Chuyên gia y tế khuyến cáo chế độ ăn giúp tránh thừa cân và béo phì

Mới đây, nam bệnh nhân N.V.P. (25 tuổi, Hà Nội) nặng 175kg nhập viện Bệnh viện (BV) Nội tiết Trung ương (T.Ư) trong tình trạng khó thở, suy tim và phù to hai chân dẫn đến không thể di chuyển, được chẩn đoán béo phì, gout mạn tính cách đây 10 năm. 2 tuần trước khi nhập viện, bệnh nhân tăng cân không kiểm soát hơn 10kg do sử dụng nhiều đồ uống ngọt (trà sữa, nước ngọt,…).

Bác sĩ Nguyễn Đăng Quân - Phó Trưởng khoa Điều trị tích cực, BV Nội tiết T.Ư cho biết, bệnh nhân P. được chẩn đoán mắc hội chứng ngừng thở khi ngủ. Hội chứng này thường gặp ở những bệnh nhân có tiền sử mắc các bệnh tim mạch, rối loạn chuyển hoá như: béo phì, gout, đái tháo đường type 2, tăng huyết áp, suy tim, tai biến mạch máu não…

“Ở người thừa cân, béo phì, lượng mỡ được phân bố nhiều xung quanh khu vực đường hô hấp trên dẫn tới hẹp đường thở. Điều này góp phần làm tăng chèn ép đường thở khi ngủ. Ngoài ra, lượng mỡ tập trung tại vùng ngực và bụng cũng là nguyên nhân làm giảm dung tích phổi và làm tăng nhu cầu oxy.

Do đó, ngừng thở khi ngủ tắc nghẽn là bệnh thường gặp nhất, đặc biệt là những bệnh nhân thừa cân và béo phì. Nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như: nhồi biến cơ tim, tai biến mạch máu não, tăng huyết áp” - bác sĩ Nguyễn Đăng Quân cảnh báo.

Thừa cân và béo phì gây nhiều biến chứng tiềm ẩn. (Ảnh minh họa).

Nghiên cứu mới được thực hiện bởi các nhà khoa học Serbia đăng trên tạp chí Biomolecules and Biomedicine, phân tích dữ liệu hơn 245.000 bệnh nhân nữ phát hiện ra rằng các yếu tố liên quan đến béo phì và hội chứng chuyển hóa có thể làm tăng đáng kể khả năng phát triển ung thư nội mạc tử cung và ung thư vú ở phụ nữ sau mãn kinh.

Nghiên cứu cho thấy, mỗi 5 kg cân nặng tăng thêm, nguy cơ phát triển ung thư ở bất kỳ vị trí nào trong cơ thể cũng tăng trung bình 11%. Đáng chú ý, nghiên cứu chỉ ra hơn 50% bệnh nhân mới được chẩn đoán mắc ung thư nội mạc tử cung bị béo phì. Những bệnh nhân này còn đối mặt nguy cơ tử vong cao hơn đáng kể so với người có cân nặng bình thường.

Nghiên cứu cho thấy mối liên hệ chặt chẽ giữa chỉ số khối cơ thể (BMI) cao và nguy cơ ung thư vú ở phụ nữ sau mãn kinh. Những phụ nữ béo phì có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn tới 82% so với những người có cân nặng bình thường. Các nhà nghiên cứu giải thích, cơ chế đằng sau mối liên hệ này có thể là do tình trạng "độc tính lipid" trong mô mỡ. Sự tích tụ quá nhiều chất béo dễ gây tổn thương màng tế bào và làm trầm trọng thêm quá trình viêm. Về lâu dài, điều này có thể dẫn đến tổn thương ADN do oxy hóa và cuối cùng là sự phát triển của tế bào ung thư.

Chính vì vậy, các chuyên gia nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì cân nặng ổn định, đặc biệt đối với phụ nữ sau mãn kinh. Để giảm nguy cơ, nghiên cứu khuyến nghị phụ nữ béo phì nên ưu tiên chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, trong một số trường hợp nên sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để kiểm soát cholesterol và lượng đường trong máu.

Thanh Hiền (t/h)