Công dụng thanh nhiệt vượt trội của sắn dây và cách dùng đúng theo khuyến cáo chuyên gia
07:05 21/10/2025(VietQ.vn) - Được chế biến thành dạng bột mịn màu trắng, bột sắn dây hiện được nhiều người dùng như “thực phẩm giải độc”. Tuy nhiên theo các chuyên gia cảnh báo cần uống đúng cách để đạt hiệu quả tránh hiểu nhầm thành “thần dược”.
Bộ Y tế thông báo thu hồi giấy đăng ký lưu hành 7 loại thuốc
Cao Bằng tăng cường kiểm soát thị trường, liên tiếp phát hiện các vụ buôn lậu quy mô lớn
ASTM hoàn thiện khung tiêu chuẩn cho dầu thải từ nhựa
Bác sĩ Hoàng Khánh Toàn, nguyên Chủ nhiệm khoa Y học Cổ truyền, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, cho biết bột sắn dây là loại tinh bột thơm ngon, giàu dưỡng chất, được chiết xuất từ củ cây sắn dây. Tinh bột sắn dây qua quá trình chế biến tỉ mỉ cho ra thành phẩm là một loại bột màu trắng đa năng với vô số lợi ích cho sức khỏe. Nhờ đặc tính giải độc vượt trội khiến bột sắn dây trở thành sự bổ sung có giá trị cho chế độ chăm sóc sức khỏe của nhiều người.
Theo Y học cổ truyền, sắn dây còn có tên gọi cát căn, là vị thuốc có công dụng thanh nhiệt, sinh tân, giúp kiện tỳ, giải thử nhiệt (nắng nóng), giải rượu… Lâu nay trong dân gian, nước uống sắn dây được dùng khá phổ biến để trị các chứng bệnh biểu nhiệt, tiêu chảy, nóng bứt rứt,…Nhờ đặc trưng là vị ngọt, trung tính và làm mát nên công dụng được chú ý nhất của bột sắn dây là khả năng thanh nhiệt, thải độc cơ thể và cải thiện tiêu hóa.
Bên cạnh đó, giá trị dinh dưỡng của bột sắn dây còn giúp bảo vệ tim mạch, ngăn ngừa rối loạn nhịp tim nhờ có chứa hoạt chất Puerarin. Trong tinh bột sắn dây còn chứa phytoestrogen tự nhiên được gọi là isoflavone, giúp cân bằng hormone trong cơ thể. Genistein - một thành phần khác của tinh bột sắn dây còn giúp làm giảm căng thẳng oxy hóa và có thể hỗ trợ giảm mỡ bụng.
Dùng sắn dây cần đúng cách để đảm bảo sức khỏe. Ảnh minh họa
Khi bắt đầu hành trình làm sạch và phục hồi cơ thể có thể khai thác tối đa khả năng giải độc của tinh bột sắn dây. Cho dù thưởng thức bột sắn dây như một thức uống ngon miệng hay làm mặt nạ chăm sóc da trẻ hóa thì bột sắn dây đều có khả năng mở ra vô số lợi ích cho sức khỏe.
Tuy nhiên, theo Công ty Cổ Phần Dược Phẩm FPT Long Châu, do sắn dây có khả năng thải các độc tố có hại, phục hồi sức khỏe và tinh thần. Để khai thác tối đa lợi ích của sắn dây trong hành trình thải độc, điều quan trọng là phải hiểu cách kết hợp nó vào chế độ ăn uống một cách hiệu quả.
Mặc dù bột sắn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng điều quan trọng cần lưu ý. Đây là một vị thuốc thanh nhiệt với chỉ định và chống chỉ định cụ thể. Nếu có dự định kết hợp sắn vào thói quen chăm sóc sức khỏe lâu dài nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo nó phù hợp với các mục tiêu sức khỏe riêng.
Đặc biệt giải độc cơ thể bằng bột sắn dây có thể là một cách hiệu quả để loại bỏ độc tố và tăng cường sức khỏe, nhưng điều cần thiết là phải thực hiện đúng. Để đạt được kết quả tốt nhất và tránh những tác dụng phụ tiềm ẩn nên tinh ý khi lựa chọn sắn dây. Do bột sắn dây chất lượng có màu trắng tinh, hạt to, mép sắc. Nó tỏa ra mùi thơm tự nhiên, đặc trưng và vẫn khô, không có độ ẩm dư thừa. Nếu là bột kém chất lượng có thể có màu xỉn, hạt nhỏ, mùi nồng và thiếu mùi thơm tự nhiên đặc trưng của bột sắn.
Nên kiểm tra nước trong quá trình pha để biết bột sắn có chất lượng hay không. Trộn bột sắn dây với một cốc nước lọc nguyên chất hoặc nước đun sôi để nguội. Sau đó, đổ nước sang cốc khác và quan sát đáy cốc nơi nước vừa được đổ. Nếu không còn dư lượng thì có bột sắn chất lượng tốt.
