Giá xăng, giá điện tăng làm ‘nóng’ họp báo Chính phủ thường kỳ

Trả lời các câu hỏi liên quan về giá xăng, giá điện tăng thời gian qua, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh: Đối với giá điện, trước khi có quyết định tăng giá, Bộ Công Thương đã gửi báo cáo đánh giá tác động lên Chính phủ. Báo cáo đã nêu tăng giá ảnh hưởng như thế nào đến các mặt hàng khác, CPI, GDP… “Xét đề xuất của EVN, Bộ Công Thương phối hợp các bộ ngành liên quan trình Chính phủ phương án tăng giá điện. Sau khi Thủ tướng có ý kiến phê duyệt, Bộ Công Thương mới ban hành quyết định tăng giá”, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nói.

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cũng cho biết, hiện Phó thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng ban điều hành giá của Chính phủ đã yêu cầu đánh giá thêm tác động gián tiếp của tăng giá điện.

Thứ trưởng Hải cũng nhắc lại ý kiến của Tổng cục Thống kê vẫn khẳng định việc tăng giá điện đảm bảo kiểm soát CPI trong tháng 4, đảm bảo mục tiêu kiềm chế lạm phát cả năm mà Chính phủ trình Quốc hội.

Nói về việc nhiều khách hàng bức xúc với việc hóa đơn tiền điện tháng 4/2019 tăng cao, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết đã yêu cầu EVN tiếp nhận xử lý giải đáp đầy đủ các khiếu nại thắc mắc, trong trường hợp do lỗi ngành điện thì phải xin lỗi và khắc phục. "EVN cần đẩy mạnh tuyên truyền về việc điều chỉnh giá điện, mục đích ý nghĩa của việc tính giá điện bậc thang. Yêu cầu EVN làm tốt dịch vụ khách hàng, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu khách hàng”, Thứ trưởng Hải nhấn mạnh.

Về vấn đề tăng giá điện, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho biết: “Đây là vấn đề mà người dân rất quan tâm, trong phiên họp Chính phủ hôm nay cũng đề cập đến vấn đề này. Chúng ta đều biết, nền kinh tế hiện nay là nền kinh tế thị trường. Chúng ta không thể bao cấp và bù lỗ từ ngân sách mãi được. Chúng ta điều chỉnh là phải tính toán đến các yếu tố và cả chỉ số CPI. Vừa qua, đúng là dư luận đánh giá về bậc thang 6 nấc tính giá tiền điện. Quan điểm chung là phải tiến tới một thị trường với sự quản lý nhà nước. Như vậy, việc điều chỉnh giá điện là cần thiết, nhưng phải có căn cứ, có khoa học, có minh bạch đánh giá tác động đầu vào hợp lý để công khai".

Theo Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, Thủ tướng đã giao Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan để báo cáo Chính phủ trong tháng 6/2019 toàn bộ kết quả liên quan đến phương án tính toán, xác định như thế nào để đảm bảo sự minh bạch, khách quan.

“Chúng ta cũng phải thấy rằng, chúng ta tăng trưởng GDP 6,5-7%, trong khi nhu cầu sử dụng điện luôn luôn tăng trưởng 2 con số. Đây là vấn đề quan tâm đặc biệt của Thủ tướng liên quan đến điện năng cho sản xuất, phát triển kinh tế, an sinh xã hội…”, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nói.

Với giá xăng dầu, theo Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải, hiện nay mặt hàng xăng dầu được điều hành theo kinh tế thị trường có định hướng của Nhà nước, nghĩa là ngân sách không bỏ tiền ra để điều hành xăng dầu. Tuy nhiên, trong Nghị định 83 của Chính phủ đã đưa ra Quỹ Bình ổn giá xăng dầu (BOG), theo đó mỗi lít xăng, dầu nhập khẩu vào Việt Nam sẽ trích ra 300 đồng đưa vào Quỹ. Quỹ này được dùng để chi sử dụng trong các dịp lễ, Tết, các khoảng thời gian nhạy cảm… mà giá xăng, dầu thế giới tăng cao sẽ lấy ra bù vào.

Trong thời gian vừa qua, giá xăng dầu trên thế giới tăng rất cao, 4 tháng đầu năm 2019 giá dầu thô biến động tăng cao, ngày 23/4 vừa qua đã đạt mức cao nhất trong 6 tháng gần đây, tăng 28,85-32% so với đầu năm 2019. Giá thành phẩm xăng dầu tháng 3 so với tháng 4/2019 cũng tăng 8,5% và liên Bộ Công Thương-Tài chính đã phải sử dụng đến Quỹ BOG. Có thể thấy, vừa rồi giá xăng dầu vẫn tăng nhưng nếu không sử dụng Quỹ sẽ còn tăng nhiều hơn.

Việc sử dụng Quỹ BOG giúp cho việc điều hành kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát CPI, chỉ số GDP cả năm đồng thời đảm bảo hài hoà lợi ích của 3 bên: Người dân, các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu và Nhà nước. Chính vì thế, thời gian vừa qua khi giá xăng dầu thế giới biến động mạnh ta đã phải chi sử dụng Quỹ BOG rất nhiều.

"Từ 1/1/2018 chúng ta đã đưa xăng E5 RON92 vào thay thế cho xăng RON92. Năm 2018, xăng E5 RON92 đã tiêu thụ 3,118 triệu m3 tương đương khoảng 42% lượng xăng tiêu thụ trên toàn quốc. Tuy nhiên 3 tháng đầu năm 2019 theo số liệu báo cáo, lượng xăng E5 RON92 tiêu thụ khoảng 740.000 m3 tương đương khoảng 38% tổng lượng xăng, như vậy là có giảm.

Về việc kinh doanh xăng E5, hiện nay mức thuế bảo vệ môi trường với xăng E5 RON92 được tính bằng 95,1% mức thuế so với xăng khoáng RON92. Tôi đồng tình rằng mức này chưa hợp lý nhưng ta không thể tính cơ học như vậy mà phải đánh giá dựa trên mức độ khí thải xăng E5 thải ra. Còn hiện nay ta chỉ đang so sánh mức thuế của xăng bình thường là 4.000 đồng/lít, thuế xăng E5 chỉ 3.800 đồng/lít như vậy không thể khiến người dân lựa chọn xăng E5 được khi họ còn nhiều băn khoăn về chất lượng xăng E5, kiểu “chưa bốc bằng” xăng khoáng”, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nói.

Thứ trưởng Hải cũng cho biết, Bộ Công Thương đánh giá rất cao sự phối hợp của Bộ Thông tin và Truyền thông về việc tuyên truyền người dân sử dụng xăng E5. Trên thế giới đã sử dụng đến xăng E10, E20 mà ta xăng E5 còn chưa đạt 40%. Sáng nay họp Ban Chỉ đạo Điều hành giá, chúng tôi cũng đưa ra việc này và đề xuất các cấp có thẩm quyền sửa về thuế môi trường với xăng E5 tạo sự cách biệt về giá giữa 2 loại xăng để khuyến khích người dân sử dụng.

Thứ trưởng cũng đưa ra đề nghị Bộ NN&PTNT quy hoạch các vùng để phát triển xăng E5, Bộ GTVT phối hợp các nhà sản xuất kinh doanh xe để người dân an tâm sử dụng loại xăng E5.

Hoàng Dương