhẫn “đòi nợ” lời hứa này nhưng đến hôm nay không có kết quả. Điều này cũng đồng nghĩa với việc là những hạn chế nêu trên vẫn tồn tại và thiệt hại nhất vẫn là người tiêu dùng. Cách sửa Nghị định này cũng rất khó hiểu. Cứ mấy tháng lại đưa ra bàn một lần xong lại để đấy”.

Đại biểu Lê Thị Nga chất vấn: “Xin hỏi hai bộ trưởng về trách nhiệm không thực hiện đúng lời hứa trước Quốc hội và cử tri cả nước về việc không thực hiện đúng tiến độ sửa đổi Nghị định 84, nhất là trong điều kiện yêu cầu sớm hoàn thiện thể chế để phục vụ phát triển kinh tế thị trường? Tôi cũng trân trọng gửi đến Thủ tướng câu hỏi này?”.

Bộ trưởng Tài chính cho là hợp lý

Bộ trưởng Bộ Tài Chính ông Đinh Tiến Dũng cho rằng, việc đó là phù hợp và thực hiện theo quy định của Luật Giá.

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng - Bộ Tài chính giải đáp thắc mắc của đại biểu Quốc hội. Ảnh minh họa

Theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, vừa qua trong điều hành thị trường xăng dầu, Nghị định 84 cơ bản đáp ứng yêu cầu theo cơ chế thị trường có sự quản lý Nhà nước. Một năm gần đây, việc điều hành xăng dầu cơ bản theo thị trường và người dân hiện cũng đã quen với việc giá xăng dầu điều chỉnh lên - xuống. Chúng ta cũng đã rút được cách điều hành giật cục, như có lúc cần kiềm chế lạm phát, lẽ ra giá tăng nhưng do phải giữ giá thấp nên khi “thả” giá xăng tăng cao giật cục. Thế nên nó tỏa động lực lan tỏa gây lạm phát cao.

“Thời gian qua, việc điều hành xăng dầu theo Nghị định 84 đã tránh cú sốc về giá cả”, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nói.

Cũng theo người đứng đầu ngành Tài chính, trong Nghị định 84, Quỹ bình ổn đã có tác dụng tốt trong điều hành giá. 5 tháng 2014 Bộ triệt để sử dụng quỹ bình ổn. Từ quý 3/2014 Bộ Tài chính đã công khai định kỳ về quỹ bình ổn giá xăng dầu.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Tài chính cũng cho biết, việc sửa Nghị định 84 là cần thiết nhằm điều hành giá xăng dầu mềm dẻo, sát thực tế hơn. Chính phủ giao Bộ Công Thương chủ trì, Bộ Tài chính phối hợp. Bộ Tài chính và Bộ Công Thương sẽ chỉnh sửa lần cuối, trong tháng 6 hoặc tháng 7 tới,  Nghị định 84 sửa đổi sẽ được ban hành theo hướng sát diễn biến thị trường hơn.

Bộ trưởng Công Thương nhận trách nhiệm

Giải đáp câu hỏi của Đại biểu Lê Thị Nga về việc: "Liệu việc này có làm nặng nề thêm tình trạng vừa đá bóng, vừa thổi còi của Bộ Công Thương hay không?". Bộ trưởng Công Thương ông Vũ Huy Hoàng cho rằng: “Bản thân Bộ Công thương cũng không muốn sự điều chỉnh này. Chúng tôi vẫn muốn duy trì và đề xuất Chính phủ duy trì việc Bộ Tài chính là cơ quan chủ trì việc điều hành giá và Bộ Công thương phối hợp như hiện nay. Thật ra, Bộ Tài chính cũng không phải là cơ quan quyết định giá xăng dầu, đây là cơ chế liên ngành chứ không phải một bộ quyết định được. Chúng tôi chấp hành quyết định của Chính phủ nếu phân công chúng tôi làm đầu mối trong điều hành giá, sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính”.

Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng - Bộ Công Thương nhận trách nhiệm trước Quốc hội về chậm ban hành Nghị định 84. Ảnh minh họa

Theo ông Hoàng, Bộ Tài chính quản lý, mỗi lần điều chỉnh giá đều hỏi ý kiến Bộ Công Thương. Nếu giá xăng được chuyển sang Bộ Công Thương thì ngược lại, cơ quan này vẫn phải hỏi Bộ Tài chính. "Nếu được thông qua thì hai Bộ chỉ đổi vai cho nhau theo cơ chế liên ngành chứ không phải một bộ quyết định được", ông Hoàng nói.

Liên quan đến việc chậm sửa đổi Nghị định 84, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng trả lời: “Với tư cách được Chính phủ giao là đơn vị đầu mối chúng tôi chúng tôi xin nhận trách nhiệm trước Quốc hội về việc chậm ban hành Nghị định này. Chúng tôi cũng xin hứa với Quốc hội, sau khi Chính phủ xem xét Tờ trình gần đây nhất thì sẽ cố gắng trong thời gian sớm nhất có thể ban hành Nghị định thay thế Nghị định 84, đáp ứng được các yêu cầu”.

Bộ Trưởng Vũ Huy Hoàng cho biết thêm, Nghị định 84 trong thời gian qua đã tạo tiền đề thuận lợi trong việc xây dựng cơ chế giá theo thị trường có quản lý của Nhà nước. Tuy nhiên, văn bản này còn tồn tại nhiều bất cập và đòi hỏi một cơ chế mới bám sát hơn diễn biến thị trường thế giới, tần suất, điều chỉnh giá ngắn hơn. Bên cạnh đó, cần tạo thêm điều kiện cho hoạt động kinh doanh xăng dầu, tránh độc quyền và cơ chế nhằm sử dụng hiệu quả hơn Quỹ Bình ổn xăng dầu.

Cũng theo Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng, việc sửa đổi Nghị định này sẽ theo hướng: Một là phải bám sát hơn diễn biến thị trường xăng dầu thế giới. Thứ hai, tạo thêm điều kiện cho hoạt động kinh doanh xăng dầu cạnh tranh hơn trong sự quản lý Nhà nước, thêm nhiều đầu mối kinh doanh xăng dầu, tránh độc quyền. Hiện nay, chúng ta mới có cơ chế kinh doanh xăng dầu đầu mối, tổng đại lý và đại lý bán lẻ, chưa đủ những hình thức để tạo thêm cơ chế cạnh tranh. Cho nên, phải thiết kế mạng lưới phân phối rộng khắp hơn và tạo điều kiện để cho người dân có thể tham gia kinh doanh.

Hồng Anh (T/h)