Chuyên gia lý giải những vụ bồn cầu nổ tung gây thương tích

Một vụ nổ bồn cầu mới đây tại Trung Quốc đã gây hậu quả nặng nề và làm anh Mã sống tại thành phố Thường Châu, tỉnh Giang Tô phải khâu 40 mũi trên cơ thể. Sự việc xảy ra khi anh Mã dẫm chân lên bồn cầu và đi đại tiện thì bồn cầu phát nổ, các mảnh vỡ của bệ xí bắn ra và cứa vào người. Vậy tại sao lại nổ bồn cầu? do chất lượng bồn cầu kém hay vì nguyên nhân gì khác.

Các vụ nổ bồn cầu gây chấn thương.

Sự việc nổ bồn cầu ở tỉnh Giang Tô, Trung Quốc làm anh Mã trọng thương phải khâu tới 40 mũi không phải là lần đầu tiên bồn cầu phát nổ mà trên thế giới đã ghi nhận rất nhiều vụ tương tự như vậy.

Trước đó, một vụ nổ bồn cầu đã xảy ra với Jin Pai, du khách 42 tuổi tại sân bay quốc tế Hefei Xinqiao, thuộc tỉnh An Huy, Trung Quốc. Trong lúc đợi lên máy bay, Jin Pai vào toilet sân bay. Bất ngờ bệ toilet nứt toác và vỡ tan. Jin Pai bị những vết cắt sâu ở mông và chân do mảnh sứ cứa vào. Anh gọi điện cho bạn cầu cứu, trong khi nằm trên sàn toilet với nhiều vết thương. Jin Pai được đưa đi cấp cứu tại bệnh viện Hefei và phải khâu hàng chục mũi. 

Ngày 2/10 vừa qua, một vụ nổ bồn cầu hy hữu đã xảy ra tại Flatbush, thành phố Brooklyn, bang New York, Mỹ. Ông Michel Pierre, 58 tuổi, 1 trong số 4 nạn nhân của vụ nổ bồn cầu đã bị chấn thương ngoài da với hơn 30 mũi khâu trên mặt, cánh tay và chân. Vụ việc xảy ra khi ông Pierre vào toilet kiểm tra xem van giật nước bồn cầu đã hoạt động được chưa thì bất ngờ một tiếng nổ lớn vang lên. Mảnh sứ từ vụ nổ bồn cầu cầu văng tung tóe và bắn vào mặt khiến ông Pierre ngã gục. Ông tỉnh dậy với cơ thể dính đầy máu và được đội ngũ cứu hộ chuyển gấp tới Trung tâm y tế hạt Kings. Đi cùng với ông còn có 2 chủ hộ khác cũng bị thương.

Cũng tại Trung Quốc vào hồi tháng 12/2015, một người phụ nữ họ Lý ở tỉnh Hồ Bắc bị thương nặng sau khi chiếc bồn cầu của một quán karaoke đột ngột phát nổ khi cô vừa ngồi xuống bệ. Cô bị một vết cắt sâu 7cm dưới da, máu chảy lênh láng. Cô trải qua một ca phẫu thuật kéo dài 3 giờ đồng hồ và đã được chăm sóc tích cực trong 48 giờ tiếp theo.

Nguyên nhân nổ bồn cầu do đâu?

Trao đổi với phóng viên VietQ, Tiến sĩ Vật lý Nguyễn Văn Khải cho biết nguyên nhân của các vụ nổ bồn cầu vừa qua một mặt là do bồn cầu kém chất lượng, bồn cầu gia công được bán tràn lan trên thị trường. Mặt khác nguyên nhân của các vụ nổ có thể do điều kiện vệ sinh kém và đường thông khí của bồn cầu bị chất thải bít kín khiến khí gas tích tụ trong bồn gây áp suất cao rồi phát nổ.

Giải thích rõ hơn, TS Nguyễn Văn Khải cho biết, phía dưới bồn cầu là bể phốt, bể phốt là nơi chưa chất thải của con người dạng đặc, và dưới tác dụng của các vi sinh vật, chất thải dạng đặc sẽ được phân hủy thành dạng nước rồi theo đường ống thoát ra ngoài. Bể phốt thường được cấu tạo gồm 2 hoặc 3 ngăn để xử lý chất thải, để đảm bảo chứa đủ 3 quy trình chứa, lắng , lọc. Ngăn đầu tiên là phân và nước xuống sau đó phân hủy, vì là chất hữu cơ phân hủy thành khí (metan, NH3, CO2..) và bã men. Bã lắng xuống dưới đáy, còn nước trong ở bên trên có một ống thông chảy sang ngăn thứ 2. Nước này vẫn còn mùi thối, chưa trong nên cẩn thận thường xây thêm ngăn thứ 3 nữa. Những phần còn lại lắng đọng ở ngăn thứ 2, nước bên trên trong được chảy sang ngăn thứ 3 ra ngoài cống hoặc cho ngấm ra đất. 

Quá trình phân hủy sẽ sinh ra các chất khí, đặc biệt là khí metan. Thiết kế của bể phốt nhất thiết cần phải có ống thông hơi nối từ bể phốt ra ngoài để cân bằng áp suất trong bể phốt. Khi xây dựng mà không có ống thoát hơi này thì khí metan sẽ tích tụ trong bể phốt và đến một mức nào đó sẽ phát nổ ở những nơi yếu nhất. Mà bể phốt thường được đào dưới đất nên phần yếu nhất sẽ là bồn cầu nổi ở trên. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến các vụ nổ bồn cầu vừa qua.

TS Nguyễn Văn Khải còn cho biết thêm, ở phố nhà ông có một nhà tự nhiên thấy nền nhà nóng ran như được nung lửa. Khi gọi thợ đến sửa mới biết là khí metan tích tụ quá nhiều do ống thông hơi bị tắc. Khi thông ống thì mọi việc trở lại bình thường. TS Khải khuyến cáo nên kiểm tra đến ống thông hơi của bể phốt khoảng 1 năm/1 lần, nếu thấy dấu hiệu tắc thì phải thông ngay, tránh các vụ tai nạn không đáng có do nổ bồn cầu xảy ra.

Vũ Sơn