TP.HCM: Sai phạm và sự cố y khoa trong lĩnh vực thẩm mỹ ngày càng phức tạp

Dịch vụ thẩm mỹ 'chui' vẫn không ngừng gia tăng

Giám đốc Sở Y tế TP.HCM Tăng Chí Thượng cho biết, gần đây, ngành y tế liên tiếp phát hiện các cơ sở quảng cáo, thực hiện các dịch vụ làm đẹp trái phép. Trong đó, xuất hiện nhiều vi phạm mới, "nở rộ" nhiều loại hình dịch vụ như "tăng size cậu nhỏ", "làm đẹp cô bé", "làm hồng nhũ hoa"... Bên cạnh những cơ sở "chui" len lỏi trong khu dân cư, chung cư, có không ít cơ sở khang trang mở ở mặt tiền đường lớn nhưng hoạt động khám chữa bệnh không phép.

Thành phố cũng ghi nhận nhiều hoạt động "núp bóng" trong các cơ sở có giấy phép, thực hiện thẩm mỹ bởi những "bác sĩ tay ngang", không có chuyên môn y tế. Không ít nơi bên ngoài là trung tâm ngoại ngữ, cơ sở kinh doanh, bên trong tổ chức dạy nghề, tiêm chích thẩm mỹ, hội thảo y tế trái phép.

"Sai phạm và sự cố y khoa trong lĩnh vực thẩm mỹ đang trở thành vấn đề đáng lo ngại", ông Thượng nói. Nhiều cơ sở khi bị kiểm tra, phát hiện sai phạm đã thay tên đổi họ, di chuyển qua những địa bàn khác hoạt động tiếp. Một số trường hợp tìm cách đối phó khi lực lượng chức năng kiểm tra, như kích hoạt chuông báo cháy giả để "bác sĩ" tẩu thoát.

Việc quản lý dịch vụ thẩm mỹ "chui" tại TP.HCM còn nhiều khó khăn. Ảnh:VnExpress

Điển hình, cơ sở thẩm mỹ "chui" ngang nhiên treo bảng "Phòng khám chuyên khoa thẩm mỹ" tại địa chỉ số 22 Đường 3/2, Phường 12, Quận 10,TP.HCM. Vào tối ngày 16/8/2024, Trung tâm Cấp cứu 115 nhận cuộc gọi từ một người xưng là "Anh Thành của cơ sở Changwon" tại địa chỉ số 22 đường 3/2, phường 12, quận 10 yêu cầu cấp cứu người bệnh T.M.D., nữ, sinh năm 1974 đột ngột khó thở, lơ mơ sau phẫu thuật cắt mí mắt và xóa sẹo vùng bụng.

Ngay khi tiếp cận bệnh nhân, ekip trực cấp cứu của Trung tâm Cấp cứu 115 chẩn đoán nhanh người bệnh đang trong tình trạng phản vệ độ II, hạ canxi máu. Bệnh nhân được các y, bác sĩ xử trí cấp cứu tại chỗ. Khoảng 10 phút sau, người bệnh tỉnh lại, tiếp xúc tốt, bác sĩ của Trung tâm Cấp cứu yêu cầu người bệnh cần phải nhập viện để tiếp tục theo dõi, nhưng người bệnh này cương quyết không đồng ý.

Ngày 17/8/2024, Thanh tra Sở Y tế phối hợp Công an thành phố, Công an Quận 10 và chính quyền địa phương tiến hành kiểm tra cơ sở này tại địa chỉ nêu trên. Điều bất ngờ ngoài dự kiến của đoàn kiểm tra là nhân viên của cơ sở này đã kích hoạt hệ thống báo cháy với tiếng chuông reo inh ỏi, liên hồi mặc dù không có bất cứ sự cố cháy, nổ nào. Đoàn kiểm tra vẫn tiếp tục triển khai công tác kiểm tra đột xuất và phát hiện có hiện tượng nhân viên tẩu thoát khi có tiếng chuông báo cháy.

