Sắm đồ lễ cúng tiễn tổ tiên ngày tết đúng cách

Lễ cúng hóa vàng ngày tết được tiến hành vào ngày mùng 3 Tết hoặc ngày khai hạ mủng 7 Tết, là ngày cuối cùng, tiệc xuân đã mãn, con cháu lại cáo lễ để tiễn đưa Tổ tiên trở về âm cảnh. Lễ này được gọi là lễ hóa vàng cho Tổ tiên, hay lễ tạ năm mới.

Lễ cúng hóa vàng ngày tết có ý nghĩa tiễn đưa tổ tiên trở về âm cảnh

Theo giáo sư sử học Lê Văn Lan cho biết, tục hoá vàng dựa trên tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, vật hoá vàng thường gắn với đời sống thường nhật, để thấy con người ở thế giới bên kia sống gần với dương gian. Tục này nhằm cung cấp cho người đã khuất tiền, quần áo (giấy), gậy đi đường (cây mía). Các cụ về trời chỉ cần ít quần áo, vật dụng đi đường cùng 5-10 nghìn đồng.

Sau những ngày cúng Tết, lễ hóa vàng được người Việt Nam rất chú trọng. Tùy theo hoàn cảnh mỗi gia đình mà cách chuẩn bị khác nhau. Đó được gọi là lễ tạ gia tiên gia thần và chư vị thánh thần, phật. Theo quan niệm dân gian, có lễ tạ thì tấm lòng của chủ nhà mới được người âm chứng giám.

Mâm cỗ cúng hóa vàng ngày tết không cần cầu kỳ, miễn sao thể hiện lòng thành của con người với tổ tiên

Chính vì ngày hóa vàng vô cùng quan trọng với người Việt cho nên mâm cơm cúng hóa vàng cũng rất đầy đủ như mâm cỗ chính của ngày Tết. Trong mâm cơm hóa vàng, con gà cúng phải to, tròn, chắc nịch, có đôi chân đẹp và được bày biện cẩn thận. Mâm cơm cúng cũng phải đủ món luộc, xào, canh, miến, cùng với bình rượu, li nước, lọ hoa, trầu cau, bánh kẹo và mâm ngũ quả (vẫn đầy đủ như mâm cỗ ngày Tết) để tiễn chân ông bà. Tiền âm, vàng mã cũng phải được chuẩn bị chu đáo để ông bà có hành trang, lộ phí để lên đường.

Lễ vật dâng cúng trong lễ tạ năm mới gồm: Nhang, hoa, ngũ quả, trầu cau, rượu, đèn nến, bánh kẹo, mâm lễ mặn hoặc chay cùng các món ăn ngày Tết đầy đủ, tinh khiết. Có cây mía để các cụ gánh hàng hóa về trời. Sau khi lễ xong, hóa vàng phải hóa riêng phần tiền vàng cho Gia Thần trước, sau đó đến Gia tiên ( Tức ông bà cụ kỵ).

Lễ hoá vàng, người ta thường đốt các loại vàng mã như giấy vàng, giấy bạc, vàng thoi tiền… cùng quần áo, giày dép, nhà cửa, xe… Sau khi đốt, người ta thường vẩy một chén rượu cúng vào đống tro vàng mã để đồ cúng được chuyển đến đúng người nhận. Một số nhà còn hơ các cây mía trên ngọn lửa hóa vàng để người dưới âm có gậy chống.

Hải Nguyễn (T/h)