Đề xuất nghiên cứu bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng

Theo đó, cơ quan này đồng tình với tính cần thiết và cấp thiết của việc giảm nghĩa vụ thuế của mặt hàng xăng dầu nhằm đáp ứng mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ doanh nghiệp và phục hồi nền kinh tế trong giai đoạn hiện nay.

Về lựa chọn sắc thuế để cắt giảm, VCCI cho rằng, việc cắt giảm thuế bảo vệ môi trường có ưu điểm là có thể thực hiện ngay trong tháng 7/2022, do đây là vấn đề thuộc thẩm quyền của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội. Nếu lựa chọn cắt giảm thuế tiêu thụ đặc biệt hoặc thuế giá trị gia tăng thì phải đợi kỳ họp Quốc hội gần nhất vào cuối năm 2022, như vậy sẽ ảnh hưởng lớn đến mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô hiện nay. Tuy nhiên, về lâu dài, đề nghị Bộ Tài chính tiếp tục nghiên cứu, đánh giá tác động của việc bãi bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng và có văn bản báo cáo Quốc hội vào kỳ họp tới.

Đối với phương án cắt giảm thuế nhập khẩu đối với xăng dầu, dự thảo tờ trình chưa nêu rõ lý do vì sao không lựa chọn phương án này. Vấn đề này thuộc thẩm quyền của Chính phủ và hoàn toàn có thể làm ngay trong tháng 7/2022. Tờ trình có đề cập đến cam kết của Việt Nam trong các Hiệp định thương mại tự do (FTA), tuy nhiên, theo rà soát của VCCI, đây là các cam kết mức thuế nhập khẩu tối đa mà Việt Nam được phép áp dụng.

Theo đó, các FTA này vẫn cho phép Việt Nam hạ thuế nhập khẩu thấp hơn và tăng trở lại mức cam kết khi cần thiết. Do đó, đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc kỹ hơn phương án cắt giảm thuế nhập khẩu hoặc thuyết minh chi tiết hơn lý do không lựa chọn phương án này.

Về mức giảm thuế bảo vệ môi trường, mức giảm thuế của dự thảo hiện nay là hợp lý vì đây là mức giảm cao nhất thuộc thẩm quyền của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (mức sàn của Luật Thuế Bảo vệ môi trường). Dự thảo tờ trình của Bộ Tài chính đã thuyết minh tương đối chi tiết tác động ngân sách trong trường hợp thực hiện phương án giảm thuế bảo vệ môi trường như đề xuất. Tuy nhiên, việc giảm thuế này đặt trong bối cảnh giá xăng dầu tăng cao, dẫn đến các khoản thu theo thuế suất tương đối (gồm thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng và thuế nhập khẩu) tăng mạnh.

Do đó, tác động tổng thể đến thu ngân sách sẽ không lớn như được trình bày trong dự thảo tờ trình. Cơ quan soạn thảo cần bổ sung các thuyết minh về tác động tổng thể này giúp cơ quan có thẩm quyền thêm cơ sở để ra quyết định.

Trao đổi với báo chí, Chuyên gia kinh tế - PGS. TS Nguyễn Thường Lạng (Đại học Kinh tế Quốc dân) đề nghị cơ quan có thẩm quyền cần mạnh tay giảm thuế xăng dầu. Theo đó, cần tạm ngưng thu tất cả loại thuế trong cơ cấu giá xăng dầu, chấp nhận hụt thu ngân sách từ 2-3 tháng để giảm giá nhiên liệu.

Về thuế TTĐB đối với xăng dầu, PGS. TS Nguyễn Thường Lạng cho rằng trong bối cảnh cấp bách hiện nay, chưa phải lúc bàn đến tính hợp lý hay không hợp lý của sắc thuế này mà trước mắt cần tạm ngừng thu. Ông Lạng lưu ý nếu Việt Nam tạm ngừng thu các loại thuế, sẽ kéo giảm giá xăng dầu xuống, có thể xảy ra tình trạng buôn lậu.

Trước đó, Bộ Tài chính trình Chính phủ để trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhóm xăng, dầu, mỡ nhờn xuống mức sàn trong khung thuế đến hết 31-12-2022 như sau: Xăng giảm từ 2.000 đồng/lít xuống mức sàn 1.000 đồng/lít; Nhiên liệu bay giảm từ 1.500 đồng/lít xuống mức sàn 1.000 đồng/lít; Dầu diesel giảm từ 1.000 đồng/lít xuống mức sàn 500 đồng/lít; dầu mazut, dầu nhờn giảm từ 1.000 đồng/lít xuống mức sàn 300 đồng/lít; mỡ nhờn giảm từ 1.000 đồng/kg xuống mức sàn 300 đồng/kg; dầu hỏa giữ mức 300 đồng/lít vì đây là mức sàn trong khung mức thuế.

Bộ Tài chính kiến nghị trường hợp Nghị quyết được ban hành trong tháng 7/2022, đề nghị hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/8/2022 để đảm bảo việc triển khai thực hiện.

 An Nguyên