Đoàn kiểm tra còn ghi nhận cơ sở này có thực hiện quảng cáo trái phép ngay tại cơ sở, trên trang website https://thammychangwon.vn và trang facebook, với các nội dung như "Đón đầu xu hướng thẩm mỹ, chiến dịch giải cứu mũi hỏng, Changwon international clinic nâng mũi sụn sinh học, nâng mũi chuẩn Hàn, nâng mũi vô cảm 5 không, tạo hình mông cấy phôi mỡ thuần khiết, Viện Thẩm mỹ quốc tế Changwon nâng mũi cấu trúc siêu sợi sinh học – an toàn hiệu quả chuẩn y, nâng ngực bằng cấy mỡ thuần khiết trực tiếp bác sĩ Hàn Quốc…".

Trước đó ngày 24/4/2024, Thanh tra Sở Y tế đã ban hành Quyết định số 155/QĐ-XPHC xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế và quảng cáo đối với Công ty TNHH Thẩm mỹ Chu do ông Nguyễn Mạnh Cường làm giám đốc với hành vi: Cung cấp dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh mà không có giấy phép hoạt động, đình chỉ hoạt động trong thời hạn 18 tháng và hành vi quảng cáo.

Từ thực tế trên đã có không ít bệnh nhân gặp tai biến phải nhập viện. Tại Bệnh viện Da Liễu TP.HCM, mỗi năm khoảng 200-500 bệnh nhân đến khám vì gặp sự cố thẩm mỹ nội khoa.

BS.CK2 Nguyễn Thị Phan Thúy, Giám đốc Da Liễu TP.HCM cho biết, 69% tai biến liên quan thủ thuật tiêm chích. Có những người bị di chứng không thể hồi phục như mù mắt sau tiêm chất làm đầy (filler) nâng mũi, sẹo xấu sau đốt nốt ruồi. Phần lớn trường hợp tai biến do thực hiện từ spa, thẩm mỹ viện chưa được cấp phép, người thực hiện không phải bác sĩ thẩm mỹ, không đảm bảo điều kiện vô khuẩn, dùng sản phẩm không rõ nguồn gốc, thiết bị không đảm bảo chất lượng...

Thách thức lớn trong quản lý, kiểm soát cơ sở thẩm mỹ 'chui'

Theo BS.CK2 Hồ Văn Hân, Chánh Thanh tra Sở Y tế TP.HCM, lĩnh vực làm đẹp bao gồm hai nhóm là y tế và phi y tế. Thành phố hiện nay có 772 cơ sở thẩm mỹ y tế gồm bệnh viện thẩm mỹ, khoa tạo hình thẩm mỹ trong các bệnh viện, phòng khám chuyên khoa thẩm mỹ, phòng khám chuyên khoa da liễu. Trong khi đó, số cơ sở thẩm mỹ phi y tế nhiều gấp hơn 5 lần, với 3.891 cơ sở.

Bác sĩ Hân cho rằng ranh giới giữa hai nhóm này là thách thức lớn trong quản lý, kiểm soát. Các cơ sở làm đẹp phi y tế (chăm sóc da, cắt tóc, gội đầu, làm móng, phun, xăm, thêu trên da) không cần phải xin giấy phép hoạt động của ngành y tế, song thường lén lút "lấn sân" y tế, thực hiện thẩm mỹ không xâm lấn hoặc ít xâm lấn như tiêm chất làm đầy, botox xóa nhăn, tiêm vi điểm, laser thẩm mỹ da...Có khoảng 78% đơn thư phản ánh đến cơ quan thanh tra là vụ việc liên quan thẩm mỹ.

Ngoài ra tình trạng quảng cáo trên các kênh trực tuyến, nền tảng mạng xã hội hiện rất dễ dàng, chi phí thấp, tốc độ lan truyền nhanh, nhiều cơ sở đã sử dụng để trục lợi, lừa đảo. Các sản phẩm, dịch vụ làm đẹp được quảng cáo rầm rộ, nội dung không được kiểm chứng, nói quá sự thật, đánh vào tâm lý muốn "dịch vụ đẹp, rẻ, nhanh, cam kết mạnh", dẫn dắt người tiêu dùng đến những cơ sở trái phép, gây nhiều biến chứng.

