Chính phủ sẽ có nghị quyết riêng để gỡ khó cho các “ông lớn” tại “siêu Ủy ban”

Chính phủ vừa tổ chức cuộc họp trực tuyến với các bộ, ngành, tập đoàn, tổng công ty nhằm cho ý kiến về Dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động đầu tư của các tập đoàn, tổng công ty do Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước (UBQLVNN) tại doanh nghiệp làm đại diện chủ sở hữu.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hoà Bình nhấn mạnh UBQLVNN được thành lập và hoạt động theo chủ trương của Đảng về đổi mới, hoàn thiện thể chế về quản lý doanh nghiệp nhà nước (DNNN) tại Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết Trung ương 5, khóa XII; chỉ đạo của Bộ Chính trị; Luật Quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp (Luật số 69/2014/QH13) và các quy định của Chính phủ.

Thế nhưng, sau hơn một năm chuyển từ các bộ chủ quản về UBQLVNN  tại doanh nghiệp (còn được gọi là "siêu ủy ban"), các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) lớn vướng hàng loạt bất cập, thậm chí có nguy cơ dừng hoạt động. Một số DNNN xin chuyển về bộ chủ quản như trước kia.

Câu chuyện của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam không phải là một trong nhiều trường hợp doanh nghiệp gặp khó sau khi chuyển về "siêu Ủy ban". Ảnh minh họa

Tuy nhiên, câu chuyện của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam sau khi chuyển về "siêu Ủy ban" quản lý vốn lại khiến doanh nghiệp này đứng trước nguy cơ dừng chạy tàu vì không được giao vốn dự toán ngân sách năm 2020 cho việc bảo trì, đảm bảo an toàn chạy tàu do vướng Điều 49 Luật ngân sách nhà nước. Vì không còn là đơn vị trực thuộc Bộ Giao thông Vận tải nên doanh nghiệp này không được Bộ giao vốn.

Do đó, từ ngày 1/1/2020, 20 doanh nghiệp công ích thuộc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam không được ký kết hợp đồng, khiến cho trên 10.000 người không có tiền lương, nhiều

Câu chuyện của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam không phải là trường hợp khó khăn, bế tắc duy nhất của các doanh nghiệp sau khi chuyển về siêu Ủy ban quản lý vốn. Hiện nhiều tập đoàn, tổng công ty với số vốn và tài sản lên đến hàng triệu tỷ đồng đang phải loay hoay với hàng loạt dự án quan trọng của quốc gia từ đường sắt, cao tốc, thủy điện, cầu cảng… trong thế đói vốn, ách tắc vì chuyển về siêu Ủy ban.

Tổng công ty đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) sau khi chuyển giao từ Bộ Giao thông Vận tải sang “siêu Ủy ban”, từ tháng 9/2018 đến nay đơn vị này vẫn chưa xác định được bên nào là cơ quan chủ trì xử lý các vấn đề của VEC.

Việc này dẫn tới các vấn đề hệ trọng như giao kế hoạch vốn đầu tư công, điều chỉnh dự án đầu tư, điều chỉnh hiệp định vay, kế hoạch lựa chọn nhà thầu với các gói thầu mới... mà VEC đệ trình đều đang đình trệ. Tại dự án Cao tốc Bến Lức - Long Thành (vay vốn Ngân hàng Phát triển châu Á - ADB) từ tháng 1/2019 đến nay chưa được giao vốn đầu tư công (cho phần vốn đối ứng), ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ thi công, giải ngân, phát sinh nhiều khiếu kiện từ các nhà thầu.

Cùng với đó, vướng mắc về việc giao vốn ODA do quá trình tái cơ cấu 5 dự án cao tốc khác của VEC khiến dự án này tắc vốn đủ mọi bề.

“Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đặc biệt quan tâm, tập trung chỉ đạo, điều hành xử lý vấn đề này. Trong năm 2019 và những tháng đầu năm 2020, lãnh đạo Chính phủ đã có nhiều cuộc họp với UBQLVNN, các tập đoàn, tổng công ty để cho ý kiến, chỉ đạo, tháo gỡ vướng mắc. Chính phủ đã giao, chỉ đạo Bộ KH&ĐT, UBQLVNN, các bộ, cơ quan khẩn trương xây dựng dự thảo Nghị quyết này”, Phó Thủ tướng Thường trực chỉ rõ.

Về yêu cầu tiếp thu, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết này, Phó Thủ tướng Thường trực yêu cầu các bộ, cơ quan liên quan tập trung nguồn lực, khẩn trương thực hiện ngay các nhiệm vụ được giao.

Theo đó, UBQLVNN, các bộ, cơ quan liên quan có trách nhiệm và chủ động phối hợp với Bộ KH&ĐT, trực tiếp làm việc để xử lý từng vấn đề thuộc trách nhiệm; rà soát lại toàn bộ các vướng mắc trong hoạt động đầu tư của các tập đoàn, tổng công ty. Kiến nghị Chính phủ xử lý dứt điểm các vướng mắc theo đúng thẩm quyền chỉ đạo, điều hành của Chính phủ.

UBQLVNN phải chủ động phối hợp với Bộ KH&ĐT, chịu trách nhiệm về các kiến nghị Chính phủ trong dự thảo Nghị quyết bảo đảm giải quyết dứt điểm các vướng mắc trong hoạt động đầu tư của các tập đoàn, tổng công ty. Rà soát, kiến nghị cụ thể đối với các vấn đề vướng mắc, cần sửa đổi, bổ sung các luật, Nghị quyết của Quốc hội, Nghị định của Chính phủ, Thông tư của các bộ, không nêu chung chung như “vướng mắc do quy định của pháp luật”...

Về các vấn đề cụ thể đề xuất với Chính phủ, Phó Thủ tướng Thường trực nhấn mạnh Bộ KH&ĐT nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của VPCP, các bộ, cơ quan liên quan hoàn thiện dự thảo Nghị quyết theo hướng xử lý từng vướng mắc về các vấn đề như: thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của cơ quan quản lý nhà nước về đầu tư (theo Luật Đầu tư) dự án dưới 5.000 tỷ đồng thực hiện trên địa bàn nhiều địa phương; trình tự, thẩm quyền quyết định đầu tư của DN, phê duyệt của UBQLVNN (theo quy định của Luật 69/2014/QH13) đối với các dự án thuộc thẩm quyền, trách nhiệm phê duyệt của UBQLVNN.

Việc lập hồ sơ dự án, báo cáo khả thi, tiền khả thi, hồ sơ quyết định đầu tư, phê duyệt đầu tư (của DN, UBQLVNN), quyết định chủ trương đầu tư của cơ quan quản lý nhà nước về đầu tư thực hiện theo quy định tương ứng của Luật 69/2014/QH13, Luật 67/2014/QH13, Luật Xây dựng và quy định của pháp luật liên quan.

Vũ Đậu