Chuyên gia cảnh báo tín dụng đen len lỏi vào hệ thống ngân hàng

Bên lề tọa đàm công bố báo cáo kinh tế quý I của Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) ngày 11/4, TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia kinh tế bày tỏ sự lạc quan về tăng trưởng của Việt Nam trong quý I/2019. "Nền kinh tế Việt Nam tiếp tục phát triển tốt trong sự ổn định. Lạm phát vẫn được kiểm soát ở mức dưới 4%. Hệ thống ngân hàng không bị xáo trộn, khủng hoảng nhưng lãi suất còn cao. Chính phủ mong muốn ngân hàng giảm lãi suất cho vay, nhưng đó là vấn đề khó, liên quan đến nợ xấu", ông nói.

Là cố vấn cấp cao của HĐQT Ngân hàng Thương mại cổ phần Quốc dân, thường xuyên tiếp xúc với tín dụng, ông Hiếu chia sẻ thời gian gần đây tín dụng đen đã len lỏi cả vào hệ thống ngân hàng.

“Tín dụng đen giờ đây không chỉ là nguồn vốn tín dụng tác động đến những người có thu nhập thấp, thiếu hiểu biết hay vùng sâu vùng xa nghèo khó. Gần đây, tín dụng đen đã có hiện tượng tấn công hệ thống ngân hàng”, TS Hiếu nói.

TS. Nguyễn Trí Hiếu bày tỏ sự ngạc nhiên về hoạt động của tín dụng đen trong thời gian gần đây. “Gần đây, một vài nhóm người gửi tiền vào ngân hàng, sử dụng sổ tiết kiệm của ngân hàng để thế chấp cho một bên thứ ba”, ông Hiếu thông tin và nhận định đây là điều không bình thường.

Sự bất thường này xuất phát ở chỗ sau khi bên thứ ba đã vay tiền, nhóm người này dùng những xảo thuật để chối bỏ trách nhiệm thế chấp tiền gửi đó cho ngân hàng bằng nhiều cách. Một số cán bộ ngân hàng vì lòng tin đã lơ là chủ quan, khiến nhóm người này đòi lại khoản tiền đó từ ngân hàng.

Vị cố vấn này nhận định vốn tín dụng đen có thể là nguồn vốn trong nước, cũng có thể là nguồn vốn từ ngoài vào. Họ dùng những nguồn vốn đó để cho vay, thu về từ 4 đến 7 lần trên vốn đã bỏ ra, và dùng chúng để tấn công hệ thống ngân hàng.

“Tín dụng đen bây giờ không chỉ là việc vay nóng với lãi suất cao. Cả hệ thống chính trị, kinh tế, ngân hàng cũng cần phải cảnh giác với những dòng vốn đang len lỏi vào nền kinh tế Việt Nam”, ông nói thêm.

Hơn nữa, về vấn đề lãi suất, với mức lạm phát gần 4%, các ngân hàng đang cho vay kỳ hạn 12 tháng với lãi suất khoảng 8% và khó có thể giảm được. Nhưng ngoài vấn đề chi phí và lạm phát đang đẩy lãi suất lên, thì nợ xấu cũng là vấn đề đáng lo ngại. Nợ xấu trong hệ thống ngân hàng còn rất lớn, chừng nào nợ xấu còn thì ngân hàng vẫn phải "nuôi nợ xấu".

Ngân hàng đang phải nuôi những "tài sản không sinh lời". Tài sản đó có thể gây ra khủng hoảng lớn: "Nếu tôi có 100 đồng nợ và phải trả 8 đồng cho 100 đồng đó mà lại không sinh lợi. Đáng lẽ phải sinh lợi ra 10 đồng để lãi 2 đồng vả trả 8 đồng phí. Nhưng nợ xấu thì không có lãi và thiệt 8 đồng, đó là những tài sản xấu. Sổ sách rất đẹp nhưng dòng tiền thực thì không có!", TS. Nguyễn Trí Hiếu giải thích.

Thảo Nguyên