Ngoài ra nấu bột sắn trong nước sẽ tạo ra dung dịch trong suốt đến mức bạn có thể nhìn thấy đáy nồi. Bột sắn giả kém chất lượng sẽ không cho độ trong như nhau.
Nên thử vị giác bằng cách cắn một miếng nhỏ tinh bột sắn. Nếu ban đầu cảm thấy hơi ấm nhẹ, sau đó tan nhanh trên lưỡi, mang lại hương vị mềm, không sạn và thơm thì đó là tinh bột sắn nguyên chất.
Thời điểm tiêu thụ bột sắn là rất quan trọng. Những người bị huyết áp thấp hoặc những người có thể trạng yếu hơn nên tránh dùng bột sắn dây vào buổi sáng. Nếu dùng với mục đích giải độc thì uống vào buổi tối nhìn chung sẽ phù hợp hơn.
Nên lưu ý khi uống. Mỗi ngày không uống quá 1 ly bột sắn dây. Mặc dù bạn có thể thêm một lượng nhỏ đường để ngon miệng hơn nhưng hãy tránh làm ngọt quá mức.
Do đặc tính hàn của sắn dây, điều quan trọng cần lưu ý là trẻ em không nên dùng bột sắn sống. Thay vào đó, nên đun sôi để ngăn ngừa các vấn đề tiềm ẩn như cảm lạnh hoặc tiêu chảy ở trẻ em. Đối với phụ nữ mang thai có cảm giác lạnh, suy nhược, mệt mỏi hoặc huyết áp thấp thì không nên dùng bột sắn dây.
Người dùng lưu ý rằng phải thận trọng khi kết hợp bột sắn dây với các thực phẩm, thảo mộc, thảo dược khác. Đảm bảo tính tương thích để ngăn chặn mọi tương tác không mong muốn có thể làm giảm hiệu quả giải độc của sắn. Không nên ướp cùng hoa bưởi. Bột sắn có thêm hoa bưởi dễ bị nấm mốc phát triển. Vì vậy, nên chọn bột sắn không có hoa bưởi.
TCVN 10546:2014 bột sắn dây
Tiêu chuẩn này đưa ra các yêu cầu kỹ thuật, phương pháp thử, bao gói, ghi nhãn và bảo quản đối với tinh bột sắn được sản xuất từ củ sắn, thuộc loài Manihot esculenta Crantz. Tiêu chuẩn này áp dụng cho tinh bột sắn thu được bằng phương pháp nghiền ướt, không bao gồm tinh bột sắn biến tính. Mục tiêu của TCVN 10546:2014 là đảm bảo chất lượng và an toàn cho sản phẩm tinh bột sắn dùng trong chế biến thực phẩm cũng như phục vụ các ngành công nghiệp khác.
Về yêu cầu kỹ thuật, tinh bột sắn phải có màu trắng sáng tự nhiên, mịn, khô, không bị vón cục hay mốc và không chứa tạp chất nhìn thấy bằng mắt thường. Độ ẩm tối đa của sản phẩm không được vượt quá 13%, hàm lượng tinh bột tối thiểu phải đạt 85%, trong khi lượng tro tổng số không vượt quá 0,2%. Chất xơ cũng được giới hạn tối đa 0,2%, đảm bảo sản phẩm tinh khiết. Độ pH của huyền phù tinh bột 10% phải nằm trong khoảng từ 5,0 đến 7,0, phù hợp để sử dụng trong thực phẩm. Kích thước hạt phải đạt chuẩn với ít nhất 95% hạt có kích thước nhỏ hơn 150 micromet nhằm đảm bảo tính đồng nhất và dễ hòa tan. Hàm lượng lưu huỳnh dioxide (SO₂), chỉ áp dụng cho tinh bột dùng trong chế biến thực phẩm, không được vượt quá 50 mg/kg. Độ trắng tối thiểu của sản phẩm cũng được quy định là 90% để đảm bảo màu sắc tinh bột đạt chuẩn.
Tiêu chuẩn cũng đưa ra hướng dẫn về bao gói và ghi nhãn, trong đó bao bì phải sạch sẽ, khô ráo, có khả năng chống ẩm và không lẫn mùi lạ, nhằm bảo vệ chất lượng tinh bột trong suốt quá trình bảo quản và vận chuyển. Trên nhãn sản phẩm cần ghi rõ tên sản phẩm, tên và địa chỉ nhà sản xuất hoặc đơn vị đóng gói, khối lượng tịnh và các thông tin cần thiết theo quy định của pháp luật về an toàn thực phẩm, giúp người tiêu dùng dễ dàng nhận biết và sử dụng sản phẩm một cách an toàn.
Vân Thảo (T/h)
