Dữ liệu là 'chìa khóa' giúp hệ thống trí tuệ nhân tạo hoạt động mạnh mẽ hơn

Trên thế giới, các cường quốc hiện đều xây dựng chiến lược phát triển riêng về lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), thậm chí lấy công nghệ AI làm cốt lõi cho sự tăng tốc của nền kinh tế.

Báo cáo của Deloitte - Tập đoàn toàn cầu về dịch vụ tư vấn dự đoán, giá trị thị trường toàn cầu liên quan đến AI sẽ tăng mạnh lên 6.000 tỷ USD vào năm 2025 và duy trì tỷ lệ tăng trưởng gộp là 30% từ 2017 đến 2025. Theo Công ty nghiên cứu thị trường CB Insights, các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực AI trên toàn cầu năm 2019 đã gọi được mức vốn kỷ lục 26,6 tỷ USD, tăng 60% so với hai năm trước đó.

Tại Việt Nam, trong bối cảnh phát triển và hội nhập quốc tế có nhiều thay đổi, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, Việt Nam xác định công nghệ AI là sự đột phá, mũi nhọn cần tập trung nghiên cứu, phát triển thời gian tới.

Việt Nam có những thuận lợi cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và phát triển công nghệ, đặc biệt công nghệ đột phá trong lĩnh vực AI. Thời gian qua, tại Việt Nam, với môi trường kinh doanh mở và nguồn nhân lực đam mê công nghệ, việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong các lĩnh vực đã có bước phát triển mạnh mẽ, thúc đẩy mối liên kết giữa các thành tố trong hệ sinh thái trí tuệ nhân tạo trong cả nước.

Nhận định về những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến lộ trình phát triển trí tuệ nhân tạo, GS Vũ Hà Văn, Giám đốc Khoa học, Viện Nghiên cứu dữ liệu lớn VinBigdata cho biết, ai nắm được dữ liệu sẽ có nhiều ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong tương lai. GS Vũ Hà Văn cho biết, để phát triển các giải pháp, dữ liệu trí tuệ nhân tạo cần được làm sạch, lưu trữ, chia sẻ và trao đổi. Việc chia sẻ dữ liệu sẽ thúc đẩy nghiên cứu, phát triển các sản phẩm tốt hơn.

Theo ông Vũ Hà Văn, dữ liệu là nguồn tài nguyên mới với tiềm năng và trữ lượng không giới hạn. Hệ thống trí tuệ nhân tạo nắm được dữ liệu sẽ tạo ra nhiều ứng dụng trong tương lai. Dữ liệu là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến ứng dụng AI trong thực tế. Dữ liệu tốt phải có các tính chất: đủ lớn, được gắn nhãn, có tính đại diện, tiếp cận được, đáng tin cậy, và sạch.

Ông cho biết, hiện VinBigdata đã tạo ra một Hub để kết nối, chia sẻ dữ liệu hình ảnh chẩn đoán phổi và ung thư vú, tiếng nói... đến cộng đồng. "Nếu đủ tài năng, tiếp thu được các dữ liệu sạch thì sản phẩm chúng ta làm ra không thua kém gì thế giới. Đó cũng là cách người Việt Nam có thể làm được cho nhau", ông Văn nói.

Từ những thành công bước đầu trên, theo GS Văn, có thể mở rộng việc lưu giữ các dữ liệu trong nhiều lĩnh vực khác. Chẳng hạn, trong lĩnh vực nông nghiệp, Việt Nam có thể đăng ký mã vạch cho các giống cây trồng và đăng ký bản quyền.

Cùng quan điểm trên, PGS. TS Trần Minh Triết, ĐHQG TP.HCM cho hay, nguồn dữ liệu được thu thập, lưu trữ và cần phải được xử lý để đưa ra tri thức mới.

"Chúng ta có khả năng thấy việc sử dụng những nền tảng hỗ trợ cho giáo dục trực tuyến đã được sử dụng rất hiệu quả trong thời gian qua. Tuy nhiên, nếu chỉ sử dụng mà không thu thập lại những tương tác, cảm xúc cũng như kết quả đạt được của người học là đang bỏ phí một nguồn dữ liệu vô cùng quan trọng, từ đó có thể tối ưu hoá quá trình đào tạo và cá thể hoá nội dung đào tạo với từng người học", ông nói.

TS Triết cho rằng, nếu chúng ta biết tận dụng được những thông tin, tri thức cần thiết trong nền kinh tế số có thể tạo ra những giá trị rất lớn. Các quốc gia đều hình thành chiến lược phù hợp để phát triển một cách hiệu quả về việc ứng dụng AI, phục vụ các lĩnh vực khác nhau, không chỉ dừng lại ở an ninh quốc phòng mà còn phục vụ các vấn đề về xã hội.

Thực tế AI đang được ứng dụng nhiều trong cuộc sống, từ hỗ trợ chẩn đoán bệnh, thay thế con người thực hiện những công việc nặng nhọc, giao dịch, tính toán... cho kết quả chính xác.

Bảo Lâm