Chủ động phòng ngừa bệnh lây từ động vật và công trùng

Tại tỉnh Hải Dương, Chủ tịch UBND vừa yêu cầu Sở: Y tế, Giáo dục và Đào tạo, Tài chính, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Thông tin và Truyền thông cùng UBND các huyện, thành phố, thị xã tăng cường phòng chống bệnh truyền nhiễm dịp Tết Ất Tỵ và mùa lễ hội năm 2025.

Dịp Tết Ất Tỵ và mùa lễ hội đầu năm, nhu cầu giao thương, du lịch và sử dụng thực phẩm từ gia súc, gia cầm tăng cao. Cùng với diễn biến thời tiết mùa đông xuân, khí hậu nồm ẩm tạo điều kiện cho các tác nhân gây bệnh truyền nhiễm lây lan, nhất là các bệnh lây qua đường hô hấp, tiêu hoá, lây truyền từ động vật sang người.

Vị này, cũng yêu cầu các cơ quan, đơn vị quán triệt, thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Y tế và các bộ, ngành có liên quan về công tác y tế, phòng chống bệnh truyền nhiễm, bảo đảm việc tổ chức và đón Tết Ất Tỵ 2025 vui tươi, lành mạnh, an toàn, tiết kiệm.

Tương tự, tại Tỉnh Bắc Giang, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Sở Y tế chỉ đạo các đơn vị trong ngành tăng cường giám sát, điều tra dịch tễ các trường hợp nghi nhiễm cúm gia cầm, phát hiện sớm các trường hợp viêm đường hô hấp cấp tính, hội chứng viêm phổi nặng do vi rút và hội chứng cúm để phát hiện kịp thời ca bệnh cúm A(H5N1).

Phối hợp chặt chẽ với các ngành liên quan, các địa phương xử lý sớm, triệt để ổ dịch ngay từ khi phát hiện. Chỉ đạo các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh sẵn sàng thu dung, cách ly, điều trị theo quy định của Bộ Y tế; đảm bảo đầy đủ thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế, hóa chất, sinh phẩm phục vụ khám bệnh, chữa bệnh và phòng, chống dịch.

Bảo đảm đầy đủ thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế, hóa chất, sinh phẩm phục vụ khám bệnh, chữa bệnh và phòng, chống dịch.

Khi phát hiện trường hợp mắc/nghi ngờ phải thông báo ngay cho Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh để có các biện pháp phòng, chống dịch kịp thời và lấy mẫu xét nghiệm gửi về Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương xét nghiệm chẩn đoán xác định; quản lý ca bệnh và xử lý không để bệnh lây lan ra cộng đồng.

BS Phạm Hồng Thuyết, Quản lý Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết Tổ chức Y tế thế giới (WHO) thống kê 70% bệnh truyền nhiễm nguy hiểm mới nổi có nguồn gốc từ động vật. Mầm bệnh có thể dễ dàng lây lan trong môi trường tụ tập đông người, giao thương, thời tiết thay đổi bất thường. Bác sĩ liệt kê các loài vật dễ lây truyền bệnh sang người vào dịp Tết, khuyến cáo người dân chủ động phòng ngừa.

Muỗi là vật trung gian của nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như sốt xuất huyết, viêm não Nhật Bản, sốt rét, sốt vàng... Trong đó, sốt xuất huyết là một trong 10 gánh nặng y tế toàn cầu, theo WHO. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, sốt xuất huyết có thể dẫn đến giảm tiểu cầu, cô đặc máu, suy đa tạng... Một người có thể mắc sốt xuất huyết bốn lần, lần sau thường nặng hơn lần trước.

Còn viêm não Nhật Bản nếu không điều trị kịp thời có nguy cơ tử vong lên đến 30%. Tỷ lệ di chứng do viêm não Nhật Bản lên đến 50% với các ảnh hưởng lâu dài như co giật, mất thính lực, thị lực, trí nhớ...

Muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết chủ yếu là muỗi aedes aegypti, thường trú ngụ trong nhà ở các góc tối tăm hoặc các vũng nước đọng, chum lọ... quanh nhà. Trong khí hậu nóng ẩm, loại muỗi này có thể sống đến ba tháng. Muỗi gây viêm não Nhật Bản là muỗi Culex, thường được tìm thấy ở vùng thôn quê, quanh các đồng lúa, mương rãnh, ưa các khu vực nước trong.

Để phòng bệnh, bên cạnh các biện pháp ngủ màn, mặc quần áo dài tay, tránh muỗi đốt, BS Thuyết khuyến cáo người dân cần rà soát sổ tiêm và tiêm ngừa vaccine viêm não Nhật Bản và sốt xuất huyết.

Chó và mèo là nhóm động vật lây truyền dại chủ yếu tại Việt Nam, chiếm hơn 97% ca bệnh. Virus dại xâm nhập qua vết cắn, cào hoặc hành động liếm vào vết thương hở.

Dại không có thuốc điều trị đặc hiệu. Khi phát bệnh, tỷ lệ tử vong gần 100%. Tiêm phòng vaccine và huyết thanh là biện pháp duy nhất hiện có để chủ động phòng bệnh.

Phác đồ tiêm dại khi bị phơi nhiễm gồm 3-5 mũi tùy đường tiêm, tình trạng vết thương, con vật... Bên cạnh việc tiêm ngừa khi bị cắn, cào, BS Thuyết cho biết vaccine dại có thể tiêm dự phòng trước khi có vết thương, giúp người dân chủ động phòng bệnh, giảm số mũi tiêm khi bị phơi nhiễm. Phác đồ tiêm dự phòng gồm 3 mũi, chỉ cần tiêm thêm 2 mũi khi có vết thương, không cần tiêm huyết thanh.

 Thanh Hiền (t/h)