Buôn lậu, gian lận thương mại 'nóng' trên cả 3 tuyến đường

Đại dịch Covid-19 bùng phát trong 6 tháng đầu năm 2020 khiến các quốc gia trên thế giới đã sử dụng nhiều biện pháp nhằm kiểm soát dịch bệnh như đóng cửa biên giới, tạm ngừng các chuyến bay thương mại, cách ly, phong tỏa… ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh cũng như hoạt động xuất nhập khẩu; làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa của các nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam.

Tuy nhiên, theo báo cáo mới nhất từ Tổng cục Hải quan, mặc dù ảnh hưởng của dịch Covid-19 nhưng hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trong nửa đầu năm 2020 có diễn biến phức tạp nóng ở cả ba tuyến đường bộ, đường biển, hàng không và không chỉ ở kênh bán hàng trực tiếp mà còn diễn ra ở cả kênh bán hàng trực tuyến do sự phát triển của hoạt động thương mại điện tử.

Các đối tượng buôn lậu với nhiều phương thức và thủ đoạn tinh vi như: khai không đúng với thực tế hàng hoá; khai báo sai về tên hàng, mã số thuế, xuất xứ, số lượng, chất lượng, trị giá; sửa chữa, giả mạo hồ sơ, tự ý tiêu thụ hàng hóa khi chờ được cấp giấy chứng nhận kiểm định của cơ quan chức năng, điều chỉnh Manifest; đăng ký kiểm tra vào giờ cao điểm; “chọn luồng xanh, luồng vàng” để thông quan hàng hóa... đã làm ảnh hưởng đến số thu ngân sách, môi trường hoạt động kinh doanh, sản xuất hàng hoá trong nước, ảnh hưởng đến an ninh chính trị và an toàn xã hội.

Trước tình hình trên, với vai trò là cơ quan thường trực Ban chỉ đạo 389 của Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan đã tham mưu Bộ Tài chính phối hợp với các Bộ, Ngành, cơ quan chức năng tăng cường công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.

Ảnh minh họa 

Lực lượng chống buôn lậu ngành hải quan đã triển khai thực hiện kế hoạch cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trước, trong và sau Tết Nguyên đán Canh Tý 2020 theo chỉ đạo của Ban chỉ đạo 389 Quốc gia; Ban hành 03 kế hoạch lớn: triển khai công tác kiểm soát hải quan năm 2020; Kế hoạch kiểm soát chống buôn lậu hàng giả và hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ năm 2020; Kế hoạch điều tra xác minh với hoạt động sản xuất, gia công xuất khẩu vận chuyển đối với mặt hàng thuốc lá, xì gà, rượu bia giả mạo nhãn hiệu, gian lận xuất xứ, mã số mã vạch và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ…

Lãnh đạo Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo, hướng dẫn, cảnh báo các Cục Hải quan địa phương đấu tranh, phát hiện kịp thời các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại như cảnh báo vi phạm, rủi ro đối với hàng quá cảnh, tạm nhập tái xuất, xuất kho ngoại quan; phòng ngừa, ngăn chặn hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép lợn, các sản phẩm từ lợn qua biên giới; tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả đối với nhóm mặt hàng phòng chống dịch Covid-19; tăng cường kiểm tra, kiểm soát để phát hiện, bắt giữ, xử lý nghiêm các hành vi buôn lậu gạo qua biên giới...

Bên cạnh đó, lực lượng chống buôn lậu ngành hải quan đã triển khai chuyên đề nâng cao hiệu quả công tác thu thập thông tin nghiệp vụ hải quan từ nước ngoài. Tiếp tục triển khai các hoạt động hợp tác đa phương trong khuôn khổ các chương trình do Tổ chức Hải quan thế giới RILO AP –WCO tổ chức và điều phối…

Đồng thời, ngành hải quan cũng duy trì triển khai có hiệu quả hoạt động trực ban, giám sát trực tuyến; kết nối hệ thống camera giám sát tại phòng giám sát trực tuyến tới các cửa khẩu đảm bảo công tác chỉ huy của Tổng cục và giám sát, thường xuyên, liên tục 24/7; chú trọng ứng dụng CNTT, tăng cường sử dụng các trang thiết bị, kỹ thuật quản lý hiện đại trong hoạt động nghiệp vụ kiểm soát hải quan chủ động phòng ngừa, đấu tranh triệt để với các hoạt động buôn lậu...

Cũng theo Tổng cục Hải quan, sau khi Chính phủ nới lỏng giãn cách xã hội và thực hiện các biện pháp kích thích phát triển kinh tế, cho phép mở lại các cửa khẩu phụ biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc, tình buôn bán, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới có dấu hiệu gia tăng. Mặt hàng vi phạm chủ yếu gồm: đường cát, thuốc lá, bia, sữa bột, thuốc tân dược, mỹ phẩm, đồ điện tử mới, gia cầm, sản phẩm gia cầm, sừng động vật… được các đối tượng vận chuyển qua các tuyến: hàng không, cảng biển, bưu điện, đường mòn, lối mở biên giới đường bộ.

Hoạt động buôn bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy diễn ra rất phức tạp có chiều hướng tăng hơn so với tháng trước. Trong tháng tuyến hàng không bưu điện đã phát hiện nhiều vụ việc vận chuyển ma túy. Trên tuyến biên giới như các tỉnh Điện Biên, Nghệ An, Tây Ninh… tình hình vận chuyển trái phép các chất ma túy qua biên giới vào Việt Nam vẫn còn rất nóng và thủ đoạn của các đối tượng hết sức tinh vi, số lượng ma túy bị bắt giữ lớn…

Kết quả, tính từ 16/06/2020 đến 15/07/2020, toàn ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp, phát hiện, bắt giữ, tổng số 1.081 vụ việc vi phạm, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 111,884 tỷ đồng. Số thu ngân sách đạt 67,118 tỷ đồng. Ngành Hải quan cũng tiến hành khởi tố 04 vụ; chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 10 vụ.

Bảo Lâm