EU sẽ áp dụng hai đạo luật kiểm soát công nghệ mới nhằm nâng cao quyền lợi người tiêu dùng

Phần đầu tiên của các quy định mới là luật kiểm duyệt nội dung có tên gọi Đạo luật Dịch vụ kỹ thuật số (DSA) của EU sẽ áp dụng cho các công ty tìm kiếm và truyền thông xã hội lớn nhất bắt đầu từ cuối tháng 8. Vào đầu tháng 9, EU sẽ thông báo cho các công ty công nghệ biết dịch vụ nào của họ chịu sự chi phối của các quy định về cạnh tranh trong là Đạo luật Thị trường kỹ thuật số (DMA). Đạo luật sắp có hiệu lực của Liên minh châu Âu buộc các nền tảng kỹ thuật số và công ty công nghệ phải kiểm soát nội dung và cho người dùng nhiều quyền lựa chọn hơn. Những hệ thống khép kín đang triệt tiêu cạnh tranh, củng cố độc quyền. 

Trước đó, người dùng iPhone chỉ có thể mua và cài ứng dụng từ cửa hàng của Apple, bất cứ ai tạo ra ứng dụng mới muốn bán cho người dùng iPhone cũng không có cách nào khác là thông qua cửa hàng của Apple. Đã dùng đồng hồ Galaxy thì hầu như bắt buộc phải mua điện thoại Samsung, máy tính Samsung. Hoặc Amazon môi giới bán hàng luôn luôn tìm cách ngăn cản bên mua bên bán gửi tin nhắn trực tiếp cho nhau. Những hành vi đó nằm trong khuôn khổ điều chỉnh của Đạo luật Dịch vụ kỹ thuật số.

EU sẽ áp dụng hai đạo luật kiểm soát công nghệ mới nhằm nâng cao quyền lợi người tiêu dùng. Ảnh minh họa

Bà Christel Schaldemose - Báo cáo viên về Đạo luật Dịch vụ kỹ thuật số - cho biết: "Tôi có thể nói rằng, Internet và các nền tảng sẽ an toàn hơn, công bằng hơn và minh bạch hơn. Đối với doanh nghiệp, cạnh tranh sẽ lành mạnh hơn. Người tiêu dùng sẽ thấy an toàn hơn khi mua hàng, người tham gia mạng xã hội an toàn hơn khi thảo luận trên mạng. Nếu vi phạm, các công ty cung cấp dịch vụ và sản phẩm có thể bị phạt tới 6% doanh thu toàn cầu".

Ông Andreas Schwab - Báo cáo viên về Đạo luật thị trường kỹ thuật số - cho rằng: "Đạo luật Thị trường kỹ thuật số sẽ mở ra một kỷ nguyên mới về luật công nghệ, nhờ việc thay đổi nghĩa vụ chứng minh. Chính các công ty công nghệ lớn sẽ phải chủ động chứng minh rằng họ tuân thủ luật pháp, chứ Ủy ban châu Âu không còn phải mất công tìm kiếm lỗi sai của họ nữa".

Mặc dù các quy định mới chỉ áp dụng trong lãnh thổ Liên minh châu Âu nhưng tác động rồi sẽ lan rộng trên toàn cầu, do việc các quy định của Liên minh châu Âu thường là khuôn mẫu cho những khu vực khác. Ví dụ gần nhất là Quy định Bảo vệ dữ liệu cá nhân, áp dụng từ 5 năm trở lại đây, đang được nhiều nước bên ngoài Liên minh châu Âu sử dụng. EU đã tạo ra bước ngoặt lớn đầu tiên trong việc kiểm soát những tập đoàn công nghệ khổng lồ bằng luật về quyền bảo vệ riêng tư bắt đầu được thi hành vào năm 2018. Luật đó, được gọi là Quy định Bảo vệ dữ liệu chung (GDPR), đã thúc đẩy những thay đổi trong cách các công ty công nghệ ty xử lý thông tin cá nhân và truyền cảm hứng cho các luật tương tự ở những nơi khác. Hai luật mới của EU, DSA và DMA tập trung vào các nền tảng công nghệ lớn nhất. Các nhà phân tích cho rằng điều đó một phần là do GDPR áp đặt chi phí tuân thủ cao đối với nhiều doanh nghiệp nhỏ, khiến họ gặp bất lợi so với các đối thủ cạnh tranh có nguồn lực tốt hơn. 

Các quan chức EU cho biết, họ muốn thị trường kỹ thuật số trở nên công bằng và cởi mở hơn trong ngắn hạn và trung hạn. Họ cũng hy vọng các quy định mới sẽ giúp nuôi dưỡng các ý tưởng đột phá và có khả năng thách thức các công ty công nghệ lâu đời. Tiền phạt do vi phạm các quy tắc nội dung trực tuyến của DSA có thể lên tới 6% doanh thu toàn cầu của một công ty công nghệ và lên tới 20% nếu liên tục vi phạm các quy tắc cạnh tranh kỹ thuật số từ DMA. EU cũng có quyền buộc các công ty công nghệ phải chẻ nhỏ nếu họ liên tục vi phạm các quy tắc cạnh tranh.

Khánh Mai (t/h)