Doanh nghiệp chinh phục thị trường khó tính nhờ đạt chứng nhận hữu cơ

Hiện nay, sản xuất hữu cơ đã và đang trở thành xu hướng tất yếu của nông nghiệp thế giới. Không đứng ngoài cuộc, ngành nông nghiệp Việt Nam đã từng bước đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hữu cơ, coi đây là hướng đi bền vững góp phần giải quyết vấn đề còn tồn tại như tiêu chuẩn chất lượng, quy trình sản xuất... tiến tới đưa nông sản nước ta chiếm lĩnh những thị trường lớn, giàu tiềm năng.

Theo đó, chứng nhận hữu cơ là hoạt động đánh giá, phân tích, kiểm chứng độ sạch và an toàn của sản phẩm sao cho phù hợp tiêu chuẩn hữu cơ của quốc gia hay thế giới. Một sản phẩm chỉ được gắn nhãn hữu cơ khi tuân thủ nghiêm ngặt quy định, từ khâu gieo trồng, chăm sóc đến chế biến và bảo quản. Điều này giúp người tiêu dùng yên tâm hơn về chất lượng, hạn chế nguy cơ tồn dư hóa chất, đồng thời khuyến khích xu hướng tiêu dùng bền vững.

Doanh nghiệp chinh phục thị trường khó tính nhờ đạt chứng nhận hữu cơ. (Ảnh minh họa)

Giá trị nông sản hữu cơ cũng vượt trội so với giá bán thông thường. Đơn cử như các mặt hàng quế, hồi, điều nhân, hồ tiêu hay cơm dừa, giá bán dòng sản phẩm hữu cơ đạt tiêu chuẩn chứng nhận Organic EU và Organic USDA cao hơn từ 10% đến 25%, thậm chí cao hơn nữa so với sản phẩm thông thường cùng loại.

Không những thế, nhu cầu tiêu thụ mặt hàng hữu cơ tại nhiều thị trường như châu Âu, Hoa Kỳ ngày một gia tăng, do thay đổi thói quen ăn uống, người tiêu dùng có xu thế ăn các sản phẩm sạch nguồn gốc tự nhiên, thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật để thay thế thịt và các sản phẩm sản xuất thông thường.

Việc đạt chứng nhận hữu cơ theo tiêu chuẩn các nước phát triển mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng đi kèm không ít khó khăn. Một trong những rào cản lớn nhất là chi phí cao. Quá trình chuyển đổi đất canh tác, cải tiến quy trình sản xuất và đáp ứng yêu cầu kiểm định đòi hỏi nguồn lực tài chính đáng kể.

Ngoài ra, thời gian chứng nhận kéo dài, thường từ hai đến ba năm cũng là trở ngại đối với doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Quy trình kiểm định và giám sát định kỳ yêu cầu doanh nghiệp phải duy trì chất lượng ổn định, tránh rủi ro bị thu hồi chứng nhận. Rõ ràng, để đứng vững và phát triển bền vững, việc vượt qua các rào cản, thách thức là yêu cầu quan trọng khẳng định bản lĩnh của doanh nghiệp.

Vừa qua, Ủy ban Châu Âu đã ban hành Quy định thực hiện (EU) 2024/2794, thắt chặt quản lý việc cấp chứng nhận hữu cơ cho nông sản nhập khẩu từ các nước thứ ba, trong đó có Việt Nam. Trong đó, chỉ những tổ chức được EU công nhận mới có thẩm quyền cấp chứng nhận cho sản phẩm hữu cơ xuất khẩu sang thị trường này. Tại Việt Nam, 3 tổ chức được bổ sung vào danh sách gồm Olska Spolka Z Ograniczona Odpowiedzialnoscia (VN-BIO-181), Onecert International Private Limited (VN-BIO-152) và SRS Certification GmbH (VN-BIO-195). Mỗi tổ chức được phép chứng nhận cho các nhóm sản phẩm cụ thể, bao gồm thực vật chưa qua chế biến, sản phẩm nông nghiệp chế biến, thức ăn chăn nuôi và các sản phẩm khác.

Các chuyên gia đánh giá, đây vừa là thách thức, vừa là cơ hội. Thách thức bởi doanh nghiệp xuất khẩu nông sản phải đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe hơn, lựa chọn đúng tổ chức chứng nhận được EU công nhận. Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội để nông sản Việt, đặc biệt là các sản phẩm hữu cơ khẳng định chất lượng, nâng cao uy tín và giá trị trên thị trường quốc tế.

Tại Đề án phát triển nông nghiệp hữu cơ giai đoạn 2020 - 2030 nêu rõ mục tiêu tổng quát rằng: “Phát triển nền nông nghiệp hữu cơ có giá trị gia tăng cao, bền vững, thân thiện với môi trường sinh thái, gắn với kinh tế nông nghiệp tuần hoàn phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Sản phẩm phẩm nông nghiệp hữu cơ được chứng nhận phù hợp với tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ của khu vực và thế giới, đưa Việt Nam trở thành quốc gia có trình độ sản xuất nông nghiệp hữu cơ ngang bằng với các nước tiên tiến trên thế giới”.

Mai Phương