Cảnh báo: Tình trạng thiếu i-ốt ở Việt Nam đang ở mức báo động

Tình trạng thiếu i-ốt trầm trọng

Trong nhiều năm qua, theo báo Infonet, Việt Nam đã nỗ lực nhiều để cung cấp i-ốt cho toàn dân bằng cách áp dụng chiến lược tăng cường i-ốt vào toàn bộ muối. Kết quả là, hơn 90% các hộ gia đình được sử dụng muối iốt đầy đủ trong giai đoạn 2005-2006. Mức i-ốt niệu trung vị của phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ là đủ và tỷ lệ mắc mới bướu cổ trong trẻ em trong độ tuổi đi học là thấp hơn ngưỡng của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) 5%.

Tuy nhiên, những kết quả tốt này đã không được duy trì. Kể từ khi Chương trình Quốc gia Phòng chống các Rối loạn do Thiếu I-ốt bị rút khỏi Chương trình Mục tiêu y Quốc gia về Y tế vào năm 2005, việc thúc đẩy và hỗ trợ pháp lý cho muối tăng cường i-ốt và các hoạt động liên quan cũng đã ngừng lại. Tăng cường i-ốt vào muối cho người dân tiêu thụ không còn được coi là một nhiệm vụ ưu tiên.

Hậu quả là, lượng tiêu thụ muối i-ốt đã giảm một nửa, chỉ còn 45% trong năm 2011. Mức i-ốt niệu trung vị của phụ nữ Việt Nam trong độ tuổi sinh đẻ tại là 7,5 mcg/dl. Xin hãy nhớ rằng mức dưới 10 mcg là dấu hiệu cảnh báo sự phát triển đầy đủ của trẻ sơ sinh đang gặp nguy cơ.

Số liệu gần đây cho thấy: Chúng ta đang ở trong một tình trạng đáng lo ngại vì các rối loạn do thiếu iốt có thể sẽ quay lại Việt Nam. Trừ khi các hành động dự phòng được thực hiện kịp thời, nếu không các rối loạn do thiếu iốt có thể xảy ra, đặc biệt là ở các khu vực có nguy cơ cao như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đồng bằng sông Cửu Long và khu vực đông nam nơi việc tiêu thụ muối i-ốt đã giảm ở mức báo động .

Các chuyên gia cho rằng: Với mỗi đô la đầu tư vào dinh dưỡng iốt thì chúng ta sẽ tiết kiệm được 30 đô la thông qua khả năng học tập tốt hơn của trẻ em ở trường; tăng năng lực sản xuất của người lớn; và giảm chi phí chăm sóc sức khoẻ nhân dân.

Bướu cổ, thiểu năng tuyến giáp và giảm trí tuệ nếu thiếu i-ốt

Thông tin trên báo Sức khỏe & Đời sống, vai trò của i-ốt là rất quan trọng đối với sự phát triển cơ thể con người. I-ốt là vi chất quan trọng để tuyến giáp tổng hợp các hormon điều chỉnh quá trình phát triển của hệ thần kinh trung ương, phát triển hệ sinh dục và các bộ phận trong cơ thể như tim mạch, tiêu hóa, da - lông - tóc - móng, duy trì năng lượng cho cơ thể hoạt động...

Thiếu iốt ở thai phụ dễ xảy ra sảy thai, thai chết lưu hoặc sinh non, nếu thiếu iốt nặng trong giai đoạn mang thai trẻ sinh ra sẽ bị đần độn, câm, điếc và các dị tật bẩm sinh khác.

Còn đối vơi trẻ em sẽ gây chậm phát triển trí tuệ, chậm lớn, nói ngọng, nghễnh ngãng... Ngoài ra, thiếu iốt còn gây ra bướu cổ, thiểu năng tuyến giáp ảnh hưởng lớn đến sự phát triển và hoạt động của cơ thể, giảm khả năng lao động, mệt mỏi.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thiếu iốt, cho dù là thể nhẹ, cũng lấy mất của mỗi trẻ 13,5 điểm IQ, làm giảm năng lực học tập và trí tuệ của các em... Cũng theo WHO trên toàn thế giới từ năm 1993 đến năm 2003 có 707,7 triệu trẻ em từ 6-12 tuổi bị bướu cổ trên tổng số 848 triệu em, chiếm 83,5% tổng số trẻ em từ 6-12 tuổi. Trong đó Việt Nam nằm trong khu vực thiếu iốt có tỉ lệ rất cao chiếm tỷ lệ 95,7%.

Mặt khác, theo điều tra, gần 47% học sinh hoàn toàn không hiểu biết gì về lợi ích của chất này. Một số gia đình không có thói quen sử dụng muối iốt trong bữa ăn hàng ngày.

Theo các cuộc khảo sát, hiện nay có 90% các bậc cha mẹ hiểu rõ tác dụng của muối i-ốt nhưng chưa thực sự quan tâm. Cùng với đó, cuộc sống bận rộn khiến các gia đình ít khi đủ mặt trong 3 bữa ăn chính.

Vì vậy, lượng muối iốt được dùng trong các bữa ăn gia đình chưa đủ đáp ứng nhu cầu i-ốt của cơ thể. Trong khi đó, việc dùng muối iốt cho thức ăn chế biến sẵn trên đường phố và thức ăn công nghiệp (đồ hộp, đồ nguội) lại chưa được quan tâm.

Việc nâng cao ý thức sử dụng muối iốt trong cộng đồng hiện tại cần được đẩy mạnh. Bằng việc tuyên truyền về tác hại của thiếu muối i-ốt tới các bậc phụ huynh cũng như trong các trường học, tầm quan trọng của việc sử dụng muối iốt trong các bữa ăn hàng ngày tại gia đình hoặc trường học hay những nơi công cộng sẽ được quan tâm một cách đúng mức hơn. 

An Dương (T/h)