Trước thực tế trên, từ giữa tháng 4, Sở Y tế đã lập Tổ công tác đặc biệt quản lý quảng cáo trái phép trong lĩnh vực y tế trên mạng xã hội, chủ động tìm kiếm thông tin quảng cáo, phát hiện các cơ sở nghi ngờ để đến kiểm tra, thay vì đợi xảy ra tai biến hoặc có phản ánh từ người dân, báo chí mới đi kiểm tra, xử lý như trước.

Ngành y tế phối hợp Sở Lao động Thương binh xã hội quản lý hoạt động đào tạo, dạy nghề. Thanh tra y tế phối hợp lực lượng chức năng tăng cường kiểm tra, xử lý các vi phạm, gửi hồ sơ sang cơ quan điều tra của Công an TP.HCM để truy cứu trách nhiệm hình sự. Sở cũng yêu cầu các bệnh viện báo cáo nhanh khi tiếp nhận bệnh nhân nghi ngờ biến chứng liên quan thẩm mỹ, nhằm ngăn chặn các biến chứng xảy ra liên tiếp.

Ngoài ra, ngành y tế sẽ chuẩn hóa quy trình điều trị, cùng các chuyên gia đầu ngành soạn thảo các phác đồ trong điều trị thẩm mỹ. Sở Y tế cũng sẽ xây dựng hồ sơ số hóa về thẩm mỹ, yêu cầu các phòng khám, bệnh viện phải tuân thủ nghiêm trong việc lập hồ sơ bệnh án, cập nhật toàn bộ dữ liệu về sở.

Người dân được cảnh báo khi tiếp cận các thông tin quảng cáo trên mạng xã hội không nên vội vàng tin ngay. Cần kiểm chứng thông tin cẩn thận thông qua nhiều kênh khác nhau, đặc biệt là Cổng tra cứu thông tin của Sở Y tế, tránh những biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra gây nguy hiểm đến tính mạng. Khi phát hiện hoặc nghi ngờ cơ sở dịch vụ khám chữa bệnh không phép, gọi đường dây nóng hoặc phản ánh qua ứng dụng y tế trực tuyến để thanh tra có thông tin, kịp thời phát hiện, xử lý.

Phó Giám đốc Sở Y tế TP.HCM Nguyễn Anh Dũng cho rằng cần lấp đầy các “khoảng trống” trong quản lý đối với các cơ sở thẩm mỹ nhằm tạo an toàn tuyệt đối cho người bệnh. Cụ thể, người hành nghề phải có giấy phép phù hợp, hoạt động trong phạm vi năng lực và chuyên môn, tuyệt đối không vượt quá chuyên môn, gây nguy hiểm cho người bệnh. Tuân thủ việc báo cáo các sự cố y khoa, cơ sở cung cấp dịch vụ và phẫu thuật viên phải chịu trách nhiệm đảm bảo an toàn trước, trong và sau quá trình phẫu thuật thẩm mỹ. Đối với những cơ sở thẩm mỹ vi phạm nhiều lần, cố ý “thay tên đổi họ,” thay đổi mô hình để tiếp tục hoạt động, thách thức pháp luật thì cần có hình thức xử lý nghiêm minh, đủ sức răn đe.

Giám đốc Sở Y tế TP.HCM Tăng Chí Thượng cho biết thêm, so với các nước phát triển, quy định pháp luật Việt Nam vẫn còn một số khoảng trống chưa theo kịp thực tiễn, chế tài xử phạt chưa đủ mạnh. Thành phố đang triển khai ba nhóm giải pháp được nhiều nước vận dụng nhằm hạn chế các sai phạm và sự cố y khoa liên quan đến dịch vụ thẩm mỹ, gồm: siết chặt quy định hành nghề thẩm mỹ; nâng cao nhận thức của khách hàng; quản lý chặt các sản phẩm dùng trong thẩm mỹ.

Bên cạnh đó, Sở tiếp tục chuẩn hóa quy trình kỹ thuật áp dụng với tất cả các cơ sở, phòng khám thẩm mỹ nhằm đảm bảo an toàn người bệnh; đồng thời duy trì phối hợp với Ủy ban Nhân dân các quận, huyện, Công an thành phố và sở ngành liên quan để xử lý vi phạm.

An Dương (t/h)