Món chay mùa Vu Lan đa dạng và đắt khách

Cỗ chay thơm ngon, giống y món mặn giá bình dân từ 400 - 500 ngàn đồng/mâm khoảng 9 món. Ảnh minh họa

Món chay mùa Vu Lan báo hiếu "dội chợ"

Lễ Vu Lan ở Việt Nam tương đồng với nhiều nước Á Đông. Vào dịp lễ Vu Lan, người dân thường chọn những món chay ngon, đẹp mắt để cúng cho người trong gia đình đã khuất hoặc các vong hồn đói khát... Thị trường các món ăn chay vì thế mà đã tăng mạnh cả về số lượng, chất lượng và một số món giá điều chỉnh tăng giảm không ổn định.

Theo một quảng cáo của một địa chỉ làm cỗ chay ở Q. Thanh Xuân - Hà Nội, giá một mâm cỗ chay chọn gói từ 400.000đ - 800.000đ tùy loại. Những món trong mâm cỗ chay giống y các món mặn thường thấy về hình thức và mùi vị. 

Cụ thể, mâm 400.000 đ có các món như: Bánh bột lọc khai vị tịnh xưa; Nem rán; Thanh nhẫn (đặc biệt); Giò chay; Thủy ngư kho tương & chè xanh; Luộc củ quả; Ngũ hành tương duyên; Canh khoai rau má; Chả quế chay.

Còn tại cơm chay An Phúc trên phố Thái Hà, cỗ chay cũng được quảng bá có giá từ 500.000 đ - 1 triệu đồng/mâm. Cỗ chay giá 500.000 đ gồm các món: Gà hấp; Cá thu sốt; Tôm chiên; Thịt quay; Sườn xào chua ngọt; Giò lụa; Rau xào thập cẩm; Cơm gạo lứt đỏ; Canh nấm.

Tại các chợ như Nghĩa Tân, Thành Công, Minh Khai, chợ Hôm, cầu Diễn, chợ Hà Đông... giá các món chay chỉ nhích nhẹ. Rau xanh làm cỗ chay giá vẫn bình thường, không có đột biến. Ví dụ như nấm rơm giá vẫn khoảng 90.000 đ - 110.000 đồng/kg, xà lách 4.000 đồng/lạng, cà chua 1.500 đồng/lạng. Các loại bí xang, bông cải, bông bí đao, cà rốt, su su... vẫn ổn định. 

Theo các tiểu thương chợ Thủ Đức (TP. Hồ Chí Minh), vào dịp lễ vu lan này, các mặt hàng chay về chợ nhiều hơn, lượng tăng gấp 2 - 3 lần ngày thường.

Cùng với rau xanh, đậu phụ, các loại nấm ăn và trái cây, các gia vị chay như muối, đường, hạt nêm, bôt canh, nước mắm chay... cũng về chợ nhiều hơn, giá vẫn ổn định.

Theo dân gian, lễ Vu Lan sẽ kéo dài trong tháng 7 âm lịch, tuy nhiên, người dân thường cúng lễ Vu Lan từ đầu tháng 7 âm lịch đến khoảng ngày rằm tháng 7. Còn về cuối tháng, các gia đình ít cúng hơn.

Ngoài việc đi chợ để mua các món chay cúng nhân lễ Vu Lan năm nay, với sự phát triển mạnh của công nghệ thông tin và internet, người tiêu dùng giờ có thể vào mạng và "alo" là các đại lý bán món ăn chay mang đến theo ý muốn. Tuy nhiên, ở những đại lý bán hàng online, giá món chay cao hơn nhiều so với trực tiếp ra chợ hoặc siêu thị mua.

Nhiều nơi người dân không chuộng món ăn chay có hình thức món ăn mặn. Ảnh minh họa

Cách làm món ăn chay mùa Vu Lan thơm ngon

Theo kinh nghiệm, việc lựa chọn món chay sạch, đẹp mắt sẽ quyết định tới một nửa sự thành công của món ăn chay. Dù món chay có được chế biến cầu kỳ hay đơn giản nhưng việc chọn nguyên liệu sạch, chế biến sạch sẽ góp phần bảo vệ sức khỏe người dùng sau lễ cúng.

Chọn nguyên liệu cỗ chay: Các loại nguyên liệu như rau củ quả, hạt khô, món khô, gia vị phải còn tươi mới, không để ủng, để héo, côn trùng đã ăn.

Đậu phộng phải là mới làm, thơm ngon, không bốc mùi. Các loại măng tây, cà chua, tảo biển, đậu, bắp, hành tây, nấm nướng, măng khô, ngũ cốc nguyên hạt còn hạn dùng và thông tin sản phẩm rõ ràng.

Vì món chay khó nấu, lại không được phép dùng thịt, mỡ động vật nên khi chọn, bà nội chợ cần tìm tới những thực phẩm có nhiều dầu, dưỡng chất như kẽm trong đậu, hạt (hạt dẻ, hạt điều); canxi trong bông cải xanh, cải thìa; i-ốt trong muối, tảo bẹ; sắt trong ngũ cốc thô, trái cây khô, các loại đậu (đậu xanh, đậu đỏ, đậu đen), đậu hủ; B12 trong sữa đậu nành, ngũ cốc.

Gia vị và nêm nếm: Đối với món chay, gia vị tạo vị như muối, đường, nước tương, hạt nêm… chỉ là phần nền cho món ăn, nếu chỉ sử dụng những loại gia vị này thì món ăn rất đơn điệu. Vì vậy, cần sử dụng thêm gia vị tạo mùi và tạo màu để món ăn thêm đặc sắc. Lựa chọn gia vị tạo mùi có nguồn gốc thực vật từ thiên nhiên như bột cà ri, bột ngũ vị hương, bột quế, tương bần, chao, dầu mè, sả, ớt, tiêu, rau thơm… giúp người ăn thêm ngon miệng, có cảm giác như đang ăn món mặn. 

Nguyên liệu của món chay từ đậu, bột vốn có màu sắc trắng nhạt nhẽo, vì vậy sử dụng gia vị tạo màu như bột nghệ, gấc, lá dứa, màu điều, cà rốt, củ dền… làm món ăn phong phú về màu sắc và thêm hấp dẫn.

Tuy nhiên, việc sử dụng các chất tạo mùi, tạo mầu cho món ăn phải ở trong phạm vi cho phép, và lượng vừa phải, nếu sử dụng nhiều sẽ mang lại tác dụng phụ đối với sức khỏe người dùng. Nhẹ sẽ gây đau bụng, tiêu chảy, nặng có thể ngộc độc cấp và tử vong.

Cách chế biến món chay mùa Vu Lan báo hiếu: Ướp thực phẩm với gia vị để món ăn thêm đậm đà, nhưng không ướp quá lâu.

Để món chay có mầu sắc đẹp và ngon không nên nấu chín quá. Ví dụ như một số món rau, củ, quả nếu nấu chín quá mùi sẽ nồng và khó ăn, mầu sắc sẽ không đẹp, một số dưỡng chất có thể sẽ biến mất. 

Quá trình nấu món chay nên dùng bếp có ngọn lửa vừa phải thậm chí hơi nhỏ để món ăn được chín đều, không bị khô hoặc bị cháy.

 

 

Hồng